AMAÇ: Günümüzde antimetabolit grubunun kullanılan
tek formu olan Metotreksat (MTX) meme, mesane ve testis
kanserlerinin tedavisinde kullanılmaktadır. Bu çalışmada
MTX kullanımına bağlı, testiste oluşan histopatolojik
değişikliklere karşı Shilajitin (PS)’in etkilerinin histopatolojik
olarak incelenmesi amaçlanmıştır.
GEREÇ VE YÖNTEM: Yirmi dört adet Spraque Dawley
erkek sıçan 4 gruba ayrıldı. Kontrol grubuna herhangi
bir uygulama yapılmadı. MTX grubuna, tek doz intra
peritoneal (i.p.) 20 mg/kg MTX, MTX+PS grubuna deney
süresinin (7 gün) ilk gününde tek doz i.p. 20 mg/kg MTX
ve MTX verilmeden 15 dk önce 2 ml/kg distile suda
100 mg/kg PS çözülerek gavaj yoluyla verildi. İlk günü
takiben gün aşırı, toplamda üç kez olacak şekilde 2 kez
daha 2 ml/kg distile suda 100 mg/kg PS çözülerek gavaj
yoluyla verildi. PS grubuna, ilk gün ve akabinde gün aşırı
toplamda üç kez olacak şekilde sadece 2 ml/kg distile
suda 100 mg/kg PS çözülerek gavaj yoluyla verildi. Yedinci
günün sonunda, hayvanların tümü sakrifiye edilerek sol
testisleri alındı. Testis doku örnekleri ışık mikroskobunda
histopatolojik olarak değerlendirildi.
BULGULAR: Gruplar arası, vücut ve testis ağırlıkları karşılaştırıldığında
kontrol ve deney grupları arasında istatistiksel
açıdan anlamlı bir farklılık bulunmadı (p>0.05).
Histopatolojik değerlendirmede; MTX grubunda seminifer
tübül çapında ve tübül epitel kalınlığında anlamlı
derecede azalma gözlenirken (p<0.04), MTX+PS grubunda
MTX grubuna göre seminifer tübül çapında ve tübül
epitel kalınlığında ki azalmanın daha az olduğu gözlendi
(p<0.04). Morfolojik değerlendirmede; MTX grubuna ait
testis kesitlerinde, lümende olgunlaşmamış seminifer tübülepitel
hücreleri ve spermatozoa azlığı, seminifer tübül
epitelinde ve bazal membranında düzensizlikler ve interstisyel
alanda ödem izlendi. MTX+PS grubuna ait testis
kesitlerinde ise, seminifer tübül epitelinde düzensizlik
olan ve lümenine olgunlaşmamış seminifer tübül epitel
hücrelerinin dökülmüş olduğu birkaç tübül dışında herhangi
bir patolojiye rastlanmadı.
SONUÇ: Bulgularımız, MTX’in testiküler dokuda hasar
meydana getirdiğini ve PS uygulamasının bu hasarı
önemli ölçüde düzeltebileceğini göstermektedir. Sonuç
olarak PS’nin, MTX tedavisinde oluşan testis hasarının önlenmesinde
yararlı olabileceğini düşünmekteyiz.OBJECTIVE: Methotrexate, only using form of antimetabolite
group, has been used for breast, bladder and
testicular cancer treatment. In this study, we aimed to
examine histopathologicly the effects of Shilajit (PS) on
Methotrexate (MTX) induced testis damage.
MATERIALS AND METHODS: Twenty four Spraque
Dawley male rats were divided up four groups.
Control group was not treated. Group MTX was
exposed to a single dose intraperitoneal (i.p.) 20 mg/
kg MTX, Group MTX+PS was exposed to 100 mg/kg PS
in 2ml/kg saline by gava-ge before 15 minutes and
then a single dose i.p. 20 mg/kg MTX. After first dosage
of PS, it was given at the same dosage two times at the
every other day during the expe-riment (7days). Group
PS was exposed to only 100 mg/kg PS in 2ml/kg saline
by gavage. At the end of experiement (7th day), all
animals were sacrificed and left testises were taken.
Testicular tissue samples were evaluated as histopatologically
on the light microscope.
RESULTS: When all groups compared with each other
according to testicular and body weights, there was no
statistically significant difference between all groups (p>
0.05). At the histopathological evaluation; the diamater
and epithelial thickness of seminiforus tubules significantly
decreased in Group MTX (p<0.04) and reduction
was less in Group MTX+ PS compared with Group MTX
(p<0.04). At the morfological evaluation; immature tubular
epithelial cells, decreasing of sperm amount in
the lumen, irregularities in the tubule epithelium and in
the basal membrane, and edema in the interstitial space
were observed in Group MTX. İt was observed no pathological
changes in the seminiforus tubules except a few
ones that represented irregularities and immature tubular
epithelial cells in Group MTX+ PS.
CONCLUSION: Our results showed that (MTX) might give
rise to testicular damage and the treatment of PS may
prevent this damage. As a result, PS may be useful for the
prevention of testicular damage after MTX treatment