Dilemmas in child protection:Methods and decision-maker factors influencing decision-making in child maltreatment cases

Abstract

Kindermishandeling is een belangrijk probleem. Goede besluitvorming over de vraag of er sprake is van kindermishandeling is essentieel. Het doel van dit proefschrift is inzicht te krijgen in factoren die de besluitvorming van professionals in de jeugdzorg en jeugdbescherming beïnvloeden en mogelijk verbeteren in zaken waar (een vermoeden van) kindermishandeling speelt. Daarbij is onderzoek gedaan naar: 1) de effecten van een gestructureerde methode voor de besluitvorming op de kwaliteit van oordelen en beslissingen (de zogeheten ORBA-methode); 2) de effecten van een risicotaxatie-instrument (LIRIK) op de overeenstemming en trefzekerheid van risico-inschattingen; 3) hoe professionals redeneren bij beslissingen over de inzet van interventies. De effecten van de gestructureerde besluitvorming met ORBA en het risicotaxatie-instrument LIRIK blijken beperkt te zijn. Ze helpen professionals om meer relevante casusfactoren in ogenschouw te nemen, maar het leidt er niet toe dat ze het vaker eens zijn in hun oordelen bij kindermishandelingszaken. Ook leidt het niet tot trefzekerder oordelen. Daarnaast blijken persoonlijke redenaties en de opvattingen van de professionals ten aanzien van kindermishandeling en de uithuisplaatsing van kinderen de besluitvorming substantieel te beïnvloeden. Dit verklaart mogelijk de beperkte effecten die we vonden bij gebruik van ORBA en LIRIK: dergelijke methoden lijken niet genoeg tegenwicht te geven voor die persoonlijke redenaties en opvattingen. Het is daarom nodig om – naast het gebruik van middelen als ORBA en LIRIK - aanvullende manieren te zoeken om de besluitvorming te verbeteren. We denken daarbij onder meer aan het zogeheten ‘kritisch denken’ (systematisch – eventueel in teams - bedenken van alternatieve verklaringen, doelbewust genereren van voor- en tegenargumenten voor de voorgenomen en alternatieve beslissingen) en aan een meer gedeelde besluitvorming met ouders en kinderen