Wstęp: U pacjentów z przewlekłym zapaleniem tarczycy
(PZT) diagnostyka morfologiczna tarczycy jest utrudniona
z powodu niejednoznacznego obrazu ultrasonograficznego
gruczołu oraz zróżnicowanego wyglądu mikroskopowego
rozmazów uzyskiwanych podczas biopsji aspiracyjnej
cienkoigłowej (BAC). Celem pracy była ocena częstości formułowania rozpoznania PZT na podstawie BAC tarczycy
w latach 1994-2005 wraz z analizą częstości występowania
raka tarczycy u pacjentów leczonych operacyjnie, a ponadto
analiza wyników kolejnych BAC oraz określenie zmian wyglądu mikroskopowego uzyskiwanych bioptatów.
Materiał i metody: Analizą objęto 23 173 raporty z badania
cytologicznego i wyniki BAC tarczycy. Oceniono częstość
formułowania podejrzenia/wniosku PZT oraz przeprowadzono
weryfikację histopatologiczną rozpoznań cytologicznych
pacjentów z PZT leczonych operacyjnie. Ponadto dla
50 pacjentów dokonano analizy wyodrębnionych typów
rozmazów PZT (limfocytarny, nabłonkowo-rozrostowy, koloidowy,
oksyfilny) wraz z oceną zmienności obrazu cytologicznego
w czasie.
Wyniki: Stwierdzono, że częstość formułowania wniosku
PZT systematycznie rosła. W 1994 roku rozpoznania PZT
stanowiły 2,6% wszystkich wyników BAC, a w 2005 roku
- 9,7% (p < 0,001). W grupie 130 osób leczonych chirurgicznie
u 11 stwierdzono współistnienie PZT z rakiem brodawkowatym.
U 5 spośród 6 pacjentów, u których wykonano
kontrolne badanie cytologiczne, został on rozpoznany podczas
kolejnej BAC. Podczas analizy typów rozmazów PZT ujawniono, że najczęściej występował limfocytarny typ rozmazu
PZT, zaś częstość występowania pozostałych typów
była zbliżona (limfocytarny - 43% vs. koloidowy - 21%,
nabłonkowo-rozrostowy - 20%, oksyfilny - 16%; p < 0,001).
Obserwowano też ewolucję typu rozmazu w czasie.
Wniosek: Wzrost częstości cech PZT w bioptatach gruczołu tarczowego oraz coraz liczniejsze obserwacje wskazujące na możliwość współistnienia raka brodawkowatego
z PZT nakazują zachowanie wzmożonej czujności podczas
diagnostyki i monitorowania pacjentów z tym zapaleniem.Introduction: Lowered and non-homogenous echogenicity
in patients with chronic thyroiditis (CT) may cause problems
in revealing focal lesions in ultrasound scans. Moreover,
frequent anisocytosis of thyroid follicular cells and of
oncocytes may falsely suggest neoplastic growth. The aim
of the study was to evaluate the frequency of CT diagnosed
in patients subjected to fine-needle aspiration biopsy (FNAB)
of the thyroid in years 1994-2005, as well as to assess the cancer
frequency in the operated patients with CT.
Material and methods: As much as 23 173 cytological reports
and corresponding outcomes were analyzed and in
patients treated surgically verified against postoperative
histopathological examinations. Moreover, the analysis of
cytological smears in CT with distinguishing its types (lymphocytic,
epithelial-hyperplastic, colloidal, oxyphillic) was
performed in 50 patients; the changes between subsequent
FNABs in the picture of the smears were also assessed.
Results: The frequency of diagnosed CT had been increasing
in the evaluated time span from 2.6% to 9.7%
(p < 0.0001). There were 11 cases of papillary carcinoma
found coexisting with CT. The analysis of cytological types of CT showed that the lymphocytic type prevailed over the
others (lymphocytic - 43%, colloidal - 21%, epithelial-hyperplastic
- 20%, oxyphilic - 16%, p < 0.001). The evolution
in time of the cytological picture was observed.
Conclusion: The increase in the frequency of CT observed
in smears obtained from the thyroid gland and the reports
on the coexistence of CT with papillary carcinoma suggest
the necessity of prudent diagnostics and follow-up of patients
with CT
