Analiza wpływu czynników środowiskowych i społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem edukacji na poziom wyrównania metabolicznego cukrzycy typu 1 u dzieci
Background: Type 1 diabetes is a chronic, incurable childhood disease. Chronically uncontrolled diabetes is associated with eye, kidney,
nerve, heart and blood vessel damage and function impairment. The aim of this study was to evaluate the impact of various social and environmental factors, with a particular emphasis on education, on the level of metabolic control in diabetes.
Material and methods: The survey research was conducted in 102 children aged 0–18 years, diagnosed with type 1 diabetes. Based on the HbA1c level, patients were divided into: group A (63 patients with fairly well and moderately controlled type 1diabetes mellitus) and group B (39 patients with metabolically uncontrolled type 1diabetes mellitus). The impact of various environmental and social factors on the degree of metabolic control of type 1 diabetes was analysed.
Results: No effect of typical environmental and social factors, such as: place of residence, gender, parents’ education and their professional activity, on the level of metabolic control of type 1 diabetes was found. However, groups A and B significantly differed in the level of
knowledge about diabetes and its treatment, in the regularity of meals, in possessing a nutrition scale and in the self-assessed preparation
for taking care and custody of a child with type 1 diabetes.
Conclusions: 1. Children with type 1 diabetes and their parents require ongoing education about the disease and its treatment. 2. The
regularity of meals and the use of a nutrition scale have considerable impact on the level of metabolic control of the disease.Wstęp: Cukrzyca typu 1 jest przewlekłą, nieuleczalną chorobą wieku dziecięcego. Przewlekle niewyrównana cukrzyca wiąże się z uszkodzeniem
i zaburzeniem czynności narządu wzroku, nerek, nerwów, serca oraz naczyń krwionośnych. Celem pracy była ocena wpływu różnych czynników społecznych i środowiskowych, ze szczególnym uwzględnieniem edukacji, na poziom wyrównania metabolicznego cukrzycy.
Materiał i metody: Badania ankietowe przeprowadzono u 102 dzieci w wieku 0–18 lat z rozpoznaniem cukrzycy typu 1. Uwzględniając stężenie HbA1c, wszystkich pacjentów podzielono na grupę A (63 pacjentów z dość dobrze i średnio wyrównaną metabolicznie cukrzycą typu 1) i grupę B (39 pacjentów z niewyrównaną metabolicznie cukrzycą typu 1). Przeanalizowano wpływ rożnych czynników
środowiskowych i społecznych na stopień wyrównania metabolicznego cukrzycy typu 1.
Wyniki: W przeprowadzonych badaniach nie wykazano istotnego wpływu typowych czynników środowiskowych i społecznych na poziom wyrównania metabolicznego cukrzycy typu 1, takich jak miejsce zamieszkania, płeć, wykształcenie rodziców oraz ich aktywność zawodowa. Stwierdzono natomiast istotnie znamienne różnice statystyczne pomiędzy grupą A i B w zakresie poziomu wiedzy na temat
choroby, metod jej leczenia, regularności spożywania posiłków, posiadania wagi do żywności oraz samooceny w zakresie przygotowania
do pielęgnacji i opieki nad dzieckiem chorym na cukrzycę typu 1.
Wnioski: 1. Dzieci z cukrzycą typu 1 i ich rodzice wymagają ciągłej edukacji na temat choroby i jego leczenia. 2. Decydujący wpływ na
stopień wyrównania metabolicznego ma regularność spożywanych posiłków oraz wykorzystanie wagi do żywności podczas przygotowania posiłków
