Inteligencja emocjonalna a strategie radzenia sobie ze stresem. Psychologiczna analiza funkcjonowania mieszkańców ośrodków pomocy społecznej i studentów uniwersytetów trzeciego wieku

Abstract

Introduction. In this study it was assumed that emotional intelligence is a resource that differentiates an individual’s behaviour in the field of health, including in the face of difficulties experienced. The essential goal of the study was to describe the relationship between the level of emotional intelligence and individual strategies for coping with situations of stress.Material and methods. The described relationships were analysed using a sample of persons above the age of 60 from the Bydgoszcz and Toruń region. A total of 199 persons were examined via questionnaire. This analysis included two groups: elderly residents in welfare houses (DPS group) and students of the Universities of the Third Age (UTW group). The research tools were: Mini-COPE Inventory for Measuring Coping with Stress, and Emotional Intelligence Questionnaire (INTE). The data concerning socio-demographic variables (sex, age, education) taken into consideration during the research was gathered with the use of a questionnaire.Results. Strategies for coping with stress correlate with the level of emotional intelligence. Categories such as: Active Coping Seeking Support, Acceptance — positively correlate with the results of the INTE. A similar relationship does not exist in the case of the following strategies: Avoidance Behaviour, Turning to Religion and Sense ofHumour. High level of emotional intelligence in both DPS and UTW groups means significantly higher results in Active Coping, Seeking Support, Avoidance behaviour, Acceptation.Conclusions. The higher the level of skills and knowledge pertaining to emotions that make up the construct of emotional intelligence, the greater the presence of strategies that potentially serve the individual’s welfare have been observed in both groups of elderly residents in welfare houses and students of the Universities of the Third Age. Frequent manifestation of Acceptance, Active Coping and Seeking Support show that emotional intelligence is a personal resource for coping with stress in a healthy manner.Wstęp. W badaniu przyjęto, że inteligencja emocjonalna jest zasobem osobistym różnicującym zachowanie jednostki w obliczu doświadczanych trudności życiowych. Zasadniczym celem badań było opisanie zależności między poziomem inteligencji emocjonalnej a poszczególnymi strategiami radzenia sobie przejawianych w sytuacjach stresowych.Materiał i metody. Opisane zależności były analizowane na próbie osób powyżej 60. roku życia z terenu Bydgoszczy i Torunia. Przebadano łącznie 199 osób metodą kwestionariuszową. Grupę badawczą stanowiły osoby zamieszkujące ośrodki pomocy społecznej oraz studenci uniwersytetów trzeciego wieku. Narzędziami badawczymi były: Inwentarz do Pomiaru Radzenia Sobie ze Stresem Mini-COPE, Kwestionariusz Inteligencji Emocjonalnej (INTE) oraz ankieta pozwalająca uzyskać dane socjodemograficzne na temat osób badanych.Wyniki. Strategie radzenia sobie ze stresem, takie jak: aktywne radzenie sobie, poszukiwanie wsparcia, akceptacja, pozytywnie korelują z wynikami INTE. nie ma takiej zależności w przypadku strategii zachowań unikowych, zwrotu ku religii i poczucia humoru. Podział grup na mieszkańców ośrodków opiekuńczych i studentów wykazał, że wysoki poziom inteligencji emocjonalnej oznacza średnio częstsze korzystanie ze strategii: aktywnego radzenia sobie, poszukiwania wsparcia, zachowań unikowych i akceptacji. Wnioski. Im wyższy poziom zdolności i wiedzy o emocjach, składających się na konstrukt inteligencji emocjonalnej, tym większe nasilenie strategii potencjalnie służących dobrostanowi jednostki, zarówno w grupie mieszkańców ośrodków pomocy społecznej, jak i studentów uniwersytetów trzeciego wieku. Częstsze przejawianie akceptacji, aktywnego radzenia sobie oraz poszukiwania wsparcia świadczy o tym, że inteligencja emocjonalna jest osobistym zasobem dla zdrowego radzenia sobie ze stresem