Although studies concerned with proprioception goes on with arising interest in recent decades, there are very few researches existed about wrist proprioception. 60 healthy volunteers participated in this study which is arranged in order to seek the affects of different physiotherapy-rehabilitation practices to hand sensation and wrist proprioception. After dividing subjects randomizingly into four groups such as control group, vibration group, exercise group and proprioceptive exercise group; joint position sense assessed with a wrist goniometer originally designed by us, grip sensitivity evaluated with hand dynamometer, palm pressure sensitivity measured with Stabilizer Pressure Biofeedback®, sense perception threshold measured with Semmes Weinstein Monofilaments® and two point discrimination threshold detected with discriminator. With a diapason, vibration application was performed to wrist in vibration group, traditional wrist strengthening exercises were accomplished to exercise group three times per week, a total of three weeks and proprioception exercises including stretching, stabilization, perturbation, PNF techniques, approximation and manual traction were trained in proprioceptive exercise group three times per week, a total of three weeks. Then all measurements were repeated. Possible differences were inquired intra groups and inter groups. Statistically significant improvements were obtained in favor of proprioceptive exercise group in 30° flexion joint position sense, grip sensitivity and two point discrimination threshold (except index finger) (p<0.05). Also significant progresses established in palm pressure sensitivity in both exercise groups (p<0.05). In sense perception threshold assessment a significant difference was obtained only in ring finger sensitivity of proprioception group. On the other hand, a decrease in sensitivity of index finger was detected in vibration group after vibration application (p<0.05). According to our results; though a positive contribution was obtained in proprioceptive exercise training to wrist and hand proprioception, due to no study existed in the literature about wrist proprioception which we can compare our results, complicates making more exact conclusions. Hand and wrist proprioception can be assess much better with these newe parameters such as grip sensitivity and palm pressure sensitivity. In proprioception; there is need to be perform comparative researches related to wrist pathologies with wide series and studies among investigating the affects of exercises. In this respect, we hope our study will be a reference to further studies.Propriosepsiyon ile ilgili çalışmalar son yıllarda artan bir ilgiyle devam etmesine karşın el bileği ekleminin propriosepsiyonu hakkında pek az araştırma mevcuttur. Farklı fizyoterapi-rehabilitasyon uygulamalarının el bileği propriosepsiyonuna ve elin duyusuna olan etkilerini araştırmak üzere düzenlenen bu çalışmaya 60 sağlıklı gönüllü birey katılmıştır. Basit rastgele yöntemle kontrol grubu, vibrasyon grubu, egzersiz grubu ve proprioseptif egzersiz grubu olmak üzere dört farklı gruba ayrılan bireylere; özgün olarak tasarladığımız el bileği gonyometresi ile eklem pozisyon hissi değerlendirmesi, el dinamometresi ile kavrama hassasiyeti değerlendirmesi, Stabilizer Pressure Biofeedback® aleti ile elin basınç hassasiyeti değerlendirmesi, Semmes-Weinstein® monoflamentleri ile duyu algı eşiği değerlendirmesi ve diskriminatör ile iki nokta ayırımı değerlendirmesi yapılmıştır. Vibrasyon grubuna diyapazon ile el bileğine vibrasyon uygulaması, egzersiz grubuna üç hafta boyunca haftada üç seans geleneksel el bileği kuvvetlendirme egzersizleri ve proprioseptif egzersiz grubuna üç hafta boyunca haftada üç seans germe, stabilizasyon, perturbasyon, PNF teknikleri, aproksimasyon, manuel traksiyonu içeren proprioseptif eğitim verilmiştir. Tedavi öncesi yapılan değerlendirmeler tedavi sonrasında tekrarlanmış, elde edilen ölçüm sonuçları grup içi ve gruplar arası olacak şekilde karşılaştırılmıştır. 30° fleksiyon eklem pozisyon hissinde, kavrama hassasiyetinde ve iki nokta ayırımı ölçümünde (işaret parmak hariç), propriosepsiyon grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı gelişmeler gözlenmiştir (p<0.05). El basınç hassasiyetinde her iki egzersiz grubunda anlamlı farklar bulunmuştur (p<0.05). Duyu eşiği ölçümünde proprioseptif grubun sadece yüzük parmağın hassasiyetinde anlamlı bir fark bulunmuştur. Diğer taraftan vibrasyon grubunun işaret parmağında vibrasyon sonrası duyu ile ilgili hassasiyetin azaldığı gözlenmiştir. Sonuçlarımıza göre; proprioseptif egzersiz eğitiminin, el bileği ve elin propriosepsiyonuna olumlu katkısı olduğu görülmesine karşın, literatürde sonuçlarımızı karşılaştırabileceğimiz el bileği propriosepsiyonu ile ilgili neredeyse hiçbir çalışma olmaması daha kesin bir yorum yapmamızı güçleştirmektedir. Kavrama hassasiyeti ve el basınç hassasiyeti gibi yeni parametreler ile, el ve el bileği propriosepsiyonu daha iyi değerlendirilebilecektir. Propriosepsiyon konusunda; el bileği patolojilerinde yapılacak geniş serili karşılaştırmalı çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu bağlamda çalışmamızın, yapılacak ileri çalışmalara kaynak olabileceği kanısındayı
