Wybuch, jaki miał miejsce w elektrowni atomowej w Czarnobylu
w 1986 roku, spowodował uwolnienie do atmosfery
znacznych ilości izotopów promieniotwórczych, w tym jodu,
wzbudzając tym samym obawy dotyczące możliwości zaburzeń
struktury i funkcji gruczołu tarczowego, a szczególnie
schorzeń nowotworowych. Według niektórych szacunków
w następstwie awarii nastąpiło 700 zgonów z powodu raka
tarczycy na terytorium Rosji, Ukrainy i Białorusi.
W niniejszej pracy omówiono występowanie raka tarczycy
w różnych regionach świata, a szczególnie na najbardziej
skażonych terenach Ukrainy i Białorusi. Zwrócono uwagę
na zależność między dawką promieniowania jonizującego
na tarczycę a rozwojem raka. W badaniach przeprowadzonych
w Mińsku stwierdzono 40-krotny wzrost liczby zachorowań
na raka tarczycy w latach 1986-1994 w porównaniu
z okresem 1977-1985. Dane z innych krajów również wskazują
na zwiększenie zapadalności na nowotwory tarczycy
po awarii w Czarnobylu w dalszym ciągu omawia się wpływ
czynników, takich jak możliwości diagnostyczne, poziom
opieki medycznej oraz czynniki socjalne i środowiskowe,
głównie stężenie jodu w wodach i glebie. W pracy omówiono
również wyniki badań z zakresu biologii molekularnej w rakach, między innymi translokację RET - RET/PTC1
u dorosłych i RET/PTC3 u dzieci oraz ekspresję Axl i Gas6.
Dyskusji poddano także inne schorzenia tarczycy, wiązane
z oddziaływaniem promieniowania jonizującego po awarii
w Czarnobylu, między innymi wole guzkowe, torbiele, zaburzenia
funkcji tarczycy i zaburzenia immunologiczne.
Wyniki badań z regionów bliskich Czarnobyla nie wykazały
zwiększonego ryzyka rozwoju białaczki, chłoniaków ziarniczych
i nieziarniczych w latach 1986-1996. W pracy omówiono
ponadto epidemiologię schorzeń tarczycy w Polsce.The accident that occurred at the Chernobyl Nuclear Power
Plant in 1986, released large quantities of radionuclides
- among them radioiodine - into the atmosphere, thereby
raising public concerns about its influence on thyroid
structure and function, especially the development of malignancy.
There were even reports about 700 deaths due to
thyroid carcinoma in Russian Federation, Ukraine and Belarus,
resulting from the accident. In this review we discussed
the incidence of thyroid cancer in different parts of the
world, especially in heavily contaminated countries, as
Ukraine and Belarus, and the possible link between radioisotope
activity in the thyroid and the development of malignancy.
The study carried out in Minsk showed 40-fold increase of
the incidence of thyroid cancer in the years 1986-1994, in
comparison to the period 1977-1985. An increase of the incidence
of thyroid cancer has generally been observed in
many countries after the Chernobyl accident. We focused
on the factors that may have an influence on this phenomenon,
especially diagnostic tests, health care, social and
environmental factors, like iodine level in water and soil.
The results of molecular biology studies, e.g. RET translocation
in carcinoma type RET/PTC1 in elderly and RET/PTC3 in children, and expression Ax1 and Gas6 in children were
reviewed as well. We also mentioned other thyroid diseases,
like nodular goitre, cysts, the disturbance of thyroid
function and autoimmunity, possibly linked to the radiation
after Chernobyl accident. Data obtained from the regions
near Chernobyl showed no increased risk of other
types of malignancy (leukaemia, Hodgkin’s and non Hodgkin’s
lymphoma) in 1986-1996. In this article the epidemiology
of thyroid diseases in Poland was also reviewed
