WSTĘP: Celem podjętych badań było ustalenie roli takich zasobów osobistych, jak optymizm i poczucie własnej skuteczności w występowaniu negatywnych (objawy stresu traumatycznego) i pozytywnych (potraumatyczny wzrost) skutków doświadczanych zdarzeń traumatycznych u żołnierzy uczestniczących w misjach wojskowych. Podjęte badania miały także na celu sprawdzenie, czy istnieje związek między negatywnymi a pozytywnymi następstwami doświadczonych zdarzeń traumatycznych.
MATERIAŁ I METODY: Analizie poddano wyniki 80 żołnierzy, którzy doświadczyli zdarzeń traumatycznych w związku z ich udziałem w misjach wojskowych. Wiek badanych mieścił się w zakresie 22−48 lat (M = 33,86, SD = 6,18). Do oceny negatywnych skutków doświadczanych zdarzeń wykorzystano Skalę Wpływu Zdarzeń, a pozytywnych — Inwentarz Potraumatycznego Rozwoju. Optymizm oceniano za pomocą Testu Orientacji Życiowej, a poczucie własnej skuteczności Uogólnioną Skalą Własnej Skuteczności.
WYNIKI: Zasobem negatywnie powiązanym z nasileniem objawów PTSD okazało się poczucie własnej skuteczności. Optymizm oraz poczucie własnej skuteczności nie wiążą się z potraumatycznym wzrostem.
WNIOSKI: Kształtowanie poczucia własnej skuteczności może chronić przed rozwojem negatywnych następstw doświadczanej traumy.INTRODUCTION: The aim of the study was to determine the role of personal resources, such as optimism and sense of self-efficacy in the occurrence of the negative (post-traumatic stress symptoms) and positive (posttraumatic growth) effects of experienced trauma in a group of soldiers, participating in military missions. The study also had to check whether there is a link between the negative and positive consequences of experienced traumatic events.
MATERIAL AND METHODS: The results of 80 soldiers who have experienced traumatic events in relating with their participation in military missions were analyzed. The range of age of the participants was 22−48 years (M = 33.86, SD = 6.18). Polish versions of the Impact of Event Scale — Revised and the Posttraumatic Growth Inventory were used to assess the negative and positive effects of experienced event. Optimism was assessed by Life Orientation Test and sense of self-efficacy by Generalized Self-Efficacy Scale.
RESULTS: Sense of self-efficacy was appeared the resource negatively associated with severity of PTSD symptoms. Optimism and self-efficacy are not associated with posttraumatic growth.
CONCLUSIONS: Formation of sense of self-efficacy may protect against the development of the negative consequences of experienced trauma
