Duża częstość zawałów serca i udarów mózgu
w Polsce spowodowała wzrost zainteresowania
działaniami profilaktycznymi. Niestety, działania
prewencyjne, choć coraz liczniejsze, najczęściej
są prowadzone przypadkowo, niesystematycznie
i za krótko. Dlatego autorzy projektu SOPKARD
opracowali schemat optymalnego dla polskich
warunków programu przesiewowego. Czas jego
trwania przewidziano na minimum 10 lat, aby
w sposób systematyczny objąć całą populację
badanej miejscowości. Podstawową strukturę
Programu stanowią dwie składowe — działania
podstawowe, dotyczące wszystkich mieszkańców
zaproszonych na badania, oraz moduł z pogłębioną
diagnostyką i interwencjami, realizowanymi
u osób z grup wysokiego ryzyka sercowo-naczyniowego.
Dodatkowo, w projekcie założono okresową
kontrolę uzyskanych efektów biologicznych
i ekonomicznych, którą przeprowadza się co 5 lat
za pomocą sondażu reprezentacyjnego.
Podstawowym zadaniem interwencji podstawowej
jest edukacja zdrowotna i diagnostyka głównych czynników ryzyka chorób serca i naczyń. Podstawą
stratyfikacji badanych jest ocena ryzyka sercowo-naczyniowego za pomocą algorytmów PRECARD
i SCORE. Głównym realizatorem w podstawowym
module Programu są pielęgniarki, bardzo dobrze
przeszkolone w zakresie oceny ryzyka
i edukacji zdrowotnej. Prowadzą one badania przesiewowe
w kierunku nadciśnienia tętniczego, dyslipidemii
i cukrzycy wraz z interpretacją wyników
i samodzielną oceną ryzyka sercowo-naczyniowego.
Rozszerzoną część dodatkową, zależną od wyników
badań przeprowadzonych w części podstawowej,
stanowią podprogramy diagnostyczne
i interwencyjne. Jej zadaniami są: pogłębiona diagnostyka
osób z już istniejącymi zaburzeniami lub
zagrożonych znacznym ryzykiem wystąpienia chorób
serca i naczyń oraz wdrażanie metod niefarmakologicznych.
W skład tego dodatkowego modułu
wchodzą: podprogramy diagnostyczne
(kardiologiczny, np. badania echokardiograficzne,
próby wysiłkowe EKG, oraz neurologiczny,
np. badania doplerowskie tętnic domózgowych
wewnątrz- i zewnątrzczaszkowych, MRI mózgu),
diagnostyczno-interwencyjne (psychologiczno-psychiatryczny
na podstawie przesiewowych badań
psychometrycznych, pediatryczny u dzieci
z rodzin obarczonych wysokim ryzykiem) oraz
interwencyjne (dietetyczny, aktywności ruchowej,
pomocy palącym). Podstawą wszystkich algorytmów
diagnostycznych i leczniczych Programu
SOPKARD są najnowsze zalecenia europejskich
towarzystw naukowych w dziedzinie kardiologii,
nadciśnienia tętniczego, miażdżycy i cukrzycy