Zabieg wszczepienia protezy naczyniowej jest metodą z wyboru w leczeniu pacjentów z tętniakami aorty
brzusznej i osób ze zmianami miażdżycowymi prowadzącymi do zamknięcia światła aorty i tętnic biodrowych
lub ich hemodynamicznie istotnego zwężenia. W badaniach epidemiologicznych obserwuje się wzrost
liczby chorych z tętniakami aorty brzusznej poniżej tętnic nerkowych. Wynika on z coraz bardziej wnikliwej
diagnostyki, a jednocześnie niewątpliwie wiąże się ze starzeniem się populacji. Pacjenci poddawani planowym
zabiegom chirurgicznym w brzusznym odcinku aorty często są obciążeni chorobą niedokrwienną mięśnia
sercowego, przebytym zawałem serca, nadciśnieniem tętniczym, zaburzeniami wymiany gazowej w płucach,
cukrzycą i niewydolnością naczyń mózgowych. Należą więc do grupy o największym ryzyku operacyjnym, jednocześnie poddawanej największym zabiegom w chirurgii naczyniowej. Celem niniejszej pracy było przedstawienie
aktualnego stanu wiedzy na temat patofizjologii założenia i zwolnienia zacisku w brzusznym odcinku
aorty, wpływu zaciśnięcia na narządy ważne dla życia i postępowania mającego na celu zminimalizowanie
zmian hemodynamicznych podczas najbardziej obciążających dla chorego części operacji. Podkreślono istotną
rolę właściwego przygotowania pacjenta do zabiegu, obejmującego w uzasadnionych przypadkach przede
wszystkim diagnostykę kardiologiczną łącznie z koronarografią oraz zabiegi, których celem jest optymalizacja
stanu klinicznego pacjenta przed zabiegiem. Przedstawiono ogólne zasady znieczulenia, opisując aktualny
stan wiedzy na temat korzyści wynikających ze znieczulenia ogólnego łączonego z epiduralnym w porównaniu
z zastosowaniem znieczulenia ogólnego, właściwej kontroli bólu, adekwatnej płynoterapii i monitorowania
w okresie pooperacyjnym. Podkreślono konieczność współpracy multidyscyplinarnego zespołu złożonego
z chirurga, anestezjologa, kardiologa, a w razie potrzeby także nefrologa i neurologa w ocenie stanu chorego,
ryzyka operacyjnego i wyboru najbezpieczniejszego sposobu leczenia.Implantation of a vascular prosthesis is the therapy of choice in patients with abdominal aortic aneurysms and
in patients with atheromatous lesions either occluding the lumen of the aorta and iliac arteries or substantially
narrowing it. Epidemiologic studies show an increasing number of patients with aneurysms of the abdominal
aorta below the renal arteries. This results from more profound diagnostic methods on one hand, and on the
other - from the ageing of the population. Patients undergoing routine abdominal aortic surgery often
present myocardial ischemic disease, past myocardial infarctions, arterial hypertension, impaired pulmonary
gas exchange, diabetes and cerebral vessels insufficiency. Therefore, planned for the heaviest vascular surgery,
they belong to the group at greatest operative risk. The aim of this thesis was to show the present stateof-
the-art of clamping and releasing the clamp in the abdominal part of the aorta, the impact of the occlusion
on life-sustaining organs and procedures aimed at minimization of haemodynamic changes occurring during
the most overburdening phases of the surgery. The crucial role of proper preoperative procedures is stressed,
including cardiologic diagnostics up to coronarography when reasonable, as well as optimization of the patient’s
condition before surgery. The authors present general principles of anaesthesia in this kind of surgery
considering up to date knowledge about the benefits of combined general and epidural anaesthesia compared
to sole general anaesthesia, appropriate pain control, adequate fluids dosing as well as monitoring
during the postoperative period. The importance of cooperation within a multidisciplinary team, consisting of
a surgeon, anaesthetist, cardiologist and, when necessary, nephrologist or neurologist, is stressed
