'Ege Universitesi Turk Dunyasi Incelemeleri Dergisi'
Abstract
Bu tezin amacı Tuzla Fayı (İzmir- Seferihisar) etrafındaki büyük toprak gruplarında yer kabuğu hareketleri ile radon çıkışları arasındaki ilişkiyi veren toprak grubunun saptanmasıdır. Ayrıca çalışma bölgelerindeki toprakların fiziksel özellikleriyle radon konsantrasyonları arasındaki ilişkiler incelenmiş ve sürekli radon ölçüm istasyonları için en uygun toprak özelliklerinin belirlenmesine çalışılmıştır. Çalışmada, Tuzla fayı etrafında 5 büyük toprak grubu belirlenmiş ve 10 radon ölçüm istasyonu kurulmuştur. Toprak gazı radon konsantrasyonları, nükleer iz kazıma dedektörleri (LR-115 film dedektörler), Lucas Hücreleri ve sürekli radon ölçüm sistemi kullanılarak belirlenmiştir. Her istasyonda yatay toprak katmanları belirlenmiş, radyoaktivite analizleri ile toprağın fiziksel özelliklerinin belirlenmesi için bu katmanlardan örneklemeler yapılmıştır. Elde edilen tüm veriler istatistiksel olarak değerlendirilmiştir. Çalışmada toprak gazı radon konsantrasyonları LR-115 dedektörler ile 0,1 ile 261,1 kBq m-3 arasında ve en yüksek konsantrasyonlar 6 nolu istasyonda (I-6) elde edilmiştir. Lucas Hücreleri ile yapılan ölçümlerde de benzer sonuçlar elde edilmiştir. Yapılan analizlerden, toprakların genellikle düşük tuz içeriğine sahip, hafif alkali, humusça fakir ve kireçli topraklar olduğu görülmüştür. İlave olarak radon çıkışlarının kaynağının tespit edilmesi için toplanan toprak örneklerinin doğal radyoaktivite analizi yapılmıştır. Sonuç olarak, Seferihisar-Tuzla fayı çevresinde yer kabuğu hareketlerinin radon çıkışları ile değerlendirilmesi için 6 nolu istasyonun daha uygun olduğu (I- 6) tespit edilmiştir
