Bu çalışmada tarımsal korumacılığın GATT sürecindeki yeri, ölçüm sorunu ve başlıca ülkelerde destek bileşimlerine bağlı olarak zaman içerisindeki değişimi incelenmiştir. Dünya Ticaret örgütü ve tarımsal korumacılık bölümünde ikinci Dünya Savaşı'ndaıı sonra ülkelerarası yapılan ticaret görüşmeleri tarım özelinde tartışılmıştır. Tarımsal korumacılığın ölçümü bölümünde, dünyada bu amaçla en fazla kullanılan yöntem olan OECD yaklaşımı esas alınmış ve yönteme ilişkin eleştiriler tartışılmıştır. Başlıca ülkelerin korumacılık düzeyinin belirlenmesi için dünya tarım ürünleri piyasalarında etkili olan ve/veya korumacılık açısından önem arz eden on bir ülke belirlenmiştir. Ülkeler Nominal Yardım Katsayılarına göre düşük, orta ve yüksek düzeyde koruma sağlayan ülkeler olmak üzere üç gruba ayrılmıştır. Ülkelerin korumacılık düzeylerinin değişiminde başlıca göstergeler olarak Yüzde Üretici Destek Tahmini, Nominal Yardım Katsayısı ve Nominal Koruma Katsayısı değerleri kullanılmıştır. Nominal Yardım Katsayıları düşük düzey koruma sağlayan ülkeler grubunda 1.04 ile 1.11, orta düzeyde 1.16 ile 1.43 ve yüksek düzeyde 2.12 ile 2.76 arasında değişmiştir. Üretimden bağımsız desteklerin destek bileşimleri içerisindeki oranı genel olarak artsa da, fiyat çarpıklıklarına yol açarak ticareti bozan pazar fiyatı desteğinin oranı hala yüksektir. Nominal Koruma Katsayısına göre ülkelerin temel gıda hammaddesi durumunda olan ürünleri daha fazla koruduğu söylenebilir. Bu yüzden tarımın serbest ticaret görüşmelerinde en sorunlu alan olma özelliğini daha uzun yıllar koruyacağı anlaşılmaktadır. Anahtar sözcükler: Tarımsal Korumacılık, Korumacılığın ölçümü, TürkiyeThis study reviews importance of agricultural protectionism during GATT period, relevant measurement issues, and changes in agricultural protectionism within the time in selected countries based on the composition supports. Trade negotiations which are held between countries after the Second World War examined with the respect of agriculture in WTO and agricultural protectionism section. When measuring the levels of agricultural protection, OECD method, the most widespread one, was employed, and related criticisms were discussed. In order to determine levels of protection, 11 countries, which are thought to have a significant role in the world agricultural markets and/or in terms of protectionism, were selected. These countries were grouped as low, medium and high protection countries, based on their Nominal Assistance Coefficients, Further, differing applications and specific conditions of those countries were discussed. Producer Support Estimate Percentages, Nominal Assistance Coefficient and Nominal Protection Coefficient were used to analyze changes in the protection level of the countries. Nominal Assistance Coefficients are found to be as follows: 1.04-1.11 in low protection countries, 1.16-1.43 in medium protection countries and 2.12-2.76 in high protection countries. Although share of decoupled payments in support compositions increases, share of market price support causing price distortions is still high. Based on nominal protection coefficient, it can be said that countries are protecüng staple crops more. Hence, it can be concluded that agriculture will remain as the most controversial issue in free trade negotiations
