Hoeven, A.P., van der

Koopmans, W.

Wageningen Yield 

VERSLAG- VAN KROPSLARASSENPROEVEN ONDER GLAS 
IN DE HERFSTTEELT 196? 
genomen door tuinbouwstudieclubs, 
voorlichtingsassistenten e.d. 
A.P. v.d. Hoeven 
Proefstation voor de Groente— en Fruitteelt onder Glas, Naaldwijk 
en 
W. Koopmans 
Instituut voor de Veredeling van Tuinuouwgewassen, Wageningên 
O ßO 
COMMISSIE VOOR DE SAMENSTELLING VAN DE RASSENLIJStf VOOR GROENTE GEWA S SEN-^WAGENINGEN 
RAPPORT 1 AUGUSTUS 19^8 
2. 
oL 
C 
33 
oé>z : t£> 
VERSLAG VAN KROPSLAEASSENPEOEYEN ONDER GLAS 
IN DE HERFSTTEELT 19^7 
genomen door tuinbouwstudieclubs, 
voorlichtingsassistenten e.d. 
3 I B L I O T H E E K  
Proefstation voor de Groenten- en 
Fruitteelt onder Glas te Naaldwijk. 
A»P. y.d. Hoeven 
Proefstation voor de Groente- en Fruitteelt onder (Jlas, Naaldwijk 
en 
W. Koopmans 
Instituut voor de Veredeling van Tuinbouwgewassen, Wageningen 
COMMISSIE VOOR DE SAMENSTELLING VAN DE RASSENLIJST VOOR GROENTEGEWASSEN-WAGENINGEN 
RAPPORT 1 AUGUSTUS 1968 
"VERSLAG YAH ICROFSLATl.^.SSjjiHEROI!VEjT - OIÏDSR GLAS II SS HSRffSTTEELT 1967 
1 . Inleiding 
Onder auspiciën van de Commissie voor de Rassenlijst voor Groentegewas­
sen werden in .het seizoen 1$6j~'6d proefcollecties van slarassen ter 
"beschikking gesteld van proeftuinen, en van assistenten van de tuin™ 
boutrvoorlichtingsdienst voor het nemen van proeven o.a. in samenwerking 
met tuinbouwstudieclubs enz. 
In dit verslag zijn de resultaten vermeld van de proeven, die zijn geno­
men in de herfstteelt 1?67. Het doel van do proeven is enkele rassen waar­
van een goede eerste indruk is verkregen onder uiteenlopende omstandighe­
den te beproeven om zo tot een verantwoorde schatting van de gebruikswaar­
de te komen. 
Witresistente slarassen staan momenteel voor de herfstteelt sterk in de 
belangstelling daar 't wit plaatselijk een moeilijk te voorkomen kwaal isj 
hierom zijn in de proefcollecties opgenomen de witresistente rassen WR. 272, 
MR 504 en WR 347.Als landelijk vergelijkingsras werden door de proefnemers 
toegevoegd de rassen Deciso en Deci-Minor.De proefcollecties bestonden zo­
doende uit de volgende rassens 
Deciso ) 
Deci-Minor ) 
WR 272 ) U.V. Rijk Zwaan, Rotterdam 
WR 304 ) 
WR 347 ) 
Enkele plaatselijke proefnemers hebben 1 of meer rassen aan de collecties 
toegevoegd. Deze rassen laten we hier buiten beschouwing, omdat ze slechts 
op 1 of 2 plaatsen voorkwamen, waardoor het uitspreken van een oordeel over 
deze rassen niet goed mogelijk is. 
3. De Proefplaatsen 
In totaal cyn van 18proeven volledig ingevulde oogstlijsten ontvangen. Om­
dat de beoordeling van de rassen op gelijkvormige manier is uitgevoerd, 
kunnen de proefgegevens onderling worden vergeleken en kan een samenvat­
ting van de resultaten worden gegeven, 
In tabel 1 staan de proeven vermeld met enkele, gegevens, die o.a, aangeven, 
waar en onder welke omstandigheden de pro«ven zijn genomen. 
Van de proeven in meervoud zijn in dit verslag de gemiddelden van de beoor-
delingscijfers weergegeven. 
Tahel 1• Overzicht van de proefplaatsen. 
Proef- Proefnemer Zaai- en Grond­ Ont- I Kas-
I 
Verwarmd oi' 
nr. en -plaats oogstdatum soort smet 
! 
j type koud 
1 Proefbedrijf 
Vierpolders 
26-8 16-10 zavel licht 
gestoomd 
! 
i hoog 
!Venlo 
koud 
2 B. Baijense 
St. Annaland 
22-8 19-10 lichte 
zeeklei 
geen Venlo koud 
3 C. v.d. Zon 
Maasland 
25-8 20-10 lichte 
klei 
Isco-
"broom 
Yenlo verwarmd 
4 G.J. Hiddink 
Zutphen 
22-8 26-10 lichte 
zavel 
geen V/aren-
huis 
koud 
5 G. Baptist 
Neeritter 
25-8 2-11 zand geen Venlo 
3.20 
koud 
6 L. v. Uffelen 
Wateringen 
28-8 12-11 klei geen Venlo verwarmd 
7 P. Baptist 
Linne 
5-9 28-11 zand geen Venlo vorstvrij 
8 L. v. Uffelen 4-9 29-11 zavel geen Venlo verwarmd 
Wateringen 
9 G.J. Hiddink 
Breedenbroek 
30-8 30-11 zand geen •? hetelucht 
10 J. v. Uffelen 
Den Hoorn 
5-1 2 zavel geen Venlo verwarmd 
11 
I 
H. Koot 
Nieuwerkerk 
a/d IJssel 
8-9 6-1 2 veen : gestoomd Venlo verwarmd 
12 C. v.d. Zon 
Maasland 
13-9 7-12 zware 
zavel 
Methyl­
bromide 
Venlo verwarmd 
13 J, de Hoog 
Pijnacker 
13-9 8-1 2 klei geen Venlo verwarmd 
14 H. Koot 
Nieuwerkerk 
a/d IJssel 
8-9 11-12 veen \ gestoomd 
i 
type 
v. Wing­
erden 
verwarmd 
15 K. Buitelaar 9-9 12-12 humeuzej Chloor- Venlo verwarmd 
Naaldwijk klei picrin 
16 H. Jansen 
Amsterdam 
7-9 19-12 klei ! gestoomd Bom-
kas 
verwarmd 
17 J,Sweep 
Honselersdijk 
16-9 2-1 zavel C • P. A . Venlo verwarmd 
• 18 A.M. Ezendam 
Iii jdr echt 
14-9 4-1 veen gestoomd Venlo verwarmd 
-3-
4. De Resultaten 
Tabel 2. Aantasting droogrand 
iProcfnr < I 
I 
I 1 
5 
6 
8 
11 
14 
15 
Deciso 
0,3 
2 j 0 
0 
0 
1,5 
0,5 
2,0 
Deci-Minor 
0,8 
2,0 
0 
1 , 0  
0 
0 
0 
W R 272 V/ R 304 W R 347 
1,3 
2,0 
1 , 0  
1,5 
1 , 0  
0,5 
1 , 0  
0,5 
0 
0 
1 , 0  
0 
0 
1,5 
1,3 
2,0 
0 
1,5 
1 , 0  
0 
1,5 
Cijfers zijn gegeven van 0 t/m 5 s 0 = geen droogrand? 5 = zeer veel 
droogrand. In 't algemeen kwam in de proeven weinig droogrand voor en 
waar wel droogrand voorkwam, was de aantasting licht. 
De proeven waarin geen droogrand voorkwam zijn niet in tabel 2 opge­
nomen. 
Van cö 5 opgenomen rassen waren ¥ R 304 en Deci-Minor gemiddeld het 
minst aangetast. De verschillen in aantasting tussen Deciso, ¥ R 347 
en ¥ R 212 waren gemiddeld erg klein. 
Tabel 5. Percentage planten met "gewoon" rand 
jProefnr. : Deciso 
( 
i i Deci-Minor ' i ¥ R 272 ¥ R 304 ¥ R 347 
! 1 | 7,5 ! 3,0 | 17,0 6,0 11,0 
| 2 o i 1,0 i j ! 3,0 1,0 15,0 
I 5 i ° ! 2,0 ! 5,0 4,0 2,0 
6 | o 10,0 5,0 0 2,0 
I 8 I 1,0 ! 3,5 2,5 1,5 2,0 
S 10 I 0 I 12,0 I 17,0 12,0 : 18,0 
11 0 ! 6,0 ; 1,0 4,0 : 0 
14 ! 0 I 4,0 I a s a u 2,0 i j 0 
15 ; 10,0 ! 15,0 0 15,0 I 15,0 
-4-
In de proeven die niet in deze tabel zijn opgenomen, lcwam geen gewoon rand 
voor» 
In het ras Deciso trad slechts in twee proeven (1 en 15) flink rand op. 
Bij de vier andere rassen kwam op meer plaatsen rand voor. Deciso werd 
gemiddeld het minst aangetast. ¥ R 347 had het hoogste percencage 
rand. De verschillen in aantasting tussen de rassen liepen tussen de 
diverse proeven sterk uiteen. 
Tabel 4. Aanslag (smeul of zwartrot) 
iProef nr. 
J 1 
| 2 
j 5 
I 4 
5 
I 6 
| 7 
I 8 i O I > 
I 10 
i I < * 1 > 
i 12 
i  1 3  
! 14 
!  1 5  
; 16 
! 17 
I  18 
Deciso 
1 
1 
2 
1 
2 
2 
1 
19 5 
1 
0 
1 
1 
1,5 
3 
1,5 
2 
3 
Deci-Minor 
1 
1 
3 
1 
4 
4 
1 
1 
1 
1,5 
2 
0 
1 
4 
2,5 
2,5 
•? 
R 272 ; ¥ R 304 | ¥ R 347 
1 1 ! 1 
2 1,5 3 
3 4 1 
4 2 3 
3 1 3 
•7 3 4 
1 1 1 
3 2,5 3,5 
4 2 4 
2 1 2 
2 2 1 
1 2 0 
2 1,5 2,5 
3 4 2,5 
3 3,5 3 
3,5 
i 
3 ! 4 
4 2 i 3 
Voor het vastleggen van de hoeveelheid aanslag is gebruik gemaakt van de 
cijfers 0 t/m 5? 0 = geen aanslag; 5 = zeer veel aanslag. 
In geen der proeven had Deciso méér aanslag dan de andere rassen. 
In drie proeven (5, 6 en 14) was Deci-Minor het meest aangetast, in drie 
andere proeven (4, 9 en 18) was dit ¥ R 272, in vier proeven (3, 12, 14 
en 15) ¥ R 347 en in zes proeven (2, 6, 8, 9, 13 en 17) ¥ R 347« 
Gemiddeld had Deciso de minste aanslag. 
-5-
Tabel 5. Gemiddeld kropgewicht in kg. per 100 stuks 
;Proef nr. j Deciso i Deci-Minor ; W R 272 W R 304 W R 347 
i -i j 15,4 i 16,0 i 15,8 15,1 16,0 
! 2 ; 17,3 20,6 I 20,0 16,9 16,7 
! 3 i j 14,8 16,6 
! 15,5 12,6 16,2 
! 4 ; 21 s0 18,0 ; 25,0 17,0 25,0 
! 5 13; 6 i 14,4 ! 15,1 13,4 14,9 
! 6 
00 O
 
CM 
| 19,5 j 20,5 17,5 19,9 
7 ; 18,2 ! 20,2 | 21,2 i 21,8 22,8 
i 8 1 ! 20,2 ! 1 9' 5  ! 19,7 j 16,5 19,8 
9 j 17*0 ! 15,4 S 14,7 ; 14,4 16,3 
! 10 i 1 2 j 8 ! 13,7 16,1 14,1 ! 14,9 
; 11 ! 17,2 16,8 ; 16,6 i 16,2 19,2 
i 12 ; 17,1 1 16,6 j 19,1 16,5 ! 19,2 
i 13 ; 16,2 ! 15,0 | 16,6 14,6 j 16,6 
! 14 I 21,4 21,0 ! 23,2 I 19,4 I 22,9 
; 15 ! 18,2 I 16,7 19,9 ; 16,9 18, L 
1 16 ! 18,3 i 17,1 i 20,0 16,0 : 18,3 
; 17 ! 19,0 | 18,9 ; 19,7 ; 'i 83 ! 20,0 
; 18 I 18,2 17,9 j 16,4 19,3 ; 17,0 
Gem. ! 17,6 ! 17,4 18,6 16,5 ; 18,6 
Gemiddeld gaven de rassen ¥ R 272 en ¥ R 347 het hoogste gemiddeld 
lcropgewicht en ¥ R 304 het laagste. De gewichtsverschillen waren als we 
de totaal-gemiddelden van alle proeven bekijken niet groot. In vele proe­
van afzonderlijk waren de verschillen echter wel groot. Men zal dus t.a.v. 
de gewichtsverschillen voorzichtig moeten zijn met het trekken van con­
clusies vooral als de proeven in enkelvoud of tweevoud zijn genomen. 
-6-
Tabel 6. De Gebrul leswaarde 
Proef nr. Deciso Deci-Minor ¥ R 272 ¥ R 5 
1 1 ( 4 4 3 4 
i ] C. 4 5 3,5 4 
j 3 4 4 2 2 
! 4 4 3 2 2 
! 5 t 2 4 1 2 
6 5 4 0 2 
! 
: 7 4 5 3 j 
S 8 4 3,5 0 0,5 
! 9 4 5 2 2 
; 10 4 3 2 2,5 
11 4 3 2 2 
12 4 4 2 2 
! 13 5 4 - -
! 14 
ä 4 2 2 ; 2 
I 15 4 ! 3,5 | 3 j 3 
I 16 5 4 i 4 3 
i 'i 7 4 ! 4 3 | 3 
! 18 
i 
4 3,5 3 
i 
4 
i 
;totaal 73 66,5 ; ?7,5 i 43 
W R 347 
3 
2 
4 
3 
2 
1 
3 
1 
2 
2 
3 
4 
3 
3,5 
4 
2,5 
3,5 
46,5 
Uiteindelijk gaat het bij alle gebruikswaardeproeven om het schatten 
van de waarde van de rassen voor de teler? de handel enz. 
Deze waarde wordt niet alleen bepaald door het gewicht bij de oogst r 
maar evenzeer door eigenschappen als kwaliteit en oogstzekerheid. 
Daarom hebben de plaatselijke proefnemers hun oordeel over de rassen 
als geheels in hun proef, weergegeven met behulp van de cijfers 1 t/m 5s 
1 = seer slecht§ 5 = zeer goed. 
Ir. de meeste proeven werd de gebruikswaarde van Deciso zeer goed beoor­
deeld. Slechts in drie proeven (2, 5 en 7) werd Deci-Minor hoger ge­
waardeerd. De gebruikswaarde van de drie witresistente rassen lag in de 
meeste proeven lager dan die van Deciso en Deci-Minor. 
-7-
5. Bespreking van de Rassen 
Deciso 
Deciso .is in deze proeven als landelijk vergelijkingsras opgs-omen » opdat 
de andere rassen hiermee konden worden vergeleken» De kropvorm aan de 
bovenzijde was in het algemeen goed, In de proeven 1 en 8 vond men de 
kroppen 'te open" en in proef 7 vrij los» De kropvorm aan de onderzijde 
vra,s goed evenals de bladkleur. De stevigheid van het blad en/of de krop 
vond men in de proeven 5> 7 en 8 onvoldoende. 
Deciso blijkt matig gevoelig voor droogrand en weinig gevoelig voor 
gewoon rand. Door smeul of zwartrot werd Deciso minder aangetast dan 
de overige rassen. De gebruikswaarde van Deciso werd in deze teelt hoog 
gewaardeerd. 
Lecij^Minor 
De krop van dit ras was in het algemeen gelijk of iets kleiner 
dan die van Deciso. Alleen in de proeven 5 en 6 waren de kroppen groter. 
De kropvorm (boven- én onderzijde) was goed tot zeer goed. Op de bedrijven 
12s 14 sn 15 vond men de kroppen teveel gesloten. De bladkleur komt 
overeen met Deciso. De stevigheid van blad en/of krop was g iiddeld iets 
minder- Droogrand kwam in mindere mate voor, maar gewoon rand en aanslag 
in ergere mate. 
De gebruikswaarde is gemiddeld lager geschat dan van Deciso. 
W E 272 
Van dit ras waren de bladeren donkergroen van kleu*". De stevigheid van 
blad en/of krop was in de meeste proeven onvoldoende? de groei en de 
kropomvang waren royaal. De kropvorm aan de bovenzijde was matig tot 
goed; d» onderzijde was vaak te graterig. 
Droogrands gewoon rand en aanslag kwam meer voor dan bij Deciso. 
De gebruikswaarde is in deze teelt gemiddeld veel lager gewaardeerd 
dan van Deciso. 
-8-
1 S loi 
De bladkleur is lichtgroen en de kroppen waren veelal te zacht. In enkele 
proeven vond men de kroppen te plat. De geslotenheid aan de onderzijde 
was ?oed, evenals de kropvorm aan de bovenzijde. 
Er kwam meer gewoon rand en aanslag in voor dan in Deciso. Ook van dit 
ras werd de gebruikswaarde gemiddeld laag gewaardeerd. 
sa 141 
Dit ras vertoont veel overeenkomst met V E 272. De gebruiksw-aarde is 
iets hoger gewaardeerd, maar ligt gemiddeld veel lager dan di.e van 
Deciso en Deci-Minor. 
Op de bedrijven, waar de proeven 4 en 7 zijn genomen, kwam "wit" voor. 
De resistente .rassen werden niet aangetast, de andere wel. Ondanks de 
witaantasbing werden ook hier de rassen Deciso en Deci-Minor het best 
gewaardeerd. Vanzelfsprekend zal bij een ernstige witaantasting de oogst-
zekerheid van de resistente rassen groter zijn. 
Con cables 
Door h^t grote aantal proeven, is het mogelijk conclusies te trekken. 
Het ras Deciso heeft gemiddeld het best voldaans Deci-Minor kwam op de 
tweede plaats, in enkele proeven gaf men de voorkeur aan Deci-Minor. 
De in deze proeven opgenomen witresistente rassen werden gemiddeld laag 
gewaardeerd en kunnen o.i. niet worden aanbevolen. We hebben de indruk 
dat binnenkort andere witresistente rassen op de markt zullen komen 
met betere eigenschappen. 
augustus 1968 A.P. v.d. Hoeven 
¥. Koopmans 


Verslag van kropslarassenproeven onder glas in de herfstteelt 1967 : genomen door tuinbouwstudieclubs, voorlichtingsassistenten e.d

http://library.wur.nl/WebQuery/wurpubs/fulltext/461594

Verslag van kropslarassenproeven onder glas in de herfstteelt 1967 : genomen door tuinbouwstudieclubs, voorlichtingsassistenten e.d

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Wageningen Yield