Wstęp: W związku z dużą chorobowością i śmiertelnością u osób dializowanych ważne jest
zidentyfikowanie pacjentów z wysokim ryzykiem powikłań sercowo-naczyniowych. Jednak określenie
czułych i specyficznych wskaźników prognostycznych jest niezwykle trudne, co wynika
z wieloczynnikowego podłoża obrazu klinicznego przewlekłej choroby nerek. Celem pracy była
analiza spoczynkowego zapisu elektrokardiograficznego (EKG) chorych dializowanych oraz
ocena wartości prognostycznej zmian patologicznych w 3-letniej obserwacji.
Wyniki: W badanej 100-osobowej grupie dializowanych pacjentów śmiertelność całkowita po
3 latach wynosiła 52%, a niekorzystne zdarzenia sercowe (zgon z jakiejkolwiek przyczyny,
nagłe zatrzymanie krążenia, zawał serca, udar, potrzeba rewaskularyzacji) zarejestrowano
u 57%. Nagłe zatrzymanie krążenia wystąpiło u 12% osób, zawał serca u 12%, udar u 3%,
rewaskularyzacja wieńcowa u 5%. Ryzyko zgonu z każdej przyczyny rosło w sposób istotny
statystycznie wraz z wystąpieniem rytmu pozazatokowego (p = 0,045), obecnością obniżenia
odcinka ST (p = 0,04) oraz przerostu prawej komory (p = 0,03), zwłaszcza definiowanego
według kryterium R/S V5/6 < 1 (p = 0,02). Nagłe zatrzymanie krążenia korelowało jedynie
z obecnością bloku prawej odnogi pęczka Hisa (p = 0,002). Zawał serca istotnie częściej
występował u pacjentów z obecnością R/S V5/6 < 1 (p = 0,01), a także u chorych z wydłużonym
odstępem QTc (p = 0,04). Średnia wartość QTc wynosiła 510 ms. Stwierdzono istotną
statystycznie korelację między potrzebą rewaskularyzacji a obecnością przerostu lewej komory
definiowanego kryterium RI + SIII > 2,5 mV (p = 0,03) oraz przerostu lewego przedsionka
(p = 0,01). W analizie nie wykazano istotnej statystycznie zależności między patologicznymi
zmianami w zapisie EKG a udarem mózgu. Wystąpienie rytmu pozazatokowego, obniżenia
odcinka ST oraz przerostu prawej komory według kryterium R/S V5/6 < 1 korelowało ze
złożonym punktem końcowym (p = 0,03, p = 0,01 oraz p = 0,03, odpowiednio). Obecność
w EKG bloku lewej odnogi pęczka Hisa nie miała istotnego wpływu na ryzyko zgonu oraz
wystąpienia pozostałych analizowanych punktów końcowych.
Wnioski: Wybrane nieprawidłowe zmiany w spoczynkowym zapisie elektrokardiograficznym
u dializowanych chorych w istotny sposób korelują ze śmiertelnością ogólną oraz z wystąpieniem niekorzystnych zdarzeń sercowych. Badanie elektrokardiograficzne będące metodą nieinwazyjną,
powszechnie dostępną i tanią może służyć jako wskaźnik ryzyka powikłań sercowo-
-naczyniowych w tej szczególnie zagrożonej populacji