Doom, D.

NARCIS 

lnsektenaantastingen op populier en wilg in 1977 en enkele maatregelen die schade door boorders kunnen beperken

Wageningen Yield 

32
Voorlopige konklusies
i In de onderzochte beplantingen kon niet worden vasrgesreld
dat het mengen van klonen invloed op de hoogtegroei van één
van de twee gemengde klonen heefr. De mogelijkheid dat dit bij
toeneming van de leeftijd wel gebeurt blijfr uiteraard open.2 H.et mengen van klonen beïnvloedt meestal wèl de dikte-
groei, echter niet voordar een hoogte van minstens 8 m is be-
reikc. Slechts in enkele mengingen blijft een diameterverschil,
dat tussen de klonen is ontstaan, vrij konstant; hier is dus ken-
nelijk sprake van een eenmalige eksterne invloed. In het alge-
meen echter neemt een eenmaal ontstaan verschil in diameter
toe.
3 Het voorgaande houdt in dat de hoogte/diameterverhouding
van de bomen in een klonenmenging door die menging wordt
beïnvloed.4 De mate van beïnvloeding van het verioop van de dikte-
groei van klonen door menging met andere klonen is in absolure
zin alleen vast te stellen indien ter plaatse dezelfde klonen ook
in ongemengde vorm en bij dezelfde plantafstand voorkomen.5 Het verschil in houtproduktie per ha tussen twee gemengde
klonen varieert van 20 tot L40 7o.6 Uit de tot dusverre verkregen gegevens blijkt dar de grotere
houtproduktie van de beter groeiende kloon in een menging
het verlies aan houtproduktie van de andere kloon niet kompen-
seert. Dit is af te leiden uit vergelijking met de groei in een
éénklonige opstand van de beste kloon.7 Hoewel het onderzoek nog niet is afgesloten kan toch wor-
den gekonkiudeerd dat het rijgewijs of in de rij mengen van
klonen is af te raden. Het risiko dat groeiverschillen optreden
door genetische verschillen of door eksterne invloeden is tè
groot. De voorkeur moet worden gegeven aan het eventueel in
kleine vakken ongemengd planten van de klonen; de opper-
vlakte per kloon kan grorer zijn naarmate met die kloon meer
ervaringen zijn opgedaan.
Literatuur
- Eppenga, R. en H. ïfi. Kolster, 1977 - De demonstratiebeplanting
van de Stichting Industrie-Hout te l7eert. Populier 12 (1): 16-18.
- Grosscurth, ïí. f9ZO - Anerkennung der Sorte 'Bruhl' nach dem
Forstlichen Saat- en Plantzgutgesetz. De Hoizzucht 24 (2/3):26.
- Hulshof, H. 196, - Overwegingen en ervaringen van een populieren-
planter. Populier 2 (i): 2-).
- Kolster, H. \í. 1970 - Ervaringen met verschillende soorten popu-liereplanten in de demonstratiebeplantingen van de Stichting Industrie-
Hout. Populier 7 (2): L9-27.
- Lange, O. 1977 - Neue Aspen- und Graupappelklone. De Holzzuchtit (i/4):16.
- Leeuwen, A. A. C. van,7977 - Populieren in de Biesbosch. Populier8 (4): 67-69.
- Vis, T. en H. $7'. Koister, l)77 - Ervaringen op zand- en veengron-
den met enkele nieuwe populiereklonen. Populier 13 (l): )-14.
lnsektenaantastingen op populier en wilg in 1977 en
enkelê maatrêgelen die schade door boorders kunnen beperken / D. Doom
R.B.L.,,De Dorschkamp", Wageningen
De gegevens over insektenschade op bomen en struiken werden
voor 1977 wederom verkregen uit meldingen die jaadijks plaats
hebben door een 150-tal vaste ,,waarnemers". Voor populier en
wilg bleek uit deze gegevens opnieuw dat de.boorders de be-
langrijkste groep beschadigers vertegenwoordigden. De ekstreem
droge jaren I9l) en 1976 hebben de konditie van bomen in
ernstige mate aangetast; de grote sterfre van beuken en berken
is daar een voorbeeld van. De verminderde vitaliteit, die ook is
waargenornen bij populieren en wilgen, verbetert namelijk de
ontwikkelingsmogelijkheden van enkele boorders. Als gevolg
hiervan is een toenemende schade te verwachten door bijvoor-
beeid de horzelulind,et, de populierccheutboord,ar en mogelijk
ook door de kleine populierboktot. }Iet herstel van de schade
door de rupsen van de horzelvlinder kan als regel pas beginnen
nadat de aantallen rupsen in de wortels van populieren op één
of andere wijze worden gedecimeerd. Dit kan bijvoorbeeld ge-
beuren na langdurige regenperioden gedurende tenminste rwee
achtereenvolgende seizoenen. Het hierdoor onrsrane hoge grond-
waterniveau kan de verdrinkingsdood veroorzaken voor de rup-
sen die zich onder het maaiveld in ile wortels bevinden. Daar-
naast kunnen nieuwe infekties worden regengegaan door om en
tegen de stam van aangetaste populieren een laag vlierblad te
ieggen met daarop een laagie grond. Het grondlaagie houdt
enerzijds het blad op zijn plaats en bevordert anderzijds de ver-
tering ervan. Vlierblad bevat namelijk een glucocide dat bij
vertering in een aantal komponenten ontleedr. Hierbij komt o.a.
blauwzuur vrij, dat in staat moet zijn om de pas uit de eieren
gekropen rupsjes te doden voordar zij de stam binnendringen.
Herstel van de schade door de populierscheurboorder en de
kleine populierboktor kan pas beginnen nadat de weersomsran-
digheden zich weer zodanig hebben genormaliseerd, dar het
groeiproces van de boorn weer min of meer optimaal vedoopt;
een bemesting zal dit groeiproces ongetwijfeld eksua stimule-
fen.
Uit de landelijke gegevens over aanrasringen van genoemde
insektesoorten blijkt dat de horzelalind,ar (Sesia apiformis) ern-
stige schade heeft veroorzaakt te 's-Gravenhage en bij Hoofd-
doqp en, in wat mindere mate, te Maastricht.De populi.erche*t-
boorcler (Gypsonoma acefiana) trad op een aanral plaarsen
schadelijk op, zoals bij Hengelo, Terborg, Brummen, Zuidbroek
en Ospel; geringer was zijn betekenis bij Bakel, Baade-Nassau,
Eerbeek, Maastricht, Gemonde en St. Oedenrode. Van de A,leine
populie&oktor (Saperda populnea) kwam een matige aanrasring
voor in de boswachterij Slangenburg bij Doetinchem.
Zeer schadelijk waren wederom de uilgeboutrzzpr (Cossus cos-
sus) en de populieryh:alinàer (Paranrhrene tabaniformis). Beide
soorten kunnen zich - zoals bekend - via wonden, die. als in-
valspoorten worden gebruikr, gemakkelijk tot schadelijke dicht-
heid vermeerderen. Dit betekent dat men vooral in gebieden
waar deze insekten reeds zijn waargenomen, ervoor moet zorg-
dragen het maken van wonden te vermijden, ofwel ze mer een
vrondafdekmiddel zo snel mogelijk af te sluiten; het snoeien
van populieren dient te worden uitgesteld tot na 15 juli. In de
meeste gevallen is gebleken dat plagen van de glasvlinder ver-
oonaakt worden door het uitplanten van in de kwekerij besmet
materiaal. Dáfu nI de bestrijding dan ook in eerste instantie
33
uitgevoerd moeten worden volgens de methode zoais die in het
mei-nummer 7977,b12.45 van dit tijdschrift beschreven werd.
Door de populierglasvlinder ernstig aangetaste populieren kwa-
men voor bij Hoofddorp, bij Moerdijk en in alle kompleksen
van popuiieren jonger dan 8 jaar in Oostelijk en Zuidelijk Fle-
voland.
Ten aanzien van de tailgehoutrupr bleken plagen in wegbeplan-
tingen hoofdzakelijk in dié gebieden voor te komen waar de
bomen beschadigd werden door onoordeelkundig bermbeheer,
ten gevolge van aanrijdingen en door snoei. Ernstig door dit
insekt aangetaste bomen - dat zijn bomen waar achter de boor-
gaten grote holle ruimten zijn ontstaan en die door bekloppen
met een houten voorwerp goed zljn te traceren - behoren on-
verwijld te worden geveld. Bij bomen waarin weinig boorgaten
en holle ruimten vootkomen, kan men 's zomers in de boorgaten
bijvoorbeeld zwavelkoolstof gieten of spuiten, nadat het boorsel
tevoren zoveel mogelijk is verwijderd. Indien men zich van deze
gevaren meer bewust was, dan waren kalamiteiten van een om-
vang, zoals die zich thans vootdoen, achterwege gebleven. Ern-
stig door de wilgehoutrups beschadigde populieren en wilgen
kwamen voor bij Lith, Gouda, Sliedrecht, Alkmaar, Oosterhout,
in Siebengewald (L.) en in de Haademmermeer.
De grote popalierboktor (Saperda carcharias) vetoorzaakte voor-
al schade op de popuiieÍen aan de Noorddammerweg te Amstel-
veen; van matige betekenis was het insekt in Siebengewald, de
Haarlemmermeer en bij de Moerdijk. Een efficiënte en prak-
tisch bruikbare bestrijdingsmethode is tot dusverre niet bekend.
Gebleken is dat schade aan populieren in wegbeolantingen bij
alleenstaande woningen en in de buurt van wooncentla als regel
ernstiger is dan op enige afstand daarvan.
Van de bladvretende insekten ontbladerde de satijnulind'er
(Leucoma salicis) in kombinatie met de kleine cuinteraliwler
(Operophtera brumata) bij Lelystad vooral de klonen 'Dors-
kamp', 'Robusta' en 'Geneva'. In het Reve-Abbertbos, Bremer-
bergbos en Roggebotzand werden bestrijdingsmaatregeien met
Gardona toegepast. Bij Viaardingen werd een matige vreterij
op populier en wilg door de satijnvlinder waargenomen- De
kleine wintervlinder veroorzaakte bij Hees enig bladverlies van
'Dorskamp'-populieren.
lYilgehaantla (Phyllodecta sp.) waren vooral van betekenis op
populieren bij Gemonde en op de begraafplaatsen te Amster-
dam.
Zu'are Cossus-aantdsting als gcaolg uan regelmatige opsnoei.
Voor meer informatie over op populier en wilg schadelijk voor-
komende insekten kan worden verwezen naar de publikaties in
,,Populier" van mei en augustus 1966 en naar het Handboek
voor de Populierenteelt (4e druk) 1!76.
-
B0lrlEll-R00lEll
r V?r.l 1 boom tot vele hectaren
. het wegÍrezen van stobben
. verhuur bomenverplantmachine
o verhuur hoogwerker
. in Nederland, België en Duitsland
IIRIESSE]I
ao Gebr. Yan den Berk b.Y.
BOOMKWEKERIJEN
ST. OEDENRODE
TELEFOON 04138-233í
LAANBOMEN EN BOSPLANTSOEN
Specialiteit:
POPULIEREN EN WILGEN
Adaitering em aanleg oan beplantingen
o
a
a
tel. 02943 - 1795 UREELA]ID


http://library.wur.nl/WebQuery/wurpubs/fulltext/447733

lnsektenaantastingen op populier en wilg in 1977 en enkele maatregelen die schade door boorders kunnen beperken

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

NARCIS

Wageningen Yield