Insulinooporność występuje w wielu jednostkach
chorobowych, w szczególności u wszystkich chorych
z nadwagą i nadciśnieniem tętniczym oraz u prawie
połowy szczupłych chorych z nadciśnieniem tętniczym pierwotnym. W pracy omówiono mechanizmy
prowadzące do insulinooporności przedreceptorowej, receptorowej i poreceptorowej, ze szczególnym uwzględnieniem tych zmian, które prawdopodobnie występują w pierwotnym nadciśnieniu
tętniczym. Metody służące rozpoznawaniu insulinooporności oparte są na równoczesnych pomiarach
stężeń insuliny i glukozy w surowicy krwi. Najdokładniejsze metody oceny insulinooporności polegają
na pomiarach stężeń insuliny i glukozy w surowicy
w warunkach stałego, określonego ilościowo wlewu
glukozy i insuliny lub też stałego dożylnego wlewu
insuliny i glukozy z tak dobraną szybkością, aby
utrzymać fizjologiczne stężenie tego cukru w surowicy krwi. Zarówno pierwsza metoda (tzw. steadystate plasma glucose), jak i kolejna (tzw. klamra metaboliczna) są jednak pracochłonne i uciążliwe dla
pacjenta. Wśród nowych metod, oceniających stopień
wrażliwości na działanie insuliny, zastosowano jądrowy rezonans magnetyczny oraz podawanie znakowanych: glukozy, insuliny, aminokwasów i tłuszczy. Złotym standardem pozostaje jednak metoda
klempu insulinowego. Wysoka korelacja pomiędzy
wiązaniem insuliny do receptorów insulinowych
krwinek czerwonych a stopniem insulinooporności
zmierzonej metodą klamry metabolicznej nasuwa
możliwość szybkiej i dokładnej oceny wrażliwości
na działanie insuliny u chorych z pierwotnym nadciśnieniem tętniczym.Insulin resistance occurs in a considerable number of diseases, especially in all the patients with obesity and hypertension and in almost 50% of slim patients with essential hypertension. Mechanisms leading to prereceptor, receptor and
postreceptor insulin resistance with special auention paid to
those changes which may occur in essential hypertension have
been discussed in this study The methods used to diagnose
insulin resistance are based on simultaneous measuring of
insulin and glucose concentration in blood serum. The most
exact methods of estimating insulin resistance consist in
measuring glucose and insulin concentration in serum during steady-state, quantitatively defined glucose or insulin infusion at such a speed that the physiological glucose concentration in blood serum can be maintained. Both methods
however- i. e. steady-state plasma glucose as well as metabolic clamp are laboratorious and tiresome for the patient.
Nuclear magnetic resonance and administrating marked glucose, insulin, amino acids and fats have been used to estimate the degree of insulin sensitivity. The insulin clamp
method, however, still remains the golden standard.
High relationship between binding to erythrocyte receptors and insulin resistance measured by clamp technique
glues the possibility of rapid and exact estimation of insulin
sensitivity in patients with essential hypertension
