Necmettin Erbakan Universitesi Siyasal Bilgiler Fakultesi Dergisi, Necmettin Erbakan University
Abstract
Doktora Tezi. YÖK Tez Merkezi No: 456551Sınıf öğretmenliği, diğer tüm öğretmenlik alanları içerisinde özel bir konuma sahiptir. Dolayısıyla, sınıf öğretmeninin kim olduğu ve hangi mesleki değerleri taşıması gerektiği üzerinde önemle durulmalıdır. Bu bağlamda, sınıf öğretmenleri mesleğin gerektirdiği değerlere sahip olmalıdır. Bu araştırmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin mesleki değerlerinin nitel yolla belirlenmesidir. Araştırma "Sınıf Öğretmenlerinin Mesleki Değerleri Nedir?" sorusunu yanıtlamak üzere planlanmıştır. Bu çalışmada nitel araştırma desenlerinden "durum çalışması" yaklaşımı, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği kullanılarak uygulanmıştır. Ölçüt örnekleme yöntemiyle seçilen araştırmanın katılımcı grubunu; (i) Sınıf öğretmenliği programında uzman olan Türkiye'deki devlet üniversitelerinde çalışan en az doçent ünvanına sahip 13 öğretim üyesi, (ii) 10 maarif müfettişi, (iii) 10 okul yöneticisi, (iv) 10 sınıf öğretmeni (v) 10 öğrenci velisi olmak üzere toplam 53 katılımcı oluşturmaktadır. Verilerin toplanmasında, belirlenen ölçütlere uyan katılımcıların listesi oluşturulmuştur. Katılımcı listesinde yer alan kişilerle iletişime geçilerek gönüllülük esasına göre görüşmeler gerçekleştirilme yoluna gidilmiştir. Verilerin toplanmasında ilk aşama öğretim üyelerinin; (i) Görüşme sorularına verdikleri cevaplardan elde edilen verilerin analizi, (ii) 59 maddelik öğretmenlik mesleği değerlerinden, sınıf öğretmenlerinin mesleki değeri olarak belirtilen 19 değer, (iii) Literatür çalışmalarındaki kuramsal çerçeve temelinde, (i) öğretim üyelerinden elde edilen verilerin analizi ve (ii) sınıf öğretmenlerinin mesleki değeri olarak belirtilen 19 değerin sentezi sonucu "sınıf öğretmenlerinin sahip olması gereken mesleki değerler listesi" dört boyut altında toplanmıştır. Verilerin toplanmasında ikinci aşama; "sınıf öğretmenlerinin sahip olması gereken mesleki değerler" listesi temel alınarak maarif müfettişi, okul yöneticisi, sınıf öğretmeni ve öğrenci velisine yöneltilecek olan yarı yapılandırılmış görüşme soruları belirlenmiştir. Verilerin dökümü ve analizinde bilgisayar destekli nitel veri hazırlama NVivo 11 programından yararlanılmıştır. Toplanan verilerin ayrıntılı olarak rapor edilmesi ve araştırmacının sonuçlara nasıl ulaştığını açıklaması nitel araştırmada geçerliğin önemli ölçütleri arasında yer almaktadır. Bu çalışmada, bulgular bölümünde katılımcıların özgün görüş ve düşüncelerini yansıtacak şekilde bire bir alıntı yapılarak doğrudan alıntılara yer verilmiştir. Bu alıntılar, araştırma verilerinin geçerlik ve güvenirliğini arttıracak uygulamalar olarak kabul edilebilir. Araştırmanın güvenirliğini sağlamak için iki uzmanın görüşüne başvurulmuştur. "Görüş birliği" ve "görüş ayrılığı" sayıları tespit edilerek araştırmanın güvenirliği Miles ve Huberman (1994) formülü kullanılarak %92 olarak hesaplanmıştır. Verilerin analizi sonucunda, bu çalışmaya özgün dikkat çekici bulgulara ulaşılmıştır. Bunlar arasında; (i) Bu araştırmada, alan uzmanı olan öğretim üyelerinden elde edilen verilere göre, literatürde tanımlanan değer sınıflamaları açısından incelendiğinde evrensel ve mesleki değerler boyutlarına ulaşılmasına karşın ulusal değerler boyutu yeterince yer almamıştır. (ii) Sınıf öğretmeninin, en önemli özelliklerinden birinin "unutulmayan öğretmen olma" yansıması, (iii) Ebeveynin üzerinde bir pozisyona sahip olma, (iv) Öğretmenliğin, ilkokul sürecinde sürekliliği gerektiren bir meslek olması, (v) Öğrencinin, öğretmenini sevmesi gereken bir meslek olması gerekliliği, (vi) Araştırmacı öğretmen olma, (vii) Öğrenme ortamını özgür ve eğlence merkezi haline getirme, (viii) Her öğrenciyi sınıfın bir üyesi görme, (ix) Öğrenci yeteneğinin uzman kişiler tarafından keşfedilmesi, (x) Sınıf öğretmenliğinin disiplinler arası bir alan olması, (xi) Sınıf öğretmenliğinin profesyonel bir meslek olması, (xii) Sınıf öğretmenlerinin ölçme ve yönlendirme yeteneğine sahip olmaması maarif müfettişlerinin tamamı ve okul yöneticilerinin bir kısmı tarafından yansıtılmasına karşın sınıf öğretmenleri ve öğrenci velileri tarafından sınıf öğretmeninin ölçme ve yönlendirme yeteneğine sahip olduğu, (xiii) Mutlu sınıf ortamı oluşturma, (ivx) Çalışmalarını bilimsel bilgilere dayalı olarak yürütme temalarıdır.The purpose of this research is to identify the value perceptions of classroom teachers. The study was formed to answer the question of what is the "Professional Value Perceptions of Primary Teachers?" In order to achieve the objectives of this case study-a form of qualitative research paradigma-semi-structured interviews were conducted with the participants selected via criterion sampling method. Participants of the study were comprised of 53 people. In order to create a theoretical basis related to professional value perceptions of primary teachers, semi-structured interview questions were prepared on the basis of literature information. The first phase of data collection for academic staff includes; (i) An analysis of the interview data obtained from answers to interview questions, (ii) 19 specified values as the professional value in classroom teaching among the values of the 59 values in teaching profession, (iii) Based on the theoretical framework in the literature, "a list of the professional values that primary teachers must have" were grouped under four dimensions. In the second stage, semi-structured interview questions that would be asked to the educational supervisors, school administrators, primary teachers, parents of students were created through matching the questions to the list of professional values that primary teachers must have. Computer-aided analysis of qualitative data software NVivo 11 was used to transcribe and analyze the gathered data. The creation of a semi-structured interview form, data collection processes, the analysis procedures were presented in detail to ensure the external validity of the study. To better explain the themes, appropriate quotes from the data were also presented. In this context, giving the findings directly, the external validity of the research has been attempted to increase. To ensure the internal reliability of the study; (i) The author provided an inter-rater reliability through guaranteeing the consensus between multiple coders in analyzing the transcribed data (ii) Experts were asked to match nine conceptual themes on condition that no theme was remained out. After obtaining expert opinions, the themes that the raters conflicted on were reevaluated till a consensus were provided among raters. (iii) In order to provide the consistency of the themes through the work of "consensus among raters", reliability formula by Miles and Huberman was used 0.92. As a result of a content analysis procedures, original and remarkable finding were reached in this study. These include the following; (i) One of the most important characteristics of a primary teacher is the reflection of "being evergreen teachers", (ii) Having a position on the parent, (iii) Teaching profession in primary school level is a profession that requires continuity, (iv) A requirement that the profession must be the one where students love their teacher, (v) Becoming a researcher teacher, (vi) Making the learning environment free and an entertainment center, (vii) Perceiving each student as a member of the class, (viii) A discovery of students' abilities by experts, (ix) That the classroom teaching profession is an interdisciplinary field, (x) That primary teaching profession is a professional career
