Verhaeghe, J.

Open Marine Archive

OPSCHUDDING IN DE LIJNBAANSTRAAT 
door Julien VERHAEGHE 
- 28 juni 1726 was een mooie zomerdag. Margriete GERALDIN, de 
61-jarige weduwe van een zekere ALTERS en van Joannes BAUWENS, 
stond over het koermuurtje van haar huisje aan de westzijde van 
de Lijnbaanstraat te kletsen met haar gebuur Jacob MAURUS, en 
gaf ondertussen enkele bloemen aan zijn kinderen. Joanna RODRIGUEZ, 
de vrouw van Jacob MAURUS, was daar niet erg mee gediend, vloog 
uit haar achterdeur en begon Margriete uit te schelden, wat af 
en aan geduurd heeft tot ongeveer 16.30 u. 
- Rond deze tijd is de ruzie voortgezet aan de straatkant tot 
groot jolijt van verschillende buurvrouwen. Joanna RODRIGUEZ was 
speciaal op haar tenen getrapt omdat Margriete GERALDIN aan een 
zekere Cornelia REUSE zou gezegd hebben dat zij, Joanna, een hoer 
was. Margriete ontkende dit luidkeels, en ging zelf Cornelia halen, 
die aan Joanna verzekerde dat zulks nooit gezegd werd. Joanna 
was echter niet te overtuigen, en schold op haar beurt Margriete 
en haar dochters uit voor "hoeren ende hete teven". 
- Een en ander werd teveel voor Monica ALTERS, een van Margrietes 
dochters, die ook op straat kwam en Joanna uitdaagde "komt eens 
buiten, ik zal mijn moeder tegen u verdedigen". Joanna, die op 
haar dorpel stond, liet zich dat niet zeggen, scharrelde Monica 
vast bij het haar, en begon haar zo erg af te troeven dat enkele 
van de geburen Margriete gingen verwittigen, zeggende "Margriete, 
haalt uw dochter uit haar handen of zij zal haar vermoorden". 
- Margriete, die waarschijnlijk niet veel aansporing nodig had, 
is haar dochter ter hulp geschoten. Joanna, die het met twee tegen 
één lastig kreeg, is al scheldend in haar huis gevlucht, heeft 
daar een stenen waterpot genomen en die in stukken gesmeten op 
Margrietes hoofd die daardoor erg gekwetst is geworden, naar haar 
huis is gedragen, en is moeten verzorgd worden door chirurgijn 
Joannes ANDRIES. 
- Joanna RODRIGUEZ is haar gevolgd tot aan haar voordeur, is daar 
blijven staan scbelden, en pogend binnen te geraken om Margriete 
verder af te troeven, heeft zij tegen de geburen gezegd "dat het 
haar leet was dat zij Margriete niet dootgeslaegen en hadde, ende 
dat sij om de boete niet en gaf". 
Tot zover de feiten zoals ze op 6 juli 1726 door Margriete GERALDIN 
verteld werden aan het schepencollege van Oostende. Toen de baljuw 
Joanna RODRIGUEZ wilde aanhouden was deze gevlucht, zodat haar 
versie van de feiten niet kon vernomen worden. Het schepencollege, 
dat het fijne van de zaak wilde weten, heeft op 6 juli en 23 oktober 
1726, 7 februari en 8 november 1727, en op 24 januari en 6 februari 
1728 tientallen getuigen ondervraagd, bijna allemaal vrouwen die 
op de bewuste dag vóór hun deur stonden. Naargelang hun vriendschap 
met de ene of de andere partij verschilden hun verklaringen nogal. 
Zo Marie Catharine GAUDENBERG, echtgenote van Joseph GODVRIENDT, 
"die daer dichte bij in haere deure stont" en gezien heeft dat 
toen Monica ALTERS en Joanna RODRIGUEZ stonden ruzie te maken, 
Margriete is gekomen om haar dochter naar huis te halen. Ze is 
toen aangevallen geworden door Joanna, die zei "wacht, ick sal 
u andere hebben", naar binnen is gegaan, en van op haar dorpel 
de waterpot heeft gesmeten, en nadien de gekwetste Margriete "die 
seer veele bloede, forcelijk bij haer hooft heeft gevat ende 
91 = 240 
in haer ganck getrocken". Marie GAUDENBERG heeft echter niet ge-
zien dat Margriete de gouden halsketting van Joanna zou in stukken 
getrokken hebben, zelfs niet dat die ketting gebroken was. 
Joanna DIERYEXEN, weduwe van kapitein Cornelis MARESCHAEL, heeft 
daarentegen Monica ALTERS zien kloppen en stampen op de deur van 
Joanna RODRIGUEZ, "haer uytscheldende voor eene verdomde canaillie, 
met menighvuldighe andere injurien", en toen Joanna niet buitenkwam, 
slijk en vuil uit de goot tegen deur en vensters smijten. Zelfs 
toen bakker Jan LOOSE bij Joanna het brooddeeg kwam halen is zij 
niet buitengekomen, en toen de bakker bij zijn vertrek de deur 
opengelaten heeft, heeft Monica in de gang geroepen "comt maer 
op straete, ick sal u plucken". Deze getuige heeft niets zien 
gebeuren op de straat, maar heeft Margriete al bloedend uit het 
huis van Joanna zien komen, zonder dat deze laatste haar naar 
buiten heeft gevolgd. 
Marie LAMSTAES weet dan weer te vertellen dat er enkel ruzie is 
geweest tussen Monica ALTERS en Joanna RODRIGUEZ, zonder dat Mar-
griete GERALDIN daarin betrokken was of Joanna zou uitgescholden 
hebben, doch dat deze laatste haar dochter heeft willen naar huis 
halen, en dat zij enkel na de waterpot op het hoofd gekregen te 
hebben "soo gequetst als sij was" naar binnen in Joanna's huis 
is gegaan om haar dochter te doen buiten komen. 
Paschasia NORMAERT daarentegen verklaart dat Marie GERALDIN met 
haar twee dochters, Monica en Joanna ALTERS, in het huis van Joanna 
RODRIGUEZ zijn binnengedrongen "onder verscheyde injurien, trecken-
de Joanna bij de twijte ende het haer omme haar met gewelt uyt 
haer huys te hebben, sonder dat sij haer op straete hebben connen 
cryghen". Deze getuige is blijven staan vóór Joanna's deur "omme 
alles claerder ende sekerder te sien", en heeft niet gezien dat 
er gesmeten werd met een waterpot, maar heeft wel Margriete bloe- 
dend zien buitenkomen. Zij heeft daarna ook Joanna zien buitenkomen, 
met loshangend haar en zonder tuite en heeft haar horen roepen 
"gij dieven, geeft mijne juwelen wederom", waarop Monica heeft 
teruggeroepen "wij zullen ze niet wedergeven". 
Margriete GERALDIN die erg gekwetst was, en in "peryckel van den 
doodt" vier wekeil te bed heeft moeten blijven en "geadminstreert 
is geworden met de sacramenten van de heylighe kercke", is op 
verzoek van het schepencollege onderzocht geweest door stadsdokter 
Joannes VANDEN HEEDE en meester-chirurgijn Michiel RECHTERS. Vol-
gens deze heren was zij "geaffligeert met eene solutie op het 
os frontis ende in de musculis frontis ende temporalis" waardoor 
zij tien dagen in stervengsgevaar in het donker heeft moeten liggen; 
dat er om de wonde te genezen een grote incisie is gemaakt geworden 
zodat "het cranium ontbloodt" is geworden, zonder dat kan bevestigd 
worden "datter diversche schelfers daervan souden gevallen syn, 
maer datter quaede symtomaten sijn geweest", en dat het geval 
nog verergerd was omdat de gekwetste daarbij ook nog "de roose" 
had gekregen. 
Sr Boudewijn VANDEN HEEDE weet eindelijk te vertellen dat toen 
hij nadien met Marie GERALDIN over de zaak sprak, en haar uitdruk-
kelijk vroeg of zij al dan niet binnen geweest was in het huis 
van Joanna RODRIGUEZ, zij heeft bekend dat zij maar "een weynigh 
over de sulle van den ganck geweest hadde". 
Samengevat en hertaald uit register B.V. 17.128 (civile informaties 
stad Oostende). 
91 -:- 241 


Opschudding in de Lijnbaanstraat

http://www.vliz.be/imisdocs/publications/315532.pdf

Opschudding in de Lijnbaanstraat

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Open Marine Archive