Slender, Hans

Het afgelopen decennium is sport steeds meer veranderd van een activiteit meteen intrinsiek doel naar een middel om andere doelen na te streven. Niet alleenindividuele sporters willen afvallen, gespierder worden of juist gezonder, ookde overheid verwacht van verenigingen dat zij maatschappelijke taken uitvoeren.Verenigingen worden geacht de leefbaarheid in de wijk te vergroten doorsociale cohesie en integratie te bevorderen. Ook worden verenigingen geachtmensen te stimuleren aan sport te doen. Er wordt vaak geparticipeerd in sportstimuleringsprojecten om specifieke doelgroepen aan het sporten te krijgen en te houden. Hierbij komt dat de overheid ontdekt dat de lange termijn effecten van veel sportstimuleringsprojecten momenteel te beperkt zijn. Om te komen tot duurzame sportstimulering, lijkt de bal te liggen bij de maatschappelijk verantwoorde sportvereniging

Hanze UAS repository

78 SPORT & ONTWIKKELINGTekst: Hans SlenderDe Maatschappelijk Verantwoorde Vereniging“Duurzaam sport stimuleren  Het afgelopen decennium is sport steeds meer veranderd van een activiteit meteen intrinsiek doel naar een middel om andere doelen na te streven. Niet alleenindividuele sporters willen afvallen, gespierder worden of juist gezonder, ookde overheid verwacht van verenigingen dat zij maatschappelijke taken uitvoe-ren. Verenigingen worden geacht de leefbaarheid in de wijk te vergroten doorsociale cohesie en integratie te bevorderen.  Ook worden verenigingen geachtmensen te stimuleren aan sport te doen. Er wordt vaak geparticipeerd in sport-stimuleringsprojecten om specifieke doelgroepen aan het sporten te krijgen ente houden. Hierbij komt dat de overheid ontdekt dat de lange termijn effecten vanveel sportstimuleringsprojecten momenteel te beperkt zijn. Om te komen totduurzame sportstimulering, lijkt de bal te liggen bij de maatschappelijk verant-woorde sportvereniging.179SPORT & ONTWIKKELING start bij de vereniging”In de jaren ‘ 70 van de vorige eeuw is de overheid zich pas echt gaanbemoeien met sport. Onder het motto ‘sport voor allen’  werden er ge-meentelijke sportparken gebouwd die de sport laagdrempelig moes-ten maken en toegankelijk voor iedereen. Inmiddels zijn veel van dezesportparken aan vernieuwing toe en heeft de overheid een anderestrategie gekozen. Alleen het faciliteren en mogelijk maken van sportis niet meer voldoende, de sport moet daadwerkelijk aantonen maat-schappelijke waarde toe te voegen. Sport is van een doel op zich, ver-anderd in een middel om verschillende beleidsdoeleinden na te stre-ven. De maatschappelijk verantwoorde sportvereniging heeft oogvoor people (gezonde leefomgeving en sociale verbanden), planet(multifunctioneel benutten van de ruimte) en profit (samenwerking).2Deze ‘ Triple P’  benadering kan leiden tot duurzame sportstimulering.SportstimuleringOnderzoek van het Mulier Instituut3 heeft aangetoond dat de effec-ten van sportstimulering aan de aanbodzijde te beperkt zijn. Om be-wegingsarmoede tegen te gaan wordt er al vele jaren getracht ommensen te stimuleren om meer te bewegen. Volgens experts zijn me-diacampagnes en andere interventies gericht op bewustwordingniet de oplossing. Er is namelijk een grote groep mensen die best wil-len sporten, maar die moeite hebben om affiniteit van sport om te zet-ten in concreet gedrag. Er worden naast de behoefte aan socialecontacten drie specifieke motieven onderscheiden om aan sport tedoen: prestatie, welness en experience. Opvallend genoeg blijkenjuist commerciële aanbieders op deze punten beter te scoren dan degemiddelde vereniging.Waar sportondernemers, zoals bijvoorbeeld fitnessbedrijven in staatzijn om het aanbod constant af te stemmen op de wensen van deklant, blijft de vereniging vaak hangen in gewoonten en tradities.Waar de consument tegenwoordig gewend is om individueel bena-derd te worden, hebben verenigingen moeite om mensen een indi-viduele benadering te geven. Mensen willen graag flexibel zijn in tijden eigen keuzes kunnen maken over de frequentie en abonne-mentsvorm. Vooral binnen teamsporten is dit moeilijk te bereiken. Ookzijn de kwaliteitseisen van de moderne consument hoog, de  vereni-ging moet streven naar een aantrekkelijk sportaanbod met een hogekwaliteit van dienstverlening.OndernemerschapDe laatste jaren lukt het verenigingen steeds moeilijker om aan dehoge eisen te voldoen en tegelijkertijd een financieel gezonde ver-eniging met voldoende vrijwilligers te blijven. Het zijn juist de onder-nemers die welness diensten en spectaculaire experiences op demarkt brengen. Ondernemers blijken beter dan beheerders van ge-meentelijke accommodaties en bestuurders van verenigingen vol-doende kennis te vergaren over het aantrekken van nieuwe leden.Ook zijn ondernemers creatiever in het exploiteren van sportac-commodaties, ook in de daluren. Zij hechten meer belang aan het be-nutten van de ‘stille uren’.Juist nu er een pluriforme sportwereld aan het ontstaan is, waar men-sen sporten bij verenigingen, commerciële ondernemingen of onge-organiseerd, is het belang van een ondernemende houding vansportbestuurders groter dan ooit. De ‘moderne sportvereniging’ dieop een maatschappelijk verantwoorde wijze probeert sport aan tebieden, zal aan drie punten moeten werken. Ten eerste is professi-onalisering belangrijk om de kwaliteit te waarborgen die de heden-daagse sporter eist. De opkomst van de verenigingsmanager is hiereen voorbeeld van. Ten tweede zal de vereniging moeten werken aaneen meer aantrekkelijk sportaanbod. Kan de vereniging nieuweabonnementsvormen ontwikkelen of beter inspelen op trendsporten?Ten derde is het belangrijk om na te denken over het wegnemen vanbeperkingen en barrières. Sporten in de wijk of via bedrijven? Ver-schillende niveau groepen, maar wel met kwalitatief goede begelei-ding? Lagere kosten voor specifieke doelgroepen? Er zijn mogelijk-heden genoeg om ook in randvoorwaardelijke sfeer de verenigingaantrekkelijker te maken.Moderne sportverenigingOpvallend genoeg blijken juist de prestatief ingestelde verenigingenmeer maatschappelijk verantwoord ingesteld dan de recreatieveverenigingen.1 Oorzaak hiervoor is het grotere organiserend ver-mogen van deze verenigingen. De kleine sportvereniging heeft nietalleen moeite om financieel het hoofd boven water te houden, maarook om in te spelen op ontwikkelingen in de maatschappij. Om in detoekomst maatschappelijk verantwoord een vereniging te kunnen lei-den zal de sportbestuurder de samenwerking met overheid, non-pro-fit organisaties, maar ook met het bedrijfsleven moeten intensiveren.Verenigingen maken deel uit van een sportnetwerk waar vele kan-sen liggen, alleen het benutten hiervan kan voor problemen zorgen.Door de grote huidige problematiek en complexiteit op het gebied vanfinanciën, ledenaantallen, vrijwilligers, gedrag van leden en/of re-gelgeving komen veel verenigingen er niet aan toe om verder voor-uit te kijken. Wellicht kan een sportprofessional hier uitkomst biedenof kan dit een belangrijk onderwerp worden voor verenigingsonder-steuning.BedrijfsmodelOm meer ondernemend naar de vereniging te kijken is het handig om de vereniging eens teevalueren volgens een bedrijfsmodel4. Hiermee kunnen namelijk belangrijke prioriteiten ge-steld worden richting een moderne sportvereniging. Vanzelfsprekendheden moeten even aande kant gezet worden en in een korte brainstormsessie kan er gekomen worden tot eennieuwe inrichting van de vereniging. Print bijvoorbeeld een leeg bedrijfsmodel groot uit enlaat mensen post-its plakken in de verschillende vakjes om de huidige situatie in kaart te bren-gen. Welke mogelijkheden worden er over het hoofd gezien?Door het bedrijfsmodel in te vullen komt de vereniging wellicht tot nieuwe diensten, sa-menwerkingsverbanden of vormen van dienstverlening. Zo zou bijvoorbeeld inspelen op ple-zier van een op recreatiesport gerichte klantgroep een kans kunnen zijn. Wellicht kan viascholen een nieuwe doelgroep aangeboord worden, zijn er andere sponsoren aan te kop-pelen en kan dit een extra inkomstenstroom genereren. De moderne sportvereniging zal dezevorm van flexibiliteit aan de dag kunnen leggen om ook in de toekomst het hoofd boven wa-ter te kunnen houden. In eerste instantie lijkt dit een bedreiging, maar het kan ook een ver-rijking zijn voor sportbestuurders. Het succesvol aanpassen van de vereniging kan voor be-stuurders namelijk ook enorm veel plezier en voldoening opleveren.81SPORT & ONTWIKKELINGHans Slender is docent/onderzoeker van hetLectoraat Sportwetenschap van de Hanze-hogeschool Groningen. Hij maakt deel uitvan de kenniswerkplaats ‘ stimuleren vansport en bewegen’  en participeert in een on-derzoek naar de sportieve leefruimte in dewijk.Bronnen:1 De Groot, M. (2008). Maatschappelijk ac-tieve sportverenigingen in beeld, Amster-dam: DSP-groep2 Boers, E. & Elfring, M. (2009). Duurzaam-heid, Cradle to Cradle en sportverenigin-gen, www.sportknowhowxl.nl3 Van den Dool, R., Van den Meulen, R. &Breedveld, K. (2008). Van 60 naar 75.Bouwstenen voor een beleid gericht opeen hogere sportdeelname, 's-Hertogen-bosch: W.J.H. Mulier Instituut, rapport.4 Osterwalder, A. & Pigneur, Y. (2010)> Busi-ness model generatie. Amsterdam: Klu-wer. Partners:- Gemeente- Sportbond-Sportkoepels- Sportraad- Wijkvereniging- Scholen- BedrijfslevenActiviteiten:- Sportactiviteiten- Sponsoring- Evenementen- LeisureHulpbronnen:- Vrijwilligers- Sponsoren- ProfessionalsWaarde-propositie:- Plezier- Sociale contacten- Presteren- Bewegen- GezondheidKlantsegment:- Topsport- Prestatiesport- RectreatiesportDistributie:- Tijden- Organisatie van trai-ningen en wedstrijdenKlantrelaties:- Begeleiding- Communicatie- Bijeenkomsten- Kantine- InspraakKosten:- Organisatiekosten en begeleiding- Materiaal en accommodatie- InkoopOpbrengsten:- Abonnementsvormen- Sponsoring- SubsidiesTekening 1: Bedrijfsmodel voor een vereniging4

De maatschappelijk verantwoorde vereniging:"Duurzaam sport stimuleren start bij de vereniging"

https://research.hanze.nl/ws/files/16572754/Hans_Slender_SFM_Duurzaam_sport_stimuleren_start_bij_de_vereniging.pdf

De maatschappelijk verantwoorde vereniging:"Duurzaam sport stimuleren start bij de vereniging"

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Hanze UAS repository