Kam, M., de

Wageningen Yield 

55
M. de Kam / De bestrijding van Marssonina brunnea in kwekeriien
Rijksinstituut voor Onderzoek in de Bos- en Landschapsbouw ,,De Dorschkamp", Wageningen
Bladvlekken, veroorzaakt door verschillende schimmels uit het
geslachc Marssonina zijn een bekend verschijnsel bij populieren.
In 1958 en volgende jaren kwam de ziekte plotseling in de be-
langstelling door de toenemende schade die werd gekonstateerd.
Dit was vooral het geval bij de Euramerikaanse klonen en mec
name de kloon 'Regenerata' werd het slachtoÍfer. Veel weg-
beplantingen van genoemde kloon moesten als gevolg van deze
aantasting worden gekapt.
Uit onderzoek op het Bosbouwproefstation bleek dat deze he-
vige aantasting haar oorzaak vond in de introduktie van een
tot dan toe in Nederland onbekende Marssoninasoorr, genaamd
M. brunnea, die de algemeen bekende ,,stiPpen" op de bladeren
veroorzaakt (Gremmen, 1965).
In de jaren na 1965 nam de ziekte weer geleidelijk in betekenis
af als gevolg van het gebruik van meer resistente klonen. De nu
nog veel gekweekte kloon 'Robusta' en de hybriden met balsem-
populieren zoals 'Oxford', 'Geneva' en 'Androscoggin' zijn veel
minder gevoelig voor deze Marssonina aantasting, terwijl klonen
met een hoge vatbaarheid, zoals 'Regenerata' niet meer ge-
kweekt worden. De gevoelige klonen 'Gelrica' en 'Heidemii'
worden plaatselijk evenwel nog steeds gekweekt, zij het in veel
geringere mate.
De eerste symptomen verschijnen ongeveer eind mei in de vorm
van ca. 1 millimeter grote, btuine stipPen, met in het midden
witte sporenhoopjes, die conidiën bevatten. Tijdens regenbuien
spatten deze sporen alle kanten op en dragen op die manier bij
tot de verspreiding van de schimmel over korte afstand. Vooral
in natte zomers kan de ziekte zulke ernstige vormen aannemen,
dat bladnekrose en vroege bladval het resultaat zijn. In de win-
ter worden op het afgevallen, dode blad vruchtlichamen ge-
vormd, die in het voorjaar de zogenaamde ascosporen uitstoten.
Deze sporen, die over grote afstanden met luchtstromingen
Fis. 1 O*tuikkelingsstadia aan de populiet
kunnen worden meegevoerd, zijn de voornaamste oorzaak van
de eersre infektie van het jonge blad.
Uit vroeger onderzoek is gebleken dat de ziekte in kwekerijen
met sukses kan worden bestreden door een bespuiting met
0,5 /o Maneb. die om de 10 à 12 dagen moet worden herhaald
(Guldemond en Kolster, L966). Het doel van deze bespuitingen
is om de infektie door ascosporen te voorkomen. Als de uitsto-
ting van ascosporen omstreeks begin juni is afgelopen, kan met
de bespuitingen worden gestoPt: de beplanting is dan praktisch
vrij van Marssonina. Door de afwezigheid van ascosporen kan
de ziekte zich niet meer over grote afstanden verplaatsen, zodat
ook de resterende tijd van het groeiseizoen geen aantasting van
betekenis te verwachten is.
Het tijdstip waarop de eerste bespuiting moet plaatsvinden is
van groot belang en wordt bepaald door twee faktoren:1 de produktie van rijpe ascosporen2 de aanwezigheid van infekteerbare delen bij de populier.
De rijping van de ascosporen werd vastgesteld door middel van
mikroskopisch onderzoek van de vruchtlichamen, die zich op
het dode, overwinterde blad bevinden. De waarnemingen over
de ontwikkeling van knop tot blad werd onder andere verricht
bij 'Robusta', één van de vroegst uitlopende Euramerikaanse
klonen. Daarbij werd een vijftal stadia onderscheiden die in
figuur 1 zijn afgebeeld. Door de verschillende stadia van ont-
wikkeling kunstmatig bloot_ te stellen aan een infektie door
ascosporen, kon worden vastgesteld dat de eerste infektie al
plaats heeft in stadium 3 (DeKam, 1975).
Figuur 2 Iaat de resultaten van de waarnemingen zien geduren-
de een periode van onderzoek in tien achtereenvolgende jaren
(1964-1973). Uit deze figuur blijkt, dat de ascosPoren steeds
rijp waren vóórdat het Robustablad stadium 3 bereikte. Dit be-
t.
t.
I.
I
I
tl
.t
I
i'lt,;
'1,.t;l
I
'I
t
I
I
Í
I
t,
I
:ï
,l
i
)
I
t
I
:
I
I
.t
31 2 4 5
'Robusta'
ium
56
1964 1965 1966 1967 1968 1969 't970 1971 1972 ',t973
Fig. 2
Ddtd tuddtop d.e ascosporen lan
Marstonina brr.nnea rijp uaren
efl uddrop 'Rob*sta'
$atli*m 3 bereihte.
19
_14L
CIo9
4
L(!
a!
E
5
W. Tuinzing / ,,De taal is gansch een volk"
Rilkslandbouwkcnsulent voor de griend- en rietkultuur tot april 1974
(Referaat jaarterslag (1972) aan de Commistie Pertoneelsaoorzieningaoor de btitenàijfue grientl- enrietbedrijuen)
tekent dat het tijdstip van de eersre bespuiting moet samen-
vallen met ontwikkelingsstadium 3.
Yanaf 1966 werden kwekers van populieren jaadijks via de
Radio \Taarschuwingsdienst voor de Tuinbouw gewaarschuwd,
wanneer de eerste bespuiting tegen Marssonina moest plaats-
vinden. Bovenstaande gegevens leiden tot de konklusie dat deze
waarschuv/ing niet langer noodzakelijk is. De telers, die nog
steeds een zadanig sortiment vermeerderen, dat bestrijding van
Marssonina noodzakelijk is, kunnen het tijdstip van de eerste
bespuiting zelf vaststellen door gebruik te maken van figuur 1.
Vodg jaar naan Ir. lY. Tuinzing afscheid. als rijksknd,botuukon-
sulent aoot d.e grienà.- en ri.etkabuur.
Dat afrcbeid. h toen, terccht, niet onopgernerkt uoorbij gegddn.
De beer Tuinzing beeft ziclt in d.e loop d.er ,jaren een grore
nadtn aeruotoen op zijn aakgebied..
Maar zijn belangselling gaat aerd,er, ,juht d,e nzem achtet alle
b edriju i gh eià int ercs s eer, h enz.
Iets d,aaraam konat tot aitd,rakking in d.it artikel om. zijn hand..
In ltet februa.ri-num.mer 1972 uerd. het rnod.ernrte gri.end. d,atue bezitten betprokm, ap to d.ate infomutie oaet bet grienà-
bed'riif in Fleaolanl.. Mdar bet is om nteer dan één red.en goed,
om onze menselijke aktiaiteiten te rektiaeren d,oor te proberen
onz ze in em kaà.er adtt aeiledet en toekomst re plaalsen,
Al: aanzelf kom je dan op her uoord, bezinningi
Ah bet guatel aat mdcbiiles euen aer$orzt Èm ie elkaar ueer
aetJl.14t4,
Al oullen d.an prut.jes geen ganties, zoah tue aJ tijd.en geletlen
zuinig.jes oaststeld.en, d.e red.aÈtie tuillzt gdnrne uoor de heer
Tuinzing een plaats,je im uoor een ttuÈje interctvnte geschied.e-
nis, aerteld' op zijn eigen wijze.
Veel op pad zijnde, hebben we een schat aan kennis van woor-
den en uitdrukkingen opgedaan. \Toorden die ons in gesprekken
en brieven goede diensten hebben bewezen. Uit de beeldende
taal van menigeen die in de wereld van griendhour, rier en bie-
Zodra onrwikkelingsstadium 3 is bereikt, moet de eerste bespui-
ting worden uitgevoerd.
Literala*r
Gremmen, J. De Marssonina ziekte van de populier. 3. Het voorkomen
van Marssonina brunnea (E. & E.) Magn. in Nederland. Ned. Bosb.
Tijdschr. 37 (6) t96r: t96-198.
Guldemond, J. L. en H. \7. Kolster. De bestrijding van Marssonina biipopulieren. Populier 3 (1) 1966: 6-8.
Kam, M. de. Áscospore discharge in Drepanopeziza punctiformis in
relation to infection of some poplar clones. Eur. Journ. For. path. 197j(in druk).
zen thuishoorde, hebben we kernachtige gezegden opgetekend.
Gezegden die soms waarlijk een wereld deden opengaan. Zijn
de mensen uit deze reelren misschien minder dan anderen met
de buitenwereld in aanraking gekomen, vooral toen radio en
televisie nog geen gemeengoed waren? Een afzondering die het
voortbestaan van woorden en zegswijzen ten goede is gekomen?
In elk geval een taal die ons sterk heeft geboeid.
Voor ons werk hebben we destijds heel wat afgefietst. Vooral
van het fietsen over de dijken is ons zo goed bijgebleven de
heerlijke, zoete geuÍ van de rook van wilgehout. Geen rweede
houtsoort die een geur als deze weet te verspreiden. Algemeen
werd dit hout - uit grienden en van kopstoven afkomsdg - ge-stookt. Pas veel later heeft de heer H. Korporaal in Sliedrecht
onze aandacht gevraagd voor het gezegde:
d,aar't rookt, is't a,rm,
daar't brand,t, it't uarm,
Het herinnerr aan vroeger dagen, toen elk stukje hout dat aan
de snoeipaal overschoor, werd verzameld. Menigeen zal zich
niet hebben kunnen veroorloven het te drogen, alvorens het te
verstoken. Bij hen die de week van huis waren, ging dit brand-
hout 's zaterdags in het aakje mee naar huis. En zij die uit en
thuis werkten, zullen deze kromme eindjes, deze knonels, in
hun jutezakje, ha baalzakje, hebben geborgen. Het was ook de
zak die in benarde tijden, als men de boer op ging, op de rug


De bestrijding van Marssonina brunnea in kwekeriien

de Kam, M.

NARCIS 

http://library.wur.nl/WebQuery/wurpubs/fulltext/447715

De bestrijding van Marssonina brunnea in kwekeriien

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Wageningen Yield

NARCIS