Wstęp Wyniki badań epidemiologicznych wskazują na
wciąż niezadowalającą skuteczność leczenia nadciśnienia
tętniczego. W zaleceniach ESH/ESC z 2007 roku
podkreślono znaczenie obniżania ciśnienia tętniczego
do wartości 140/90 mm Hg i niższych oraz do wartości
co najmniej poniżej 130/80 mm Hg u chorych z nadciśnieniem
tętniczym i współistniejącą cukrzycą lub rozpoznaną
chorobą układu sercowo-naczyniowego. Celem
prezentowanego dużego, ogólnopolskiego badania
było dokonanie charakterystyki chorych na nadciśnienie
tętnicze, pozostających pod opieką lekarzy podstawowej
opieki zdrowotnej (POZ).
Materiał i metody Do badania włączono chorych na
nadciśnienie tętnicze w wieku 18 lat i więcej. Na
podstawie badania podmiotowego oraz badania
przedmiotowego lekarz wypełniał specjalnie przygotowany
kwestionariusz, który obejmował dane
z badania przedmiotowego oraz podmiotowego, a także
wyniki wybranych badań laboratoryjnych. Ryzyko
rozwoju cukrzycy oceniono na podstawie karty
FINDRISC.
Wyniki Do badania włączono 74 745 pacjentów (śr.
wiek 59,7 ± 11,5 rż., kobiety - 58,5%). Średnia wartość
wskaźnika masy ciała w badanej grupie wyniosła
28,8 kg/m2. Otyłość brzuszna występowała u prawie
połowy chorych. U 23,1% i 6,5% chorych ryzyko
rozwoju cukrzycy określone za pomocą karty FINDRISC
było odpowiednio wysokie i bardzo wysokie.
Średnia liczba przyjmowanych leków hipotensyjnych
w badanej grupie wyniosła 1,9 ± 1,0 leku, mediana
- 2 leki. W badanej grupie 60,1% chorych
przyjmowało 2 i więcej leki hipotensyjne, natomiast
3 i więcej leki hipotensyjne przyjmowało 28,5% pacjentów.
U osób bez rozpoznanej choroby układu
sercowo-naczyniowego lub cukrzycy typu 2 docelowe
wartości ciśnienia tętniczego (< 140/90 mm Hg) stwierdzono
u 33,3% chorych, natomiast stężenie cholesterolu
frakcji LDL 115 mg/dl i mniej u 35,1% chorych. U chorych
z rozpoznaną chorobą układu sercowo-naczyniowego
lub cukrzycą typu 2 docelowe wartości ciśnienia
tętniczego (< 130/80 mm Hg) stwierdzono u 7,0% pacjentów,
natomiast stężenie cholesterolu frakcji LDL
100 mg/dl i mniej u 21,7% chorych.
Wnioski W prezentowanym badaniu wykazano, że
nadciśnienie tętnicze jest źle kontrolowane u znacznego
odsetka chorych. Niższe, zalecane w obowiązujących wytycznych wartości docelowe, stwierdzono
u mniej niż 10% pacjentów z cukrzycą typu 2 lub
chorobą układu sercowo-naczyniowego. Uzyskane
wyniki wskazują na niewystarczające stosowanie się
do obowiązujących zaleceń w praktyce klinicznej.Background It has been reported that hypertension is still
inadequately controlled in the majority of patients. Recent
ESH/ESC guidelines (2007) emphasize that blood pressure
should be lowered below 140/90 mm Hg in all hypertensive
patients and below 130/80 mm Hg in hypertensive subjects
with diabetes or associated cardiovascular disease. The aim
of present study was to analyze clinical characteristics of
hypertensive subjects in primary care settings in a large sample
of patients in Poland.
Material and methods The study included hypertensive
subjects aged 18 years or more. Based on medical history
and physical examination family practitioners filled questionnaires.
Selected laboratory investigations were also included.
The risk of diabetes was established based on Finnish
diabetes risk score (FINDRISC).
Results 74 745 hypertensive subjects were included in the study
(mean age 59.7±11.5 years, females 58.5%). Mean body mass
index was 28.8 kg/m2. Abdominal obesity was found in almost
half of the patients. In 23.1% i 6.5% patients diabetes risk based
on FINDRISC score was high and very high. Mean number of
antihypertensive drugs was 1.9 ± 1.0, median 2 drugs. In the
studied population, 60.1% of patients received 2 or more antihypertensive
drugs. 3 or more antihypertensive drugs were used in 28.5% of patients. In patients without diabetes or established
cardiovascular disease target blood pressure levels were achieved
in 1 of 3 patients. LDL cholesterol serum concentration of
115 mg/dl or lower was found in 35.1% of patients. In patient
with diabetes or established cardiovascular disease target blood
pressure levels (< 130/80 mm Hg) were achieved in 7.0%
of patient. LDL cholesterol serum concentration of 100 mg/dl
or lower was found in 21.7% of patients.
Conclusions In the large sample of hypertensive subjects
in the primary care settings, target blood pressure levels were
achieved in the minority of patients. Lower target blood pressure
levels recommended by recent guidelines were achieved
in less than 10% of patients with diabetes or established
cardiovascular disease. The implementation of current recommendation
is insufficient in primary care settings
