Doğal Olarak Yetişen Tatlı Rezene (Foeniculum vulgare Mill. var. dulce)’nin Farklı Büyüme ve Gelişme Dönemlerinde Uçucu Yağ Miktarı ile Bileşenlerinin Belirlenmesi

Abstract

Bu araştırmada, Isparta ili Atabey ilçesinde doğal olarak yetişen tatlı rezene (Foeniculum vulgare Mill. var. dulce) bitkisinde, uçucu yağ içeriği ve uçucu yağ bileşenlerinin büyüme ve gelişme dönemleri süresince farklı bitki kısımlarındaki değişimleri belirlenmiştir. Araştırmadan elde edilen verilere göre; rezenede uçucu yağ içeriği ile uçucu yağ bileşenleri bitki büyüme ve gelişme dönemleri süresince önemli farklılıklar göstermiştir. Tohumlarda en yüksek uçucu yağ içeriği (% 4.95) yeşil olum döneminde, en düşük uçucu yağ içeriği (% 2.32) ise ölü olum döneminde bulunmuştur. Sapların uçucu yağ içeriği büyüme ve gelişme dönemleri süresince çok az bir değişim göstermemiş, % 0.08-017 arasında değişmiştir. Yaprakların uçucu yağ içeriği ise sapa kalkma döneminden çiçeklenme dönemine doğru % 0.15’den % 0.58’e artış göstermiştir. Tatlı rezene uçucu yağının en önemli bileşenlerinin başta trans-anethol (% 18.93-76.00) olmak üzere fenkhon, estragol ve anisaldehit olduğu, α-pinen, mirsen, limonen, sineol, γ-terpinen, sitronellol ve kafur ise düşük oranlarda bulunduğu tespit edilmiştir. Bitkideki trans-anethol içeriği ilerleyen vejetetaif büyüme dönemleri boyunca genel olarak artış göstermiş, buna karşın tohumlarda trans-anethol içeriği en fazla sarı olum döneminde (% 76.00) saptanmıştır. Anahtar kelimeler: Rezene, Foeniculum vulgare Mill. var. dulce, büyüme ve gelişme, uçucu ya