Vandenabeele, P.

Dutch

Open Marine Archive

OOSTENDSE DRUKKERS WERKZAAM TUSSEN 1850 en 1914 
In aansluiting op de boekbespreking (p. 86-111) starten we 
vanaf deze maand met de nieuwe reeks "Oostendse drukkers 
werkzaam tussen 1850 en 1914". 
Niet alleen wordt U vertrouwd gemaakt met een groot aantal 
drukkerijen, tevens wordt deze informatie ten gepaste 
tijde geplaatst in een bredere politieke, economische, 
culturele en sociale contekst. 
I : PLANCKE LEOPOLD 
Leopold Georgius PLANCKE werd geboren te Oostende op 5 januari 1832 
als zoon van Henricus Franciscus PLANCKE, werkman en Theresia 
Eugenia Philippine VERDEURE, particulière (bijzondere) (1). 
We vermelden terzijde dat zijn tweelingszusje Clementina Constantia 
daags voordien was geboren (2). 
Bij wie Leopold PLANCKE de drukkersstiel aanleerde is ons niet 
bekend, maar het lijkt waarschijnlijk dat dit te Oostende zelf 
gebeurde. Onze vroegste vermelding als zelfstandig drukker gaat 
terug tot 11 oktober 1854. 
Toen reeds was Leopold PLANCKE verantwoordelijk voor de druk 
van het liberaal gezinde tweewekelijkse blad "La Flandre Maritime", 
een in april 1850 door Jean Baptiste LAUWERS opgerichte krant 
die in oorsprong werd gedrukt in de drukkerij van Jean ELLEBOUDT. 
Eind 1851 hielden zowel de stichter, als de drukker er een ver-
schillende politieke visie op na, met gevolg dat ELLEBOUDT niet 
langer bereid werd gevonden de krant te drukken (3). 
Door een gebrek in de bewaarde kollektie van voormelde krant 
wordt niet direkt duidelijk wie ELLEBOUDT als drukker was opgevolgd. 
De mogelijkheid blijft open dat Leopold PLANCKE reeds vanaf 
begin januari 1852 verantwoordelijk was voor de druk van "La 
Flandre Maritime". 
Uit de voor ons bewaarde specimen maken we op dat de drukkerij 
was gelegen aan de St. Josephstraat 17 (in 1859 St.•Josephstraat 
48) (4). Op 20 november 1860 bevond de drukkerij zich aan de 
Christinastraat 82 (5). 
Ook was Leopold PLANCKE verantwoordelijk voor de druk van tenmin- 
ste 4 seizoenbladen. 
Te oordelen naar het aantal, moet het voor de drukker een belang-
rijke bron van inkomsten hebben betekend. In eerste instantie 
bedoelen we de "Liste officielle alphabétique des étrangers" 
zoals ze was opgenomen in "La Flandre Maritime". 
Daarnaast bestond ze ook als ontkoppelde versie (gesticht in 
1850). Tevens was Leopold PLANCKE ook uitgever-drukker van de 
"Kurliste" (gesticht in 1852) en "Le Courrier des Bains" (gesticht 
in 1858). 
Opvallend is toch wel dat reeds eind 1862 al deze publikaties 
waren overgegaan naar de drukkerij van Petrus POTTIEZ. 
Of Leopold PLANCKE toen reeds zijn aktiviteit als drukker had 
gestaakt is niet helemaal duidelijk. 
Leopold PLANCKE overleed geheel onverwacht te Oostende op 18 
maart 1864 in zijn woning aan de Christinastraat 68 (6). Hij 
was nauwelijks 32 jaar oud. 
We willen opmerken dat Leopold PLANCKE ook nog een jongere zuste ► 
86 - 135 
had, nl. Justina (geboren te Oostende op 14 maart 1842), die 
later in het huwelijk trad met een zekere Firmin DUBOIS (7). 
Door dit huwelijk kreeg de familie PLANCKE relaties met Emile 
DUBOIS-VANPOELVOORDE, van beroep bankbeheerder en ... drukkerij-
bezitter. 
II : POTTIEZ PETRUS 
Petrus Franciscus POTTIEZ werd geboren te Oostende op 25 januari 
1839 als zoon van Franciscus Antonius POTTIEZ, werkman (in later 
leven bediende bij de Genie) en Helena ROUBEDOU (8). 
Op 16 juni 1863 trad hij te Oostende in het huwelijk met Ludovica 
Melania DAGHELET (geboren te Oostende op 2 december 1823) (9). 
Onze vroegste vermelding als zelfstandig drukker gaat terug 
tot 30 december 1862. 
Toen reeds was POTTIEZ verantwoordelijk voor de druk van de 
liberaal gezinde krant "La Flandre Maritime". 
POTTIEZ was Leopold PLANCKE (ut supra) als drukker van de krant 
opgevolgd. 
Opvallend daarbij is dat alle seizoenkranten door PLANCKE gesticht 
en gedrukt, zich eveneens in de drukkerij POTTIEZ bevinden (ut 
supra). 
Te oordelen naar de adresvermelding op de krant zelf was de 
drukkerijk gelegen aan de Christinastraat 101. 
Op 1 augustus 1863 vinden we de drukkerij terug aan de Groente-
markt 2 (10). 
In latere jaren krijgen we ook opgegeven Hofstraat 1 en Christina-
straat 6. 
Het eerste adres was bewoond door Jean-Baptiste GODTFURNEAU, 
terwijl laatst vernoemd adres de verblijfplaats was van Adolphe 
WAHLEN FIERLANTS. 
Dus hier niet zozeer de adresvermelding van de drukkerij, maar 
wel de plaatsvermelding van waaruit de redaktie werd geleid. 
In latere jaren zouden zowel Adolphe WAHLEN-FIERLANTS (1867), 
als Jean Baptiste GODTFURNEAU (1868-1870) POTTIEZ als drukker 
van "La Flandre Maritime" opvolgen. 
Het laatste door ons aangetroffen nummer van "La Flandre Maritime" 
op naam van Petrus POTTIEZ is gedateerd 12 april 1866. 
In betrekking tot eventuele relaties met andere kollega drukkers 
hebben we volgende referenties. 
Zo bestond er reeds in 1863 een vriendelijke relatie tussen 
Petrus POTTIEZ en drukker Leopold DUCLOS-WEYSEN (11). 
Van Leopold DUCLOS-WEYSEN willen we voorlopig alléén kwijt dat 
hij vanaf 1876 instond voor de uitgave en druk van het katholieke 
weekblad "De Duinengalm". 
Leopold DUCLOS-WEYSEN was op zijn beurt ook zeer nauw bevriend 
met drukker Jean ELLEBOUDT (12). 
Ook had Petrus POTTIEZ een jongere zuster Rosalie Cathérine 
(geboren te Oostende op 3 september 1843) die op 26 november 
1863 te Oostende in het huwelijk trad met een zekere Francois 
Pierre VAN DE CAYSEELE. 
Één van de getuigen aangebracht door de bruidegom is zijn schoon-
broer Pierre BALZAERD van beroep ... drukker (te Gent) (13). 
Uit wat voorafging moeten we vaststellen dat de drukkerij van 
POTTIEZ verdween naar het einde van het jaar 1866. 
86 	 136 
Amper 28 jaar oud overleed Petrus POTTIEZ te Oostende op 28 
december 1867 in zijn woning aan de Werfstraat 3. Als beroep 
werd opgegeven herbergier (14). 
Patrick VANDENABEELE 
# # # # # # # # # # # # 
TWEE PRIJSVRAGEN OVER ONZE KUSTSTREEK 
Door de "Koninklijke Academie voor Wetenschappen, Letteren en 
Schone Kunsten van België" (Brussel) worden twee academische 
prijsvragen uitgeschreven die voor de kennis van de kuststreek 
van belang en nut zullen zijn. In de "Klasse der Wetenschappen" 
worden voor het jaar 1986 een aantal prijsvragen op academisch 
niveau gesteld, waaronder wij 2 onderwerpen bij wijze van medede-
ling vermelden : 
10. Hydrogeologie van het Duingebied tussen de Haan en  
Wenduine; 
- 11. Vergelijkende studie van de sedimentologie en detailstra- 
tigrafie van Eemiaan en Holocene getijdesedimenten  
in het Oostelijk deel van de Kustvlakte. 
Het reglement bepaalt, dat het bedrag van elke prijs voorlopig 
geraamd wordt op 30.000 k (bij bekroning, vanzelfsprekend). 
Daarenboven wordt, bij bekroning, het werk eventueel door de 
Academie uitgegeven, hetzij volledig, hetzij gedeeltelijk. Aan 
te stippen valt, dat ingezonden antwoorden zo goed als steeds 
werken betreffen die vooraf als doctoraat verdedigd werden aan 
een universiteit. Dit alles neergeschreven om maar te wijzen 
op het feit dat ook aan de universiteiten aandacht besteed wordt 
aan de studie van onze Belgische kustregie. 
ogie en detailstra- 
E. SMISSAERT 
86 - 137 


Oostendse drukkers werkzaam tussen 1850 en 1914

http://www.vliz.be/imisdocs/publications/316251.pdf

Oostendse drukkers werkzaam tussen 1850 en 1914

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Open Marine Archive