Vanhaelewyn, Bart

Ghent University Academic Bibliography

 kerk & levenwat denkt u?6  3 APRIL 2019TE GASTIn deze rubriek reageert een deskundige gast op een vraag of stelling. Deze week luidt de vraag: kunnen en moeten Facebook & co.  optreden tegen fakenieuws?Geen ‘bug’ fiksen, wel onze mentaliteitDe voorbije jaren is de term ‘nep-nieuws’ of ‘fake news’ niet uit de actualiteit te branden. Dat concept verwijst naar berichten met (deels) verzonnen inhoud, bedoeld om de publieke opinie te beïnvloeden of om er commerci-eel winst mee te maken, bijvoor-beeld door advertentie-inkom-sten. Op zich is dat geen recent fenomeen. Denk aan de Ameri-kaanse senator Joseph McCarthy, die in de jaren 1950 er niet voor terugdeinsde politieke tegen-standers onterecht te beschuldi-gen van banden met het commu-nisme om daar politiek voordeel uit te halen. De steile opmars van sociale media heeft er wel toe geleid dat de verspreiding van nepnieuws sneller en persoon-lijker dan ooit gebeurt. Sneller, want omdat de vertragende (en kritische) rol van tussenstations zoals journalisten kan worden omzeild. Persoonlijker, want je kunt je boodschap richten tot een heel specifiek segment of je bood-schap aanpassen aan de gevoelig-heden van diverse doelgroepen, zoals gebeurde in de brexitcam-pagne.Aangezien sociale media een onmiskenbare impact hebben op de verspreiding van fakenieuws, mag het niet verwonderen dat de aandacht allereerst uitgaat naar wat Facebook en Twitter kun-nen doen om nepnieuws tegen te gaan. En ze hebben beslist al stappen gedaan. Denk maar aan het blokkeren van accounts van waaruit geregeld nepnieuws wordt verspreid – des te meer wanneer de toon van de berich-ten kwetsend is of aanzet tot haat en geweld – of aan het uitwerken van manieren om valse berichten automatisch op te sporen en te labelen als onbetrouwbaar.© Reinhart CroonBart VANHAELEWYNDoctoraal onderzoeker en onderwijsassistent bij de onderzoeksgroep Center for Journalism Studies aan de Universiteit GentlezersbrievenReageren op artikels? Schrijf naar kerk & leven, Halewijnlaan 92, 2050 Antwerpen of e-mail naar lezersbrieven@kerknet.be, met vermelding van uw naam en adres. De redactie heeft het recht lezersbrieven taalkundig te bewerken en in te korten.Democratie (1)kerk & leven, 13 MAART 2019Het is een goed idee te luisteren naar specialisten, maar finaal moeten verkozen politici beslis-sen. En daar loopt het fout. Zou het kunnen dat die politici (lees: de partijen) soms meer zijn begaan met hun imago dan met de broodnodige samenwerking over de partijgrenzen heen? Al die voortdurende discussies en bekvechterijen hangen ons, een-voudige mensen, de keel uit en ondergraven ons vertrouwen in deze democratie.Jetty VEKEMANS, AntwerpenDemocratie (2)kerk & leven, 13 MAART 2019Wat de hoofdredacteur het mid-denveld noemt, kan men ook bestempelen als belangenge-meenschappen. Zij strijden elk voor hun eigen belangen en niet voor het algemeen belang. Hun bijdrage aan het democrati-sche debat per definitie als posi-tief beschouwen, lijkt dus nogal naïef.Stakingen bijvoorbeeld, bren-gen niet automatisch meer wel-vaart, maar soms het tegendeel. Ik denk veeleer dat de inspraak van sommige drukkingsgroepen te groot is. Waarom het experi-ment met een wisselend burger-panel geen kans geven?Ivo VAN HEMELRYK, via KerknetDemocratie (3)kerk & leven, 13 MAART 2019De tekst van de hoofdredacteur over de parlementaire demo-cratie bij ons was heel treffend. Toen ik een jaar of dertig was, heb ik wat politiek-utopische gedachten gekoesterd (en ken-baar gemaakt). Pas later ging ik stilstaan bij de redenen van niet-verwezenlijking: de over-schatting van ideetjes en idealen. Niet dat die bij het zwerfvuil moeten, maar ze moeten wel goed worden afgewogen. Een aantal terechte idealen loopt elkaar soms voor de voeten bij de geslotenheid van sommige opiniemakers.Marc CELS, via KerknetMisbruiktopkerk & leven, 13 MAART 2019Naast het misbruik van kinderen door kerkmensen is ondertus-sen ook het misbruik van non-nen bekend, soms zelfs gepleegd door bisschoppen.Waarom heeft men toch zo lang gezwegen, niet gestraft en de schuldigen enkel maar ver-plaatst, in de hoop dat alles wel zou worden vergeten?Gilbert KNUYT, via kerkenleven.beAdvertentieDesondanks is het belangrijk om te beseffen dat we niet alle oplossingen uit de hoek van tech-nologiespelers als Facebook en Google mogen verwachten. Aller-eerst is het concept fakenieuws minder eenduidig dan het op het eerste gezicht lijkt. Een strikte tweedeling tussen ‘echt’ en ‘vals’ nieuws is niet altijd mogelijk. Er is een grote grijze zone van berichten die een kern van waar-heid bevatten, maar die op een misleidende manier worden gekaderd. In andere gevallen is het onmogelijk na te gaan of een bepaalde claim terecht is of niet.Ten tweede leg je zo ook veel macht bij die technologiebedrij-ven. Zij worden de ‘poortwach-ters’ van het nieuws en beslissen welke berichten we wel en niet te zien krijgen. Het valt erg te betwijfelen of die techreuzen te vertrouwen zijn in die rol, gelet op hoe ze omgaan met andere sociale vraagstukken als privacy.Een derde punt heeft te maken met de verschuivingen in de manier waarop we sociale media gebruiken. Waar vroeger nadruk lag op one-to-many-communicatie (een bericht dat zichtbaar is voor een grote groep mensen, denk aan Twitter en de publieke pagi-na’s van Facebook), dan komt de klemtoon almaar vaker te liggen op one-to-one- of one-to-few-com-municatie (berichten gericht aan één persoon of een kleine groep ontvangers, zoals bij WhatsApp of Facebook Messenger). Binnen die berichtendiensten is het een pak moeilijker om fakenieuws te onderscheppen en maatregelen te nemen.Tot slot blijft het belangrijk om te beseffen dat technologiebe-drijven enkel een invloed hebben op de verspreiding van fake news, en niet op het maken ervan. Als we het probleem van nepnieuws willen aanpakken aan de oor-sprong ervan, moeten we verder kijken dan alleen maar de rol van sociale media en technologie-bedrijven. Dan moeten er maat-regelen komen om de makers van nepnieuws ter verantwoor-ding te roepen. Het doelbewust maken en verspreiden van nep-nieuws om advertentie-inkom-sten te genereren moet ontmoe-digd en bestraft worden. Wie de publieke opinie manipuleert door valse berichten te posten, moet verantwoording afleggen. Politici die waarschuwen voor de impact van Facebook op onze democratie, maar die er zelf niet voor terugdeinzen om met valse argumenten een debat naar zich toe te trekken, moeten dringend aan zelfreflectie doen.Het gaat dus niet zozeer om een technologische ‘bug’ die gefikst moet worden, maar om een men-taliteitswijziging. Ook wij, als burgers, mogen het niet aanvaar-den dat we doelbewust worden voorgelogen, maar we mogen eisen dat het politieke debat gevoerd wordt op basis van vala-bele argumenten. Dat gaat dieper naar de essentie van fakenieuws dan het navelstaren naar de rol van technologie.HUWELIJK HUWELIJKWWW.HAPPIEDAYS.BEMAAKJE EIGENKRANTEEN KRANT VOOR ALJE HERINNERINGENJUBILEUMVERJAARDAGHUWELIJKCLUBKRANTBEDRIJFSKRANTPENSIOENTERUG NAAR SCHOOLVAKANTIEGEBOORTEBEGIN WERKJAARMaak techbedrijven niet tot poortwachters

Geen 'bug' fiksen, wel onze mentaliteit

https://biblio.ugent.be/publication/8611399/file/8611403.pdf

Geen 'bug' fiksen, wel onze mentaliteit

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Ghent University Academic Bibliography