Chłoniak z komórek płaszcza (MCL) jest rzadką postacią nowotworu układu chłonnego wywodzącą
się z dojrzałego obwodowego limfocyta B z patognomoniczną dla jej powstania translokacją
(11,14)(q13;q32) powodującą nadekspresję cykliny D1 u większości chorych. Charakteryzuje
się nawrotowym i często agresywnym przebiegiem klinicznym. W chwili rozpoznania
choroba jest zwykle w stadium zaawansowanym, z zajęciem narządów pozawęzłowych i wymaga
leczenia systemowego. Obecnie nie ma ustalonego standardu postępowania terapeutycznego,
zarówno w pierwszej, jak i kolejnych liniach leczenia. W przypadkach zaawansowanej
choroby powszechnie uznaje się potrzebę stosowania leczenia o maksymalnej możliwej intensywności
dostosowanej do wieku, stanu wydolności ogólnej i narządowej, z konsolidacją chemioterapią
w dużych dawkach, z napromienianiem całego ciała (TBI) lub bez niego i autologicznym
przeszczepieniem macierzystych komórek krwiotwórczych (auto-HSCT) w pierwszej całkowitej
lub częściowej remisji. Leczenie choroby nawrotowej ma raczej charakter paliatywny i nie prowadzi
do wyleczenia, poza nielicznymi przypadkami zastosowania allotransplantacji (allo-
HSCT), obarczonej jednak dużą śmiertelnością. Wiele grup badawczych stara się określić biologiczne
markery, dzięki którym można byłoby dobierać właściwą terapię. Widoczne w ostatnich
latach wydłużenie czasu przeżycia jest niewątpliwie związane z intensyfikacją leczenia oraz
zastosowaniem przeciwciał monoklonalnych. Ogromną nadzieję budzą nowe generacje leków
ukierunkowanych molekularnie, będące w trakcie badań klinicznych.
Hematologia 2010; 1, 4: 330-341Mantle cell lymphoma (MCL) is a rare disease of lymphoid system arising from mature B
lymphocytes with a typical translocation (11,14)(q13;q32) resulting in cyclin D1 overexpression
in majority of patients. The disease is incurable and characterized by a multiple relapsing and
aggressive course. At the time of diagnosis disease is usually in advanced stage with a frequent
extranodal involvement in the majority of patients, and requires systemic treatment. Currently,
no standard for first or second line treatment is available. The common first line
treatment strategy in advanced disease is aggressive therapy tailored to the patient’s age and general health with a consolidation of high-dose chemotherapy, with or without total body
irradiation (TBI) and autologous hematopoietic stem cell transplantation (auto-HSCT) in the
first complete or partial remission. Treatment of relapse is essentially palliative except for
limited cases of allotransplantation (allo-HSCT) burdened with high risk of treatment related
mortality. Many research groups work on defining biomarkers that would prove useful in
selecting appropriate therapy. Prolongation of survival seen in recent years is apparently
related to more intensive therapy and use of monoclonal antibodies. New molecular targeted
therapies currently arriving into clinical trials hold much of the promise for the future.
Hematologia 2010; 1, 4: 330-34