Pacjentów z chorobą niezabezpieczonego pnialewej tętnicy wieńcowej (ULMD) cechuje gorsze rokowanie odległe niż inne grupy osób z chorobą wieńcową. W ostatnich latach bezpieczeństwo i skuteczność rewaskularyzacji przezskórnej (PCI) w porównaniu z pomostowaniem aortalno-wieńcowym (CABG) były ważnym tematem zainteresowań kardiochirurgów i kardiologów interwencyjnych. Ta grupa pacjentów jest coraz częściej leczona za pomocą PCI, ale wynikające z tego korzyści w porównaniu z metodą chirurgiczną pozostają dyskusyjne, szczególnie że CABG długo było metodą z wyboru w leczeniu ULMD. W aktualnych wytycznych wskazuje się na możliwość rozważenia PCI u wybranych grup pacjentów z chorobą pnia, szczególnie ze względu na coraz szerszy dostęp do takich metod, jak ultrasonografia wewnątrz naczyniowa i ocena cząstkowej rezerwy wieńcowej wykorzystywanych do optymalizacji wyników zabiegów przezskórnych. Analiza wyników randomizowanych badań klinicznych i rejestrów wyraźnie sugeruje porównywalną skuteczność obu proponowanych metod w odniesieniu do śmiertelności odległej. Rejestrowana częstość incydentów naczyniowo-mózgowych jest jednak wyższa w grupie poddanej CABG, natomiast stosowanie PCI wiązało się z częstszą koniecznością wykonania ponownej rewaskularyzacji uprzednio stentowanego naczynia. Istnieje kilka grup pacjentów, u których CABG powinno być rozważane jako preferowana metoda. Należą do nich pacjenci z cukrzycą, wielonaczyniową chorobą wieńcową i chorzy ze znacznie obniżoną frakcją wyrzutową. U chorych z ostrymi zespołami wieńcowymi spowodowanymi zwężeniami pnia PCI zaleca się ze względu na większą dostępność oraz krótszy czas potrzebny na wdrożenie leczenia. Konsultacje w obrębie wielospecjalistycznego zespołu, z uwzględnieniem preferencji pacjenta, rekomenduje się przed podjęciem decyzji o metodzie leczenia, by poprawić jego wyniki i jakość życia chorego. Biorąc pod uwagę wyniki cytowanych badań, wydaje się, że zabiegi PCI w leczeniu wybranych pacjentów z ULMD nie są mniej sktuteczne od metody chirurgicznej.Patients with unprotected left main disease (ULMD) have worse prognosis than patients with other forms of coronary artery disease. During the past decade, the safety and efficancy of percutaneous coronary intervention (PCI) versus coronary artery bypass grafting (CABG) for ULMD have been major area of interests for both interventional cardiologists and cardiac surgeons. This group of patients is increasingly treated with PCI, but its benefits in comparison with CABG remain controversial, especially as CABG has long been a method of choice for patients with ULMD. Current guidelines indicate that PCI may now be considered as an alternative to CABG in selected groups of patients, especially as intravascular ultrasound and fractional flow reserve used for optimization of percutaneous techniques are more widely accessible. Results of randomized clinical trials (RCT) and registries strongly suggest non inferiority of PCI as compared to CABG with regard to mortality. Cerebrovascular events are however higher in CABG group, whilst PCI is associated with higher rate of target vessel revascularization. There are several groups of patients for which CABG should be considered as preferred revascularization method i.e. patients with diabetes, multivessel coronary artery disease and those with significantly decreased ejection fraction. In case of acute coronary syndrome caused by left main lesion PCI is recommended for its higher availability and shorter time to treatment initiation. Discussion within multidisciplinary heart teamand with the patient before the revascularization procedure is highly recommended to further improve the outcomes and patient quality of life after intervention for ULMD. Considering data from RCTs and registries it seems that PCI might be considered as effective method of revascularization ac CABG in selected groups of ULMD patients
