Wstep: Pomimo że stymulacja dwuprzedsionkowa od 10 lat jest akceptowaną niefarmakolo-
giczną metodą prewencji arytmii nadkomorowych, przez wiele lat nie było stymulatorów przezna-
czonych specjalnie do tego celu. Przed 4 laty autorzy niniejszej pracy rozpoczeli stosowanie tej
metody leczenia, posługując sie systemem zaproponowanym w 1988 roku przez Osterholzera
i Markewitza, polegającym na wykorzystaniu standardowego stymulatora dwujamowego (DDD).
Materiał i metody: U 71 chorych elektrode prawoprzedsionkową łączono z kanałem przed-
sionkowym, zao elektrode lewoprzedsionkową (implantowan1 do zatoki wiencowej) z kanałem
komorowym stymulatora DDD (BIOTRONIK: Dromos, Physios, Eikos, Logos). W czasie
badan kontrolnych stymulowano prawy przedsionek (program AAI), zatoke wiencową
(program VVI) oraz oba przedsionki (program DDD z minimalnym opóżnieniem A-V); ostatni
program pozostawiano na stałe. Parametry sterowania z zatoki wiencowej ocenione poope-
racyjnie były nieznacznie gorsze w zatoce wiencowej (amplituda A Š 2,9 mV; slew rate Š 0,8 V/s)
niż w prawym przedsionku (odpowiednio 3,5 mV i 1,1 V/s), lecz podczas kolejnych miesiecy
obserwacji warunki sterowania poprawiły sie. Nie odnotowano problemów związanych z de-
tekcją załamków T i fali V. „ródoperacyjne wartooci progu stymulacji w prawym przedsionku
były niższe (BP Š 0,6 V; UP Š 0,5 V) niż w zatoce wiencowej (odpowiednio BP Š 2,3 V i UP
Š 3,0 V). Wartooci progu stymulacji w prawym przedsionku były najwyższe po miesiącu od
dnia zabiegu (orednio: BP Š 1,4 V i UP Š 1,8 V) i zmniejszały sie w czasie kolejnych
miesiecy. Podobną tendencje stwierdzono w zatoce wiencowej, jednak bezwzgledne wartości
progu stymulacji były tu wyższe (po miesiącu: UP Š 3,7 i BP Š 3,5 V). Wartości impedancji
w obydwu kanałach wykazywały tendencje wzrostową wraz z upływem czasu. Stymulacja
zatoki wiencowej okazała sie bardziej energochłonna (17O20 µJ) niż standardowa stymulacja
prawego przedsionka (3O4 µJ): całkowity pobór prądu podczas stymulacji dwuprzedsionkowej
pozostawał jednak w akceptowalnych granicach (33O39 µJ). Z powodu arytmii lewoprzedsion-
kowych zmieniono konfiguracje stymulacji u 5 pacjentów (7%); u 11 pacjentów (15%) były
problemy z uzyskaniem stymulacji resynchronizuj1cej. Podczas ostatniej kontroli system funk-
cjonował prawidłowo u 51 z 71 pacjentów (72%), u 7 (10%) wyst1piło przewlekłe migotanie
przedsionków, u 10 (14%) zmieniono rodzaj stymulacji z powodu: arytmii lewoprzedsionko-
wych (5), bloku A-V (2), bloku wyjocia na elektrodzie lewoprzedsionkowej (2) i powikłan
chirurgicznych (1). Wiekszooa problemów ujawniła sie w podostrym okresie pooperacyjnym;
w późniejszym okresie wystepowały jedynie zaburzenia przewodzenia A-V i arytmie lewoprzed-
sionkowe.
Wyniki: Najprawdopodobniej głównymi zaletami tego typu stymulacji dwuprzedsionkowej
są: możliwość precyzyjnego (oddzielne dla każdego z przedsionków) programowania parame-
trów impulsu stymulacji i wzgledna energooszczednśća układu, detekcja potencjałów przedsionkowych w konfiguracji BP (lepsza eliminacja potencjałów komorowych), utrzymanie stymulacji przedsionkowej w przypadku przemieszczenia elektrody czy bloku wyjścia w zatoce
wiencowej, możliwość oceny parametrów stymulacji i sterowania w zatoce wiencowej (przydatność systemu do oceny nowych elektrod). Wadami proponowanego przez autorów układu
stymuluj1cego jest brak możliwości stymulacji komory w przypadku wystąpienia bloku A-V
i brak możliwości stymulacji resynchronizuj1cej podczas przedwczesnych pobudzen lewoprzedsionkowych przy standardowym połączeniu elektrod.
Wniosek: Wykorzystanie standardowego stymulatora dwujamowego do stymulacji dwuprzed-
sionkowej jest najprostszym rozwiązaniem, lecz arytmie lewoprzedsionkowe i ryzyko rozwoju
zaburzen przewodzenia A-V ograniczają stosowanie tego systemu. (Folia Cardiol. 2001; 8:
293O312