Epidemia cukrzycy typu 2 na świecie wynika z dwóch głównych grup czynników przyczynowych. Jedną z nich jest wpływ czynników środowiskowych, opisywany również jako negatywny wpływ cywilizacji. Szacuje się, że około 30% całkowitej populacji na świecie ma
genetyczną predyspozycję do ujawnienia objawów cukrzycy typu 2 pod wpływem czynników zewnętrznych. Zjawisko to jest związane z komórkową i narządową opornością na insulinę. Druga grupa czynników jest związana z dysfunkcją komórek β trzustki.
W związku z powyższym badania etiologii insulinooporności mają znaczenie zarówno teoretyczne, jak i praktyczne. Mechanizmem,
który prowadzi do wielu zaburzeń metabolicznych, a przede wszystkim do insulinooporności jest spadek dokomórkowego transportu
glukozy. Z tego powodu dokomórkowy transport glukozy powinien być uważany jako potencjalny cel postępowania prewencyjnego
i terapeutycznego.
W opracowaniu przedstawiono postępy badań nad dokomórkowym transportem glukozy w aspekcie patofizjologii insulinooporności
i cukrzycy typu 2. Najnowsze doniesienia naukowe podkreślają kluczową rolę dokomórkowego transportu glukozy jako celu prewencji
i terapii cukrzycy typu 2. W artykule opisano obecny stan wiedzy na temat wpływu diety, wysiłku fizycznego oraz terapii farmakologicznej
na dokomórkowy transport glukozy. (Endokrynol Pol 2010; 61 (3): 292-302)The current world epidemic of type 2 diabetes mellitus results from two general groups of causative factors. One is the influence of strong
pathogenetic environmental pressures - also described as negative civilizational influence - on the very large subpopulation, assessed at
30% of the total world population, which is genetically predisposed to react to this external stress with the symptoms of type 2 diabetes
mellitus. Such a pathogenetic reaction is based on the appearance of cellular and organ resistance to insulin. A second factor involves the
beta cells of the pancreatic islets and their dysfunction.
For these reasons, studies on the aetiology of insulin resistance have significance, both theoretical and practical. There are many biological
deviations that can produce cellular insulin resistance and underutilization of glucose. The mechanism that is always present is the decrease
of cellular glucose transport. For this reason, it should be approached as a potential target for preventive and therapeutic actions.
These pathophysiological and clinical circumstances were the motivation for presenting a review of cellular glucose transport pathophysiology,
which contributes to the aetiology of insulin resistance, cellular underutilization of glucose, and type 2 diabetes mellitus. They
underline the significance of cellular glucose transport as a target for prevention and therapy of type 2 diabetes mellitus and other insulinresistant
conditions.
This review presents comments about the influence on cellular glucose transport of diet, physical exercise, and pharmacotherapeutic
agents, based on the authors’ studies. The review could contribute to an innovative approach to the pathogenesis, prevention, and therapy
of type 2 diabetes mellitus and other conditions related to insulin resistance.
(Pol J Endocrinol 2010; 61 (3): 292-302
