Wstęp Choroby serca i naczyń są w Polsce główną
przyczyną zgonów. Do głównych czynników ryzyka
chorób układu krążenia zalicza się: zaburzenia lipidowe,
palenie tytoniu, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę,
otyłość oraz czynniki psychospołeczne. Celem
pracy była ocena częstości występowania zaburzeń
gospodarki lipidowej w populacji wiejskiej.
Materiał i metody Badaniami objęto 178 osób (118
kobiet i 60 mężczyzn) w wieku 19-84 lat (śr. wieku:
53,9 ± 13,5) ze wsi Boguszyce w powiecie oleśnickim
(koło Wrocławia) na Dolnym Śląsku. Wykonywane
badania biochemiczne obejmowały oznaczenia
cholesterolu całkowitego, cholesterolu frakcji
HDL oraz trójglicerydów w surowicy. Oznaczeń dokonywano
w laboratorium Katedry i Kliniki Chorób Wewnętrznych, Zawodowych i Nadciśnienia Tętniczego
Akademii Medycznej we Wrocławiu. Stężenie
cholesterolu frakcji LDL obliczano za pomocą wzoru
Friedewalda. Badania przeprowadzono w ramach
studenckiego obozu naukowego w dniach 3-14
września 2005 roku.
Wyniki Średnie stężenie cholesterolu całkowitego
w próbie wyniosło 193,97 ± 38,59 mg/dl. Stężenie cholesterolu
całkowitego korelowało dodatnio z wiekiem
(r = 0,53, p = 0,027). Częstość występowania podwyższonego
stężenia cholesterolu całkowitego
(≥ 190 mg/dl) w badanej populacji wyniosła 51,47%.
Znacznie podwyższone stężenie tego czynnika
(≥ 320 mg/dl) stwierdzono u 5,12% badanych. Średnie
stężenie cholesterolu frakcji LDL w próbie wyniosło
112,13 ± 34,50 mg/dl. U 44,85% badanych stwierdzono
podwyższone stężenie cholesterolu frakcji LDL
(≥ 115 mg/dl). Średnie stężenie cholesterolu frakcji
HDL w próbie wyniosło 55,42 ± 14,35 mg/dl. Obniżone
stężenie cholesterolu frakcji HDL (< 46 mg/dl
u kobiet oraz < 40 mg/dl u mężczyzn) zanotowano
u 25,45% badanych. Średnie stężenie trójglicerydów
w próbie wyniosło 132,08 ± 82,08 mg/dl. Wszystkie
dyslipidemie występowały istotnie częściej u chorych
z rozpoznanymi chorobami układu krążenia.
Wnioski W badanej populacji wiejskiej częstość zaburzeń
lipidowych jest większa niż w całej populacji
Polski. Wynik ten może świadczyć o nieprawidłowym
odżywianiu się i niewłaściwym stylu życia.
Większa częstość zaburzeń lipidowych u chorych
z rozpoznanymi chorobami układu krążenia wskazuje
na niedostateczne leczenie tych schorzeń i może
świadczyć o gorszym dostępie do lekarzy pierwszego
kontaktu w badanej populacji. Nadciśnienie Tętnicze 2007, tom 11, nr 6, strony 515-521.Background Cardiovascular diseases are the second reason
of death in European Union countries. Many determinants
of global cardiovascular risk have been identified. Modifiable
risk factors include: arterial hypertension,
dyslipidemia, obesity, diabetes mellitus and tobacco smoking.
A group of non-modifiable factors includes: age, gender,
family history of the cardiovascular disease and formerly
diagnosed heart and/or vascular diseases. The aim
of the study was to estimate the frequency of lipid disorders
in rural population.
Material and methods The study group consisted of 178
inhabitants of the village of Boguszyce (118 women and 60
men, aged 19-84; mean age 53.9 ± 13.5) in Olesnica district
(in the neighbourhood of the city of Wroclaw) in
Lower Silesia. Studies were carried out by trained students
of medical faculty during summer scientific meetings. Serum
levels of total cholesterol, HDL cholesterol and
triglycerides were assessed.Results Mean total cholesterol concentration was 193.97
± 38.59 mg/dl. Mean cholesterol level correlated positively
with age (r = 0.53, p = 0.027). The frequency of increased
total cholesterol level (≥ 190 mg/dl) in the study population
was 51.47%. The excessive increase of cholesterol level
(≥ 320 mg/dl) was detected in 5.12% of studied individuals.
Mean LDL cholesterol level was 112.13 ± 34.50 mg/dl. In
44.85% of the study group the increased concentration of
LDL cholesterol was noted (exceeding ≥ 115 mg/dl).
Mean HDL cholesterol concentration was 55.42 ± 14.35
mg/dl. The decreased HDL concentration (< 46 mg/dl for
women and < 40 mg/dl for men) was present in 25.45% of
subjects. Mean triglycerides concentration was 132.08 ±
82.08 mg/dl. All dyslipidemias were more common in patients
with known cardiovascular disroders.
Conclusions In the studied rural population lipid disturbances
are more common than in general population of
Poland. It may suggest that village dwellers are more prone
to unhealthy lifestyle with improper diet. Higher prevalence
of dyslipidemias in subjects with known cardiovascular
diseases points out inadequate treatment and possibly
worse access to public medical service.Arterial Hypertension 2007, vol. 11, no 6, pages 515-521