Wstęp Insulinooporność jest powszechnym zjawiskiem u chorych z nadciśnieniem tętniczym i nadwagą. Znacznie mniej prac poświęcono temu zjawisku u chorych szczupłych, u których w przypadku występowania pierwotnego nadciśnienia tętniczego insulinooporność
jest stwierdzana niemal w 50% przypadków. Związek zachodzący między insulinoopornością a nadciśnieniem tętniczym nie jest jednoznacznie określony. Sugeruje się, że udział insulinooporności w patomechanizmie nadciśnienia tętniczego może zachodzić także
poprzez jej wpływ na syntezę endotelin. W piśmiennictwie można znaleźć wiele prac poświęconych zależnościom między insulinoopornością (i/lub hiperinsulinemią) a stężeniem endoteliny w surowicy krwi i nasileniem mikroalbuminurii u chorych z
nadciśnieniem tętniczym otyłych lub z nadwagą. Nie analizowano dotychczas zależności u szczupłych chorych z nadciśnieniem tętniczym. Celem pracy było oznaczenie insulinooporności
u chorych z nadciśnieniem tętniczym łagodnym i umiarkowanym z prawidłowym wskaźnikiem masy ciała (BMI). Kolejnym celem pracy było poszukiwanie wzajemnych zależności pomiędzy insulinoopornością, stężeniem endoteliny (ET) i wielkością dobowego wydalania
albumin (UAE) w grupie badanych osób z nadciśnieniem.
Materiał i metody Badaniem objęto 20 nieotyłych chorych z nadciśnieniem tętniczym łagodnym lub umiarkowanym, z prawidłowym BMI. Insulinooporność oznaczano metodą euglikemicznej klamry metabolicznej według DeFronzo, obliczając tkankowy wychwyt glukozy M, którego odwrotność jest miarą insulinooporności. Oznaczenie
stężenia ET w surowicy i albumin w dobowej zbiórce moczu wykonano za pomocą metod radioimmunologicznymi.
Wyniki Insulinooporność rozpoznano u 35% badanej populacji. Średnia wartość tkankowego wychwytu glukozy (M) wynosiła 273,03 ± 44,65 mg/(m2 x min). Stężenie ET w surowicy krwi wynosiło 25,59 ± 8,00 pg/ml. Dobowe wydalanie albumin (UAE) kształtowało się na poziomie 25,92 ± 18,19 mg. Zaobserwowano istotne statystycznie korelacje między M a ET (r = –0,6486; p < 0,01), M a UAE (r = –0,7110; p < 0,001) oraz ET a UAE (r = 0,6566; p < 0,01).
Wnioski U 35% chorych nadciśnieniem tętniczym i prawidłowym BMI stwierdza się insulinooporność. Wykazano znamienną korelację między wartościami ciśnienia tętniczego a stopniem insulinooporności. U osób z nadciśnieniem tętniczym i prawidłowym
BMI wykazano istotne zależności pomiędzy stopniem insulinooporności a stężeniem ET w surowicy krwi i wielkością UAE. Uzyskane przez autorów dane przemawiają za upośledzoną czynnością śródbłonka korelującą z zaburzeniami metabolicznymi u chorych
z łagodnym lub umiarkowanym nadciśnieniem tętniczym i z prawidłowym współczynnikiem BMI.Background Insulin resistance is a phenomenon which can be observed in hypertensive patients especially in the non-obese patients with coexistent obesity. But we can observe insulin resistance also in almost 50% of non-obese patients with primary hypertension. Endothelins (ET) are peptides which have a variety
of biological functions - the most important of them is vasoconstriction. In this way they can play a role in the development of arterial hypertension. The aim of the study was to mark insulin resistance in non-obese patients with arterial
hypertension, to estimate serum endothelin levels (ET), 24-h urinary albumin excretion (UAE) in this population and to find correlations between insulin resistance ET
and UAE.
Material and methods In 20 non-obese patients with arterial hypertension insulin resistance was measured by hyperinsulinemic euglycaemic clamp technique. The insulin resistance is expressed as the reciprocal of glucose disposal rate
- M. The ET and 24-h UAE were evaluated by radioimmunoassay methods.
Results Insulin resistance was diagnosed in 35% of examined population. The mean value of glucose disposal rate M-value was 273.03 ± 44.65 mg/(m2 x min).
The mean value of ET was 25.59 ± 8.00 pg/ml, 24-h UAE was 25.92 ± 18.19 mg. We found significant correlation between M and ET (r = –0.6486; p < 0.01) between M and UAE (r = –0.7110; p < 0.001) and ET and UAE (r = 0.6566; p < 0.01).
Conclusion Insulin resistance was observed in 35% of nonobese patients with arterial hypertension. Significant correlation between degree of hypertension and intensity of insulin resistance was found. In hypertensive subjects with BMI
in normal range significant correlations between insulin resistance and serum ET concentration and magnitude of UAE were found. The correlations found in our study suggest that non-obese patients with arterial hypertension demonstrated
endothelial function defect which is correlated with many metabolic disorders
