Postmes, T.

Stroebe, K.

NARCIS 

Tussenrapport 1: Gronings perspectief

ARTS repository - University of Groningen

   University of GroningenTussenrapport 1Postmes, T.; Stroebe, K.IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite fromit. Please check the document version below.Publication date:2016Link to publication in University of Groningen/UMCG research databaseCitation for published version (APA):Postmes, T., & Stroebe, K. (2016). Tussenrapport 1: Gronings perspectief. Heymans Institute, University ofGroningen.CopyrightOther than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of theauthor(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).The publication may also be distributed here under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license.More information can be found on the University of Groningen website: https://www.rug.nl/library/open-access/self-archiving-pure/taverne-amendment.Take-down policyIf you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediatelyand investigate your claim.Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons thenumber of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.Download date: 09-09-2023TussenrapportGronings PerspectiefDe Rijksuniversiteit Groningen onderzoekt gezondheid, veiligheids­gevoelens en toekomstperspectief van Groningers in alle 23 gemeenten. Dit levert veel kennis op over de aardbevingen en over de staat van de Groningers in het algemeen.April2016#1Wat maakt woonomgeving bijzonder?huisvoorzieningennatuursaamhorigheidrootserfgoedPerspectief  op Groningen Groningers zijn (zeer) tevreden met de woonomgeving. Over het geheel genomen is de belangrijkste reden om de eigen woonomgeving ‘bijzonder’ te vinden dat men de eigen woning hoog waardeert. Ook voelt men zich geworteld in Groningen: velen voelen zich Groninger en noemen in hun antwoord de saamhorigheid, nabijheid van familie of afkomst. In het Ommeland roemt men de rust en de Groningse natuur. In de stad Groningen en Haren vindt men de voorzieningen bijzonder goed. Het cultureel erfgoed wordt het meest gewaardeerd in het noorden en noordoosten van de provincie.•  De overgrote meerderheid (86%) is tevreden of zeer tevreden met de buurt of het dorp waar men woont.• Woontevredenheid in het gebied met veel aardbevingsschade is niet significant lager dan in andere delen van de provincie Groningen. De tevredenheid met de buurt of het dorp is dus overal even hoog.• Als we de provincie in vier gebieden opdelen dan zien we verschillen in wat men bijzonder vindt aan de eigen woonomgeving (zie figuur). In de stad Groningen en Haren worden voorzieningen zeer hoog gewaardeerd. In Noord-, Oost- én Zuid- Groningen hecht men waarde aan de Groningse “roots”. Het (cultureel) erfgoed wordt het hoogst gewaardeerd in Noord-Oost Groningen.2 Tussenrapport Gronings Perspectief31 2 3 4 51x schadegeen schadeschademeervoudigeWe vroegen respondenten om één punt te noemen dat het leven in hun buurt of dorp (nog) prettiger zou maken. Voorzieningen en onderlinge saamhorigheid worden in de hele provincie vaak genoemd als verbeterpunt.• 24% denkt dat hun woonomgeving zou verbeteren door meer voorzieningen.• 8% vraagt om meer verbondenheid, participatie en saamhorigheid in de buurt.• In Noord-Oost Groningen noemt 10% van de respondenten als verbeterpunt voor hun woonomgeving de vermindering van aardbevingen en/of gaswinning.•  De vermindering van aardbevingen en/of gaswinning wordt vaker genoemd door bewoners met schade: 6% van de mensen die één keer schade heeft gehad noemt het. Onder bewoners met meervoudige schade noemt 15% het. Voor een respondent in Slochteren is het belangrijkste verbeterpunt: ‘Dat er geen aardbevingen meer komen zodat je niet bij elke beving je huis hoeft te inspecteren op eventuele schade.’ Een inwoner van Delfzijl schrijft ‘als de aardbevingsproblematiek serieus wordt genomen en de kans op aardbevingen verdwenen is, zou dat een rustiger gevoel geven, en daarmee een prettigere leefomgeving creëren.’ Tevredenheid met de woonomgevingPercentage respondenten dat altijd, meestal of vaak last heeft van specifieke gezondheidsklachtenmeervoudigeschade0 3,75 7,5 11,251x schadegeen schade15Tussenrapport Gronings Perspectief4GezondheidDe meerderheid van respondenten geeft aan een goede of zeer goede gezondheid te hebben. Dit percentage is gelijk aan landelijke cijfers. Groningers bezoeken ook niet vaker de huisarts. Maar er is een duidelijk verschil in het aantal bewoners dat kampt met specifieke gezondheidsklachten en met geestelijke (on)gezondheid: bewoners van het getroffen gebied rapporteren meer klachten. De slechtere gezondheid treft met name de bewoners die meerdere keren schade aan hun woning hadden.•  Ervaren gezondheid wordt in landelijk onderzoek gemeten met de vraag: ‘hoe is over het algemeen uw gezondheid?’ De meerderheid van respondenten geeft aan een goede of zeer goede gezondheid te hebben (77%). Dit percentage is gelijk aan landelijke cijfers. De ervaren gezondheid in het gebied met veel aardbevingsschade wijkt niet af. De ervaren gezondheid van bewoners met (meervoudige) schade is even goed als de gezondheid van bewoners zonder schade. •  Het huisartsbezoek verschilt niet van landelijke cijfers: 71% van de respondenten bezocht het afgelopen jaar de huisarts. Bewoners met (meervoudige) schade bezoeken even vaak de huisarts. In het gebied met meer aardbevingsschade ligt huisartsbezoek een fractie hoger, maar er is geen overtuigend statistisch bewijs dat dit significant is.• In postcodegebieden met veel aardbevingsschade rapporteren respondenten meer specifieke gezondheidsklachten en hebben zij een minder goede geestelijke gezondheid. 5meervoudigeschade0 3,5 147 10,501x schadegeen schade• De gezondheid van respondenten die één keer schade hebben gehad (801 personen) verschilt niet statistisch significant van die van respondenten zonder schade (1529 personen).• Onder respondenten met meervoudige schade (1089 personen) heeft een groter deel klachten dan onder respondenten zonder schade (14% tegen 9%): ongeveer anderhalf keer zoveel mensen heeft regelmatig last van prikkelbaarheid of irritatie, moeheid en geheugen- of concentratieproblemen, hoofdpijn, buik- of maagklachten, en overgevoeligheid voor licht of geluid. Ook slaapproblemen, duizeligheid, spier- of gewrichtsklachten en hartkloppingen worden vaker gerapporteerd bij deze groep.• Onder respondenten met meervoudige schade heeft een groter deel een slechte geestelijke gezondheid (13% tegen 9%).• De klachten van mensen met meervoudige schade zijn specifiek. Hoesten of keelklachten komen nauwelijks vaker voor en ook eenzaamheid is niet groter.• De verklaring voor de verschillen in gezondheid tussen gebieden met veel schade en weinig of geen schade is dat met name bewoners met meervoudige schade vaker gezondheidsklachten hebben.Percentage respondenten met een slechte geestelijke gezondheidGroningenVeendamDelfzijlHarenStadskanaalLeekWinschotenTer ApelHoogezandBellingwoldeHoogkerkBedumOude PekelaScheemdaMarumSappemeerAppingedamBlijhamWinsumMusselkanaalWildervankZuidhornZuidbroekUithuizenTolbertNieuwe PekelaMidwoldaTen BoerVlagtweddeMuntendamGrootegast SlochterenSiddeburenWarffumHarkstedeAduardLoppersumUithuizermeedenGrijpskerkMiddelstumGEODIENST1 ­ 1,5 Zeer onveilig1,5 ­ 22,0 ­ 2 ,52,5 ­ 33,0 ­ 3 ,53,5 ­ 44,0 ­ 4 ,54 ,5 ­ 5 Zeer veilig6Veiligheid in verband met gaswinning• Gevoelens van (on)veiligheid en waargenomen risico komen sterk overeen met objectieve cijfers over schade in de omgeving. De beleving van bewoners komt dus overeen met de feiten.• Van de respondenten die geen schade aan hun huis hebben voelt 83% zich veilig. Van de respondenten met één keer schade is dit 61%. Van de mensen met meervoudige schade voelt 40% zich veilig. Schade veroorzaakt door gaswinning reduceert het veiligheidsgevoel in en om huis.•  Groningers met aardbevingsschade hebben een somberder toekomstperspectief: ze verwachten in de toekomst (nog) meer last te hebben van de gevolgen van gaswinning.Tussenrapport Gronings PerspectiefGevoel van veiligheid Hoe veilig heeft u zich de afgelopen vier weken gevoeld op de plek waar u woont - in verband met de gaswinning?Gegevensbronnen: CBS, Kadaster, Gronings PerspectiefBewerking: Geodienst Rijksuniversiteit Groningen7Gronings Perspectief onderzoekt drie onderwerpen: gezondheid, veiligheid en toekomstperspectief. Op 25 februari 2016 werd een vragenlijst uitgezet onder derespondenten. Hierin kwam met name gezondheid uitgebreid aan bod. De onderwerpen veiligheid en toekomst-perspectief kwamen korter aan bod. Dit tussenrapport geeft een overzicht van de belangrijkste resultaten van de eerste onderzoeksfase. Het gaat hier om een eerste analyse van de meest in het oog springende en urgente resultaten. Verdiepende analyses zijn nog niet uitgevoerd. In het najaar 2016 verschijnt een uitgebreide wetenschappelijke rapportage van de onderzoeksresultaten. Hierin gaan we gedetailleerd in op de resultaten van de eerste twee vragenlijsten (februari en juni) en doen we uitgebreid verslag van analyses en statistieken. Voor dit onderzoek hebben zich veel bewoners aangemeld en de respondenten zijn voldoende representatief om een goed beeld te schetsen van de ervaringen van de Groningers en hun perspectief op de toekomst. De respondenten wonen goed gespreid over de hele provincie Groningen. Een uitgebreidere onderzoeksverantwoording staat op groningsperspectief.nl •  Op basis van een steekproef werden 25000 Groningers benaderd.•  Daarvan schreven zich 4562 in (ruim 18%). Van hen retourneerden 3778 de vragenlijst tijdig en compleet: hun antwoorden zijn opgenomen in de analyses voor dit tussenrapport.WetenschappelijkeverantwoordingErvaren veiligheid Waargenomen risico: kans om slachtoffer te worden van een aardbeving1 2 3 4 5meervoudige1x schadegeen schade1 2 3 4 5meervoudige1x schadegeen schadeContactgegevens onderzoeksleiding OpdrachtgeverBezoekadresGrote Kruisstraat 2/19712 TS GroningenProf. Dr. T. Postmes en dr. K. StroebeFaculteit Gedrags- en MaatschappijwetenschappenRijksuniversiteit GroningenTelefoon (050) 363 7610 (op werkdagen tussen 8.30 en 16.30)info@groningsperspectief.nlwww.groningsperspectief.nlTwitter: Gro_PerspectiefOntwerp Dorèl Extra Bold• De informatie in dit tussenrapport is een samenvatting van de meest in het oog springende resultaten van de eerste vragenlijst. Onze taak is nu om nog uitvoeriger analyses uit te voeren en deze te beschrijven in een wetenschappelijke rapportage. In deze rapportage beschrijven we in meer details de onderzoeksuitkomsten en onze interpretatie van de resultaten. Deze rapportage wordt in september verwacht en plaatsen we op onze website  www.groningsperspectief.nl•  De informatie in dit tussenrapport is gebaseerd op de eerste van in totaal zeven vragenlijsten. De tweede vragenlijst wordt eind juni 2016 afgenomen. Deze zal dieper in gaan op onder andere de volgende onderwerpen:• Ten eerste zullen we meer vragen naar het toekomstperspectief wat bewoners voor Groningen hebben. Er zijn bij-voorbeeld meerdere initiatieven van zowel instanties als bewoners: in hoeverre zien de bewoners dit als manieren om de toekomst te verbeteren? En hebben bewoners het gevoel dat ze zelf kunnen bijdragen aan de toekomst?• Ten tweede gaan we kijken naar de beleving van bewoners. We zijn benieuwd naar hoe het leven van Groningers is veranderd door de gaswinningsproblematiek. Ook gaan we specifieker in op bijvoorbeeld afhandelingsprocedures. •  Als laatste besteden we ook aandacht aan de sociale netwerken die iemand heeft: wie helpen elkaar? Hoe belangrijk zijn buren?    Vooruitblik

Dutch

Tussenrapport 1:Gronings perspectief

Proceedings - University of Groningen

   University of GroningenTussenrapport 1Postmes, T.; Stroebe, K.IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite fromit. Please check the document version below.Publication date:2016Link to publication in University of Groningen/UMCG research databaseCitation for published version (APA):Postmes, T., & Stroebe, K. (2016). Tussenrapport 1: Gronings perspectief. Heymans Institute, University ofGroningen.CopyrightOther than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of theauthor(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).The publication may also be distributed here under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license.More information can be found on the University of Groningen website: https://www.rug.nl/library/open-access/self-archiving-pure/taverne-amendment.Take-down policyIf you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediatelyand investigate your claim.Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons thenumber of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.Download date: 12-10-2022TussenrapportGronings PerspectiefDe Rijksuniversiteit Groningen onderzoekt gezondheid, veiligheids­gevoelens en toekomstperspectief van Groningers in alle 23 gemeenten. Dit levert veel kennis op over de aardbevingen en over de staat van de Groningers in het algemeen.April2016#1Wat maakt woonomgeving bijzonder?huisvoorzieningennatuursaamhorigheidrootserfgoedPerspectief  op Groningen Groningers zijn (zeer) tevreden met de woonomgeving. Over het geheel genomen is de belangrijkste reden om de eigen woonomgeving ‘bijzonder’ te vinden dat men de eigen woning hoog waardeert. Ook voelt men zich geworteld in Groningen: velen voelen zich Groninger en noemen in hun antwoord de saamhorigheid, nabijheid van familie of afkomst. In het Ommeland roemt men de rust en de Groningse natuur. In de stad Groningen en Haren vindt men de voorzieningen bijzonder goed. Het cultureel erfgoed wordt het meest gewaardeerd in het noorden en noordoosten van de provincie.•  De overgrote meerderheid (86%) is tevreden of zeer tevreden met de buurt of het dorp waar men woont.• Woontevredenheid in het gebied met veel aardbevingsschade is niet significant lager dan in andere delen van de provincie Groningen. De tevredenheid met de buurt of het dorp is dus overal even hoog.• Als we de provincie in vier gebieden opdelen dan zien we verschillen in wat men bijzonder vindt aan de eigen woonomgeving (zie figuur). In de stad Groningen en Haren worden voorzieningen zeer hoog gewaardeerd. In Noord-, Oost- én Zuid- Groningen hecht men waarde aan de Groningse “roots”. Het (cultureel) erfgoed wordt het hoogst gewaardeerd in Noord-Oost Groningen.2 Tussenrapport Gronings Perspectief31 2 3 4 51x schadegeen schadeschademeervoudigeWe vroegen respondenten om één punt te noemen dat het leven in hun buurt of dorp (nog) prettiger zou maken. Voorzieningen en onderlinge saamhorigheid worden in de hele provincie vaak genoemd als verbeterpunt.• 24% denkt dat hun woonomgeving zou verbeteren door meer voorzieningen.• 8% vraagt om meer verbondenheid, participatie en saamhorigheid in de buurt.• In Noord-Oost Groningen noemt 10% van de respondenten als verbeterpunt voor hun woonomgeving de vermindering van aardbevingen en/of gaswinning.•  De vermindering van aardbevingen en/of gaswinning wordt vaker genoemd door bewoners met schade: 6% van de mensen die één keer schade heeft gehad noemt het. Onder bewoners met meervoudige schade noemt 15% het. Voor een respondent in Slochteren is het belangrijkste verbeterpunt: ‘Dat er geen aardbevingen meer komen zodat je niet bij elke beving je huis hoeft te inspecteren op eventuele schade.’ Een inwoner van Delfzijl schrijft ‘als de aardbevingsproblematiek serieus wordt genomen en de kans op aardbevingen verdwenen is, zou dat een rustiger gevoel geven, en daarmee een prettigere leefomgeving creëren.’ Tevredenheid met de woonomgevingPercentage respondenten dat altijd, meestal of vaak last heeft van specifieke gezondheidsklachtenmeervoudigeschade0 3,75 7,5 11,251x schadegeen schade15Tussenrapport Gronings Perspectief4GezondheidDe meerderheid van respondenten geeft aan een goede of zeer goede gezondheid te hebben. Dit percentage is gelijk aan landelijke cijfers. Groningers bezoeken ook niet vaker de huisarts. Maar er is een duidelijk verschil in het aantal bewoners dat kampt met specifieke gezondheidsklachten en met geestelijke (on)gezondheid: bewoners van het getroffen gebied rapporteren meer klachten. De slechtere gezondheid treft met name de bewoners die meerdere keren schade aan hun woning hadden.•  Ervaren gezondheid wordt in landelijk onderzoek gemeten met de vraag: ‘hoe is over het algemeen uw gezondheid?’ De meerderheid van respondenten geeft aan een goede of zeer goede gezondheid te hebben (77%). Dit percentage is gelijk aan landelijke cijfers. De ervaren gezondheid in het gebied met veel aardbevingsschade wijkt niet af. De ervaren gezondheid van bewoners met (meervoudige) schade is even goed als de gezondheid van bewoners zonder schade. •  Het huisartsbezoek verschilt niet van landelijke cijfers: 71% van de respondenten bezocht het afgelopen jaar de huisarts. Bewoners met (meervoudige) schade bezoeken even vaak de huisarts. In het gebied met meer aardbevingsschade ligt huisartsbezoek een fractie hoger, maar er is geen overtuigend statistisch bewijs dat dit significant is.• In postcodegebieden met veel aardbevingsschade rapporteren respondenten meer specifieke gezondheidsklachten en hebben zij een minder goede geestelijke gezondheid. 5meervoudigeschade0 3,5 147 10,501x schadegeen schade• De gezondheid van respondenten die één keer schade hebben gehad (801 personen) verschilt niet statistisch significant van die van respondenten zonder schade (1529 personen).• Onder respondenten met meervoudige schade (1089 personen) heeft een groter deel klachten dan onder respondenten zonder schade (14% tegen 9%): ongeveer anderhalf keer zoveel mensen heeft regelmatig last van prikkelbaarheid of irritatie, moeheid en geheugen- of concentratieproblemen, hoofdpijn, buik- of maagklachten, en overgevoeligheid voor licht of geluid. Ook slaapproblemen, duizeligheid, spier- of gewrichtsklachten en hartkloppingen worden vaker gerapporteerd bij deze groep.• Onder respondenten met meervoudige schade heeft een groter deel een slechte geestelijke gezondheid (13% tegen 9%).• De klachten van mensen met meervoudige schade zijn specifiek. Hoesten of keelklachten komen nauwelijks vaker voor en ook eenzaamheid is niet groter.• De verklaring voor de verschillen in gezondheid tussen gebieden met veel schade en weinig of geen schade is dat met name bewoners met meervoudige schade vaker gezondheidsklachten hebben.Percentage respondenten met een slechte geestelijke gezondheidGroningenVeendamDelfzijlHarenStadskanaalLeekWinschotenTer ApelHoogezandBellingwoldeHoogkerkBedumOude PekelaScheemdaMarumSappemeerAppingedamBlijhamWinsumMusselkanaalWildervankZuidhornZuidbroekUithuizenTolbertNieuwe PekelaMidwoldaTen BoerVlagtweddeMuntendamGrootegast SlochterenSiddeburenWarffumHarkstedeAduardLoppersumUithuizermeedenGrijpskerkMiddelstumGEODIENST1 ­ 1,5 Zeer onveilig1,5 ­ 22,0 ­ 2 ,52,5 ­ 33,0 ­ 3 ,53,5 ­ 44,0 ­ 4 ,54 ,5 ­ 5 Zeer veilig6Veiligheid in verband met gaswinning• Gevoelens van (on)veiligheid en waargenomen risico komen sterk overeen met objectieve cijfers over schade in de omgeving. De beleving van bewoners komt dus overeen met de feiten.• Van de respondenten die geen schade aan hun huis hebben voelt 83% zich veilig. Van de respondenten met één keer schade is dit 61%. Van de mensen met meervoudige schade voelt 40% zich veilig. Schade veroorzaakt door gaswinning reduceert het veiligheidsgevoel in en om huis.•  Groningers met aardbevingsschade hebben een somberder toekomstperspectief: ze verwachten in de toekomst (nog) meer last te hebben van de gevolgen van gaswinning.Tussenrapport Gronings PerspectiefGevoel van veiligheid Hoe veilig heeft u zich de afgelopen vier weken gevoeld op de plek waar u woont - in verband met de gaswinning?Gegevensbronnen: CBS, Kadaster, Gronings PerspectiefBewerking: Geodienst Rijksuniversiteit Groningen7Gronings Perspectief onderzoekt drie onderwerpen: gezondheid, veiligheid en toekomstperspectief. Op 25 februari 2016 werd een vragenlijst uitgezet onder derespondenten. Hierin kwam met name gezondheid uitgebreid aan bod. De onderwerpen veiligheid en toekomst-perspectief kwamen korter aan bod. Dit tussenrapport geeft een overzicht van de belangrijkste resultaten van de eerste onderzoeksfase. Het gaat hier om een eerste analyse van de meest in het oog springende en urgente resultaten. Verdiepende analyses zijn nog niet uitgevoerd. In het najaar 2016 verschijnt een uitgebreide wetenschappelijke rapportage van de onderzoeksresultaten. Hierin gaan we gedetailleerd in op de resultaten van de eerste twee vragenlijsten (februari en juni) en doen we uitgebreid verslag van analyses en statistieken. Voor dit onderzoek hebben zich veel bewoners aangemeld en de respondenten zijn voldoende representatief om een goed beeld te schetsen van de ervaringen van de Groningers en hun perspectief op de toekomst. De respondenten wonen goed gespreid over de hele provincie Groningen. Een uitgebreidere onderzoeksverantwoording staat op groningsperspectief.nl •  Op basis van een steekproef werden 25000 Groningers benaderd.•  Daarvan schreven zich 4562 in (ruim 18%). Van hen retourneerden 3778 de vragenlijst tijdig en compleet: hun antwoorden zijn opgenomen in de analyses voor dit tussenrapport.WetenschappelijkeverantwoordingErvaren veiligheid Waargenomen risico: kans om slachtoffer te worden van een aardbeving1 2 3 4 5meervoudige1x schadegeen schade1 2 3 4 5meervoudige1x schadegeen schadeContactgegevens onderzoeksleiding OpdrachtgeverBezoekadresGrote Kruisstraat 2/19712 TS GroningenProf. Dr. T. Postmes en dr. K. StroebeFaculteit Gedrags- en MaatschappijwetenschappenRijksuniversiteit GroningenTelefoon (050) 363 7610 (op werkdagen tussen 8.30 en 16.30)info@groningsperspectief.nlwww.groningsperspectief.nlTwitter: Gro_PerspectiefOntwerp Dorèl Extra Bold• De informatie in dit tussenrapport is een samenvatting van de meest in het oog springende resultaten van de eerste vragenlijst. Onze taak is nu om nog uitvoeriger analyses uit te voeren en deze te beschrijven in een wetenschappelijke rapportage. In deze rapportage beschrijven we in meer details de onderzoeksuitkomsten en onze interpretatie van de resultaten. Deze rapportage wordt in september verwacht en plaatsen we op onze website  www.groningsperspectief.nl•  De informatie in dit tussenrapport is gebaseerd op de eerste van in totaal zeven vragenlijsten. De tweede vragenlijst wordt eind juni 2016 afgenomen. Deze zal dieper in gaan op onder andere de volgende onderwerpen:• Ten eerste zullen we meer vragen naar het toekomstperspectief wat bewoners voor Groningen hebben. Er zijn bij-voorbeeld meerdere initiatieven van zowel instanties als bewoners: in hoeverre zien de bewoners dit als manieren om de toekomst te verbeteren? En hebben bewoners het gevoel dat ze zelf kunnen bijdragen aan de toekomst?• Ten tweede gaan we kijken naar de beleving van bewoners. We zijn benieuwd naar hoe het leven van Groningers is veranderd door de gaswinningsproblematiek. Ook gaan we specifieker in op bijvoorbeeld afhandelingsprocedures. •  Als laatste besteden we ook aandacht aan de sociale netwerken die iemand heeft: wie helpen elkaar? Hoe belangrijk zijn buren?    Vooruitblik

Dissertations of the University of Groningen

   University of GroningenTussenrapport 1Postmes, T.; Stroebe, K.IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite fromit. Please check the document version below.Publication date:2016Link to publication in University of Groningen/UMCG research databaseCitation for published version (APA):Postmes, T., & Stroebe, K. (2016). Tussenrapport 1: Gronings perspectief. Heymans Institute, University ofGroningen.CopyrightOther than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of theauthor(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).The publication may also be distributed here under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license.More information can be found on the University of Groningen website: https://www.rug.nl/library/open-access/self-archiving-pure/taverne-amendment.Take-down policyIf you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediatelyand investigate your claim.Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons thenumber of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.Download date: 31-10-2023TussenrapportGronings PerspectiefDe Rijksuniversiteit Groningen onderzoekt gezondheid, veiligheids­gevoelens en toekomstperspectief van Groningers in alle 23 gemeenten. Dit levert veel kennis op over de aardbevingen en over de staat van de Groningers in het algemeen.April2016#1Wat maakt woonomgeving bijzonder?huisvoorzieningennatuursaamhorigheidrootserfgoedPerspectief  op Groningen Groningers zijn (zeer) tevreden met de woonomgeving. Over het geheel genomen is de belangrijkste reden om de eigen woonomgeving ‘bijzonder’ te vinden dat men de eigen woning hoog waardeert. Ook voelt men zich geworteld in Groningen: velen voelen zich Groninger en noemen in hun antwoord de saamhorigheid, nabijheid van familie of afkomst. In het Ommeland roemt men de rust en de Groningse natuur. In de stad Groningen en Haren vindt men de voorzieningen bijzonder goed. Het cultureel erfgoed wordt het meest gewaardeerd in het noorden en noordoosten van de provincie.•  De overgrote meerderheid (86%) is tevreden of zeer tevreden met de buurt of het dorp waar men woont.• Woontevredenheid in het gebied met veel aardbevingsschade is niet significant lager dan in andere delen van de provincie Groningen. De tevredenheid met de buurt of het dorp is dus overal even hoog.• Als we de provincie in vier gebieden opdelen dan zien we verschillen in wat men bijzonder vindt aan de eigen woonomgeving (zie figuur). In de stad Groningen en Haren worden voorzieningen zeer hoog gewaardeerd. In Noord-, Oost- én Zuid- Groningen hecht men waarde aan de Groningse “roots”. Het (cultureel) erfgoed wordt het hoogst gewaardeerd in Noord-Oost Groningen.2 Tussenrapport Gronings Perspectief31 2 3 4 51x schadegeen schadeschademeervoudigeWe vroegen respondenten om één punt te noemen dat het leven in hun buurt of dorp (nog) prettiger zou maken. Voorzieningen en onderlinge saamhorigheid worden in de hele provincie vaak genoemd als verbeterpunt.• 24% denkt dat hun woonomgeving zou verbeteren door meer voorzieningen.• 8% vraagt om meer verbondenheid, participatie en saamhorigheid in de buurt.• In Noord-Oost Groningen noemt 10% van de respondenten als verbeterpunt voor hun woonomgeving de vermindering van aardbevingen en/of gaswinning.•  De vermindering van aardbevingen en/of gaswinning wordt vaker genoemd door bewoners met schade: 6% van de mensen die één keer schade heeft gehad noemt het. Onder bewoners met meervoudige schade noemt 15% het. Voor een respondent in Slochteren is het belangrijkste verbeterpunt: ‘Dat er geen aardbevingen meer komen zodat je niet bij elke beving je huis hoeft te inspecteren op eventuele schade.’ Een inwoner van Delfzijl schrijft ‘als de aardbevingsproblematiek serieus wordt genomen en de kans op aardbevingen verdwenen is, zou dat een rustiger gevoel geven, en daarmee een prettigere leefomgeving creëren.’ Tevredenheid met de woonomgevingPercentage respondenten dat altijd, meestal of vaak last heeft van specifieke gezondheidsklachtenmeervoudigeschade0 3,75 7,5 11,251x schadegeen schade15Tussenrapport Gronings Perspectief4GezondheidDe meerderheid van respondenten geeft aan een goede of zeer goede gezondheid te hebben. Dit percentage is gelijk aan landelijke cijfers. Groningers bezoeken ook niet vaker de huisarts. Maar er is een duidelijk verschil in het aantal bewoners dat kampt met specifieke gezondheidsklachten en met geestelijke (on)gezondheid: bewoners van het getroffen gebied rapporteren meer klachten. De slechtere gezondheid treft met name de bewoners die meerdere keren schade aan hun woning hadden.•  Ervaren gezondheid wordt in landelijk onderzoek gemeten met de vraag: ‘hoe is over het algemeen uw gezondheid?’ De meerderheid van respondenten geeft aan een goede of zeer goede gezondheid te hebben (77%). Dit percentage is gelijk aan landelijke cijfers. De ervaren gezondheid in het gebied met veel aardbevingsschade wijkt niet af. De ervaren gezondheid van bewoners met (meervoudige) schade is even goed als de gezondheid van bewoners zonder schade. •  Het huisartsbezoek verschilt niet van landelijke cijfers: 71% van de respondenten bezocht het afgelopen jaar de huisarts. Bewoners met (meervoudige) schade bezoeken even vaak de huisarts. In het gebied met meer aardbevingsschade ligt huisartsbezoek een fractie hoger, maar er is geen overtuigend statistisch bewijs dat dit significant is.• In postcodegebieden met veel aardbevingsschade rapporteren respondenten meer specifieke gezondheidsklachten en hebben zij een minder goede geestelijke gezondheid. 5meervoudigeschade0 3,5 147 10,501x schadegeen schade• De gezondheid van respondenten die één keer schade hebben gehad (801 personen) verschilt niet statistisch significant van die van respondenten zonder schade (1529 personen).• Onder respondenten met meervoudige schade (1089 personen) heeft een groter deel klachten dan onder respondenten zonder schade (14% tegen 9%): ongeveer anderhalf keer zoveel mensen heeft regelmatig last van prikkelbaarheid of irritatie, moeheid en geheugen- of concentratieproblemen, hoofdpijn, buik- of maagklachten, en overgevoeligheid voor licht of geluid. Ook slaapproblemen, duizeligheid, spier- of gewrichtsklachten en hartkloppingen worden vaker gerapporteerd bij deze groep.• Onder respondenten met meervoudige schade heeft een groter deel een slechte geestelijke gezondheid (13% tegen 9%).• De klachten van mensen met meervoudige schade zijn specifiek. Hoesten of keelklachten komen nauwelijks vaker voor en ook eenzaamheid is niet groter.• De verklaring voor de verschillen in gezondheid tussen gebieden met veel schade en weinig of geen schade is dat met name bewoners met meervoudige schade vaker gezondheidsklachten hebben.Percentage respondenten met een slechte geestelijke gezondheidGroningenVeendamDelfzijlHarenStadskanaalLeekWinschotenTer ApelHoogezandBellingwoldeHoogkerkBedumOude PekelaScheemdaMarumSappemeerAppingedamBlijhamWinsumMusselkanaalWildervankZuidhornZuidbroekUithuizenTolbertNieuwe PekelaMidwoldaTen BoerVlagtweddeMuntendamGrootegast SlochterenSiddeburenWarffumHarkstedeAduardLoppersumUithuizermeedenGrijpskerkMiddelstumGEODIENST1 ­ 1,5 Zeer onveilig1,5 ­ 22,0 ­ 2 ,52,5 ­ 33,0 ­ 3 ,53,5 ­ 44,0 ­ 4 ,54 ,5 ­ 5 Zeer veilig6Veiligheid in verband met gaswinning• Gevoelens van (on)veiligheid en waargenomen risico komen sterk overeen met objectieve cijfers over schade in de omgeving. De beleving van bewoners komt dus overeen met de feiten.• Van de respondenten die geen schade aan hun huis hebben voelt 83% zich veilig. Van de respondenten met één keer schade is dit 61%. Van de mensen met meervoudige schade voelt 40% zich veilig. Schade veroorzaakt door gaswinning reduceert het veiligheidsgevoel in en om huis.•  Groningers met aardbevingsschade hebben een somberder toekomstperspectief: ze verwachten in de toekomst (nog) meer last te hebben van de gevolgen van gaswinning.Tussenrapport Gronings PerspectiefGevoel van veiligheid Hoe veilig heeft u zich de afgelopen vier weken gevoeld op de plek waar u woont - in verband met de gaswinning?Gegevensbronnen: CBS, Kadaster, Gronings PerspectiefBewerking: Geodienst Rijksuniversiteit Groningen7Gronings Perspectief onderzoekt drie onderwerpen: gezondheid, veiligheid en toekomstperspectief. Op 25 februari 2016 werd een vragenlijst uitgezet onder derespondenten. Hierin kwam met name gezondheid uitgebreid aan bod. De onderwerpen veiligheid en toekomst-perspectief kwamen korter aan bod. Dit tussenrapport geeft een overzicht van de belangrijkste resultaten van de eerste onderzoeksfase. Het gaat hier om een eerste analyse van de meest in het oog springende en urgente resultaten. Verdiepende analyses zijn nog niet uitgevoerd. In het najaar 2016 verschijnt een uitgebreide wetenschappelijke rapportage van de onderzoeksresultaten. Hierin gaan we gedetailleerd in op de resultaten van de eerste twee vragenlijsten (februari en juni) en doen we uitgebreid verslag van analyses en statistieken. Voor dit onderzoek hebben zich veel bewoners aangemeld en de respondenten zijn voldoende representatief om een goed beeld te schetsen van de ervaringen van de Groningers en hun perspectief op de toekomst. De respondenten wonen goed gespreid over de hele provincie Groningen. Een uitgebreidere onderzoeksverantwoording staat op groningsperspectief.nl •  Op basis van een steekproef werden 25000 Groningers benaderd.•  Daarvan schreven zich 4562 in (ruim 18%). Van hen retourneerden 3778 de vragenlijst tijdig en compleet: hun antwoorden zijn opgenomen in de analyses voor dit tussenrapport.WetenschappelijkeverantwoordingErvaren veiligheid Waargenomen risico: kans om slachtoffer te worden van een aardbeving1 2 3 4 5meervoudige1x schadegeen schade1 2 3 4 5meervoudige1x schadegeen schadeContactgegevens onderzoeksleiding OpdrachtgeverBezoekadresGrote Kruisstraat 2/19712 TS GroningenProf. Dr. T. Postmes en dr. K. StroebeFaculteit Gedrags- en MaatschappijwetenschappenRijksuniversiteit GroningenTelefoon (050) 363 7610 (op werkdagen tussen 8.30 en 16.30)info@groningsperspectief.nlwww.groningsperspectief.nlTwitter: Gro_PerspectiefOntwerp Dorèl Extra Bold• De informatie in dit tussenrapport is een samenvatting van de meest in het oog springende resultaten van de eerste vragenlijst. Onze taak is nu om nog uitvoeriger analyses uit te voeren en deze te beschrijven in een wetenschappelijke rapportage. In deze rapportage beschrijven we in meer details de onderzoeksuitkomsten en onze interpretatie van de resultaten. Deze rapportage wordt in september verwacht en plaatsen we op onze website  www.groningsperspectief.nl•  De informatie in dit tussenrapport is gebaseerd op de eerste van in totaal zeven vragenlijsten. De tweede vragenlijst wordt eind juni 2016 afgenomen. Deze zal dieper in gaan op onder andere de volgende onderwerpen:• Ten eerste zullen we meer vragen naar het toekomstperspectief wat bewoners voor Groningen hebben. Er zijn bij-voorbeeld meerdere initiatieven van zowel instanties als bewoners: in hoeverre zien de bewoners dit als manieren om de toekomst te verbeteren? En hebben bewoners het gevoel dat ze zelf kunnen bijdragen aan de toekomst?• Ten tweede gaan we kijken naar de beleving van bewoners. We zijn benieuwd naar hoe het leven van Groningers is veranderd door de gaswinningsproblematiek. Ook gaan we specifieker in op bijvoorbeeld afhandelingsprocedures. •  Als laatste besteden we ook aandacht aan de sociale netwerken die iemand heeft: wie helpen elkaar? Hoe belangrijk zijn buren?    Vooruitblik

English

University of Groningen Research Database

  
 University of Groningen
Tussenrapport 1
Postmes, Thomas; Stroebe, Katherine
IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from
it. Please check the document version below.
Publication date:
2016
Link to publication in University of Groningen/UMCG research database
Citation for published version (APA):
Postmes, T., & Stroebe, K. (2016). Tussenrapport 1: Gronings perspectief. Groningen: Heymans Institute,
University of Groningen.
Copyright
Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the
author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).
Take-down policy
If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately
and investigate your claim.
Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the
number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.
Download date: 11-02-2018
Tussenrapport
Gronings Perspectief
De Rijksuniversiteit Groningen onderzoekt gezondheid, veiligheids­
gevoelens en toekomstperspectief van Groningers in alle 23 gemeenten. 
Dit levert veel kennis op over de aardbevingen en over de staat van de 
Groningers in het algemeen.
April
2016#1
Wat maakt woonomgeving bijzonder?
huis
voorzieningen
natuur
saamhorigheid
roots
erfgoed
Perspectief  
op Groningen 
Groningers zijn (zeer) tevreden met de 
woonomgeving. Over het geheel genomen 
is de belangrijkste reden om de eigen 
woonomgeving ‘bijzonder’ te vinden dat 
men de eigen woning hoog waardeert. Ook 
voelt men zich geworteld in Groningen: 
velen voelen zich Groninger en noemen in 
hun antwoord de saamhorigheid, nabijheid 
van familie of afkomst. In het Ommeland 
roemt men de rust en de Groningse natuur. 
In de stad Groningen en Haren vindt men de 
voorzieningen bijzonder goed. Het cultureel 
erfgoed wordt het meest gewaardeerd in het 
noorden en noordoosten van de provincie.
•  De overgrote meerderheid (86%) is 
tevreden of zeer tevreden met de buurt of 
het dorp waar men woont.
• Woontevredenheid in het gebied met 
veel aardbevingsschade is niet significant 
lager dan in andere delen van de provincie 
Groningen. De tevredenheid met de buurt 
of het dorp is dus overal even hoog.
• Als we de provincie in vier gebieden 
opdelen dan zien we verschillen in 
wat men bijzonder vindt aan de eigen 
woonomgeving (zie figuur). In de 
stad Groningen en Haren worden 
voorzieningen zeer hoog gewaardeerd. In 
Noord-, Oost- én Zuid- Groningen hecht 
men waarde aan de Groningse “roots”. 
Het (cultureel) erfgoed wordt het hoogst 
gewaardeerd in Noord-Oost Groningen.
2 Tussenrapport Gronings Perspectief
31 2 3 4 5
1x schade
geen schade
schade
meervoudige
We vroegen respondenten om één punt te 
noemen dat het leven in hun buurt of dorp 
(nog) prettiger zou maken. Voorzieningen en 
onderlinge saamhorigheid worden in de hele 
provincie vaak genoemd als verbeterpunt.
• 24% denkt dat hun woonomgeving zou 
verbeteren door meer voorzieningen.
• 8% vraagt om meer verbondenheid, 
participatie en saamhorigheid in de buurt.
• In Noord-Oost Groningen noemt 10% van 
de respondenten als verbeterpunt voor 
hun woonomgeving de vermindering van 
aardbevingen en/of gaswinning.
•  De vermindering van aardbevingen en/
of gaswinning wordt vaker genoemd door 
bewoners met schade: 6% van de mensen 
die één keer schade heeft gehad noemt 
het. Onder bewoners met meervoudige 
schade noemt 15% het. 
Voor een respondent in Slochteren is het 
belangrijkste verbeterpunt: ‘Dat er geen 
aardbevingen meer komen zodat je niet bij 
elke beving je huis hoeft te inspecteren op 
eventuele schade.’ Een inwoner van Delfzijl 
schrijft ‘als de aardbevingsproblematiek 
serieus wordt genomen en de kans op 
aardbevingen verdwenen is, zou dat een 
rustiger gevoel geven, en daarmee een 
prettigere leefomgeving creëren.’ 
Tevredenheid met de woonomgeving
Percentage respondenten dat altijd, meestal of vaak last heeft van 
specifieke gezondheidsklachten
meervoudige
schade
0 3,75 7,5 11,25
1x schade
geen schade
15
Tussenrapport Gronings Perspectief4
Gezondheid
De meerderheid van respondenten geeft 
aan een goede of zeer goede gezondheid te 
hebben. Dit percentage is gelijk aan landelijke 
cijfers. Groningers bezoeken ook niet 
vaker de huisarts. Maar er is een duidelijk 
verschil in het aantal bewoners dat kampt 
met specifieke gezondheidsklachten en met 
geestelijke (on)gezondheid: bewoners van het 
getroffen gebied rapporteren meer klachten. 
De slechtere gezondheid treft met name de 
bewoners die meerdere keren schade aan 
hun woning hadden.
•  Ervaren gezondheid wordt in landelijk 
onderzoek gemeten met de vraag: ‘hoe is 
over het algemeen uw gezondheid?’ De 
meerderheid van respondenten geeft aan 
een goede of zeer goede gezondheid te 
hebben (77%). Dit percentage is gelijk aan 
landelijke cijfers. De ervaren gezondheid 
in het gebied met veel aardbevingsschade 
wijkt niet af. De ervaren gezondheid van 
bewoners met (meervoudige) schade 
is even goed als de gezondheid van 
bewoners zonder schade. 
•  Het huisartsbezoek verschilt niet van 
landelijke cijfers: 71% van de respondenten 
bezocht het afgelopen jaar de huisarts. 
Bewoners met (meervoudige) schade 
bezoeken even vaak de huisarts. In het 
gebied met meer aardbevingsschade ligt 
huisartsbezoek een fractie hoger, maar er 
is geen overtuigend statistisch bewijs dat 
dit significant is.
• In postcodegebieden met veel 
aardbevingsschade rapporteren 
respondenten meer specifieke 
gezondheidsklachten en hebben zij een 
minder goede geestelijke gezondheid. 
5meervoudige
schade
0 3,5 147 10,50
1x schade
geen schade
• De gezondheid van respondenten die één 
keer schade hebben gehad (801 personen) 
verschilt niet statistisch significant van die 
van respondenten zonder schade (1529 
personen).
• Onder respondenten met meervoudige 
schade (1089 personen) heeft een groter 
deel klachten dan onder respondenten 
zonder schade (14% tegen 9%): ongeveer 
anderhalf keer zoveel mensen heeft 
regelmatig last van prikkelbaarheid 
of irritatie, moeheid en geheugen- of 
concentratieproblemen, hoofdpijn, buik- 
of maagklachten, en overgevoeligheid 
voor licht of geluid. Ook slaapproblemen, 
duizeligheid, spier- of gewrichtsklachten 
en hartkloppingen worden vaker 
gerapporteerd bij deze groep.
• Onder respondenten met meervoudige 
schade heeft een groter deel een slechte 
geestelijke gezondheid (13% tegen 9%).
• De klachten van mensen met meervoudige 
schade zijn specifiek. Hoesten of 
keelklachten komen nauwelijks vaker voor 
en ook eenzaamheid is niet groter.
• De verklaring voor de verschillen in 
gezondheid tussen gebieden met veel 
schade en weinig of geen schade is dat 
met name bewoners met meervoudige 
schade vaker gezondheidsklachten 
hebben.
Percentage respondenten met een slechte geestelijke gezondheid
Groningen
Veendam
Delfzijl
Haren
Stadskanaal
Leek
Winschoten
Ter Apel
Hoogezand
Bellingwolde
Hoogkerk
Bedum
Oude Pekela
Scheemda
Marum
Sappemeer
Appingedam
Blijham
Winsum
Musselkanaal
Wildervank
Zuidhorn
Zuidbroek
Uithuizen
Tolbert
Nieuwe Pekela
Midwolda
Ten Boer
Vlagtwedde
Muntendam
Grootegast Slochteren
Siddeburen
Warffum
Harkstede
Aduard
Loppersum
Uithuizermeeden
Grijpskerk
Middelstum
GEODIENST
1 ­ 1,5 Zeer onveilig
1,5 ­ 2
2,0 ­ 2 ,5
2,5 ­ 3
3,0 ­ 3 ,5
3,5 ­ 4
4,0 ­ 4 ,5
4 ,5 ­ 5 Zeer veilig
6
Veiligheid in 
verband met gaswinning
• Gevoelens van (on)veiligheid en 
waargenomen risico komen sterk overeen 
met objectieve cijfers over schade in de 
omgeving. De beleving van bewoners komt 
dus overeen met de feiten.
• Van de respondenten die geen schade aan 
hun huis hebben voelt 83% zich veilig. Van 
de respondenten met één keer schade is 
dit 61%. Van de mensen met meervoudige 
schade voelt 40% zich veilig. Schade 
veroorzaakt door gaswinning reduceert het 
veiligheidsgevoel in en om huis.
•  Groningers met aardbevingsschade 
hebben een somberder 
toekomstperspectief: ze verwachten in de 
toekomst (nog) meer last te hebben van 
de gevolgen van gaswinning.
Tussenrapport Gronings Perspectief
Gevoel van veiligheid 
Hoe veilig heeft u zich de afgelopen 
vier weken gevoeld op de plek waar u 
woont - in verband met de gaswinning?
Gegevensbronnen: CBS, Kadaster, Gronings Perspectief
Bewerking: Geodienst Rijksuniversiteit Groningen
7Gronings Perspectief onderzoekt drie 
onderwerpen: gezondheid, veiligheid en 
toekomstperspectief. Op 25 februari 2016 
werd een vragenlijst uitgezet onder de
respondenten. Hierin kwam met name 
gezondheid uitgebreid aan bod. De 
onderwerpen veiligheid en toekomst-
perspectief kwamen korter aan bod. 
Dit tussenrapport geeft een overzicht van 
de belangrijkste resultaten van de eerste 
onderzoeksfase. Het gaat hier om een eerste 
analyse van de meest in het oog springende 
en urgente resultaten. Verdiepende analyses 
zijn nog niet uitgevoerd. In het najaar 2016 
verschijnt een uitgebreide wetenschappelijke 
rapportage van de onderzoeksresultaten. 
Hierin gaan we gedetailleerd in op de 
resultaten van de eerste twee vragenlijsten 
(februari en juni) en doen we uitgebreid 
verslag van analyses en statistieken. 
Voor dit onderzoek hebben zich veel 
bewoners aangemeld en de respondenten 
zijn voldoende representatief om een goed 
beeld te schetsen van de ervaringen van 
de Groningers en hun perspectief op de 
toekomst. De respondenten wonen goed 
gespreid over de hele provincie Groningen. 
Een uitgebreidere onderzoeksverantwoording 
staat op groningsperspectief.nl 
•  Op basis van een steekproef werden 
25000 Groningers benaderd.
•  Daarvan schreven zich 4562 in (ruim 18%). 
Van hen retourneerden 3778 de vragenlijst 
tijdig en compleet: hun antwoorden 
zijn opgenomen in de analyses voor dit 
tussenrapport.
Wetenschappelijke
verantwoording
Ervaren veiligheid Waargenomen risico: kans om slachtoffer 
te worden van een aardbeving
1 2 3 4 5
meervoudige
1x schade
geen schade
1 2 3 4 5
meervoudige
1x schade
geen schade
Contactgegevens onderzoeksleiding Opdrachtgever
Bezoekadres
Grote Kruisstraat 2/1
9712 TS Groningen
Prof. Dr. T. Postmes en dr. K. Stroebe
Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen
Rijksuniversiteit Groningen
Telefoon (050) 363 7610 (op werkdagen tussen 8.30 en 16.30)
info@groningsperspectief.nl
www.groningsperspectief.nl
Twitter: Gro_Perspectief
O
nt
w
er
p 
D
or
èl
 E
xt
ra
 B
ol
d
• De informatie in dit tussenrapport is 
een samenvatting van de meest in 
het oog springende resultaten van 
de eerste vragenlijst. Onze taak is nu 
om nog uitvoeriger analyses uit te 
voeren en deze te beschrijven in een 
wetenschappelijke rapportage. In deze 
rapportage beschrijven we in meer 
details de onderzoeksuitkomsten en onze 
interpretatie van de resultaten. Deze 
rapportage wordt in september verwacht 
en plaatsen we op onze website  
www.groningsperspectief.nl
•  De informatie in dit tussenrapport is 
gebaseerd op de eerste van in totaal zeven 
vragenlijsten. De tweede vragenlijst wordt 
eind juni 2016 afgenomen. Deze zal dieper 
in gaan op onder andere de volgende 
onderwerpen:
• Ten eerste zullen we meer vragen naar 
het toekomstperspectief wat bewoners 
voor Groningen hebben. Er zijn bij-
voorbeeld meerdere initiatieven van zowel 
instanties als bewoners: in hoeverre 
zien de bewoners dit als manieren om 
de toekomst te verbeteren? En hebben 
bewoners het gevoel dat ze zelf kunnen 
bijdragen aan de toekomst?
• Ten tweede gaan we kijken naar 
de beleving van bewoners. We zijn 
benieuwd naar hoe het leven van 
Groningers is veranderd door de 
gaswinningsproblematiek. Ook gaan 
we specifieker in op bijvoorbeeld 
afhandelingsprocedures. 
•  Als laatste besteden we ook aandacht aan 
de sociale netwerken die iemand heeft: wie 
helpen elkaar? Hoe belangrijk zijn buren? 
   
Vooruitblik


   University of GroningenTussenrapport 1Postmes, T.; Stroebe, K.IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite fromit. Please check the document version below.Publication date:2016Link to publication in University of Groningen/UMCG research databaseCitation for published version (APA):Postmes, T., & Stroebe, K. (2016). Tussenrapport 1: Gronings perspectief. Heymans Institute, University ofGroningen.CopyrightOther than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of theauthor(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).The publication may also be distributed here under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license.More information can be found on the University of Groningen website: https://www.rug.nl/library/open-access/self-archiving-pure/taverne-amendment.Take-down policyIf you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediatelyand investigate your claim.Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons thenumber of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.Download date: 08-06-2022TussenrapportGronings PerspectiefDe Rijksuniversiteit Groningen onderzoekt gezondheid, veiligheids­gevoelens en toekomstperspectief van Groningers in alle 23 gemeenten. Dit levert veel kennis op over de aardbevingen en over de staat van de Groningers in het algemeen.April2016#1Wat maakt woonomgeving bijzonder?huisvoorzieningennatuursaamhorigheidrootserfgoedPerspectief  op Groningen Groningers zijn (zeer) tevreden met de woonomgeving. Over het geheel genomen is de belangrijkste reden om de eigen woonomgeving ‘bijzonder’ te vinden dat men de eigen woning hoog waardeert. Ook voelt men zich geworteld in Groningen: velen voelen zich Groninger en noemen in hun antwoord de saamhorigheid, nabijheid van familie of afkomst. In het Ommeland roemt men de rust en de Groningse natuur. In de stad Groningen en Haren vindt men de voorzieningen bijzonder goed. Het cultureel erfgoed wordt het meest gewaardeerd in het noorden en noordoosten van de provincie.•  De overgrote meerderheid (86%) is tevreden of zeer tevreden met de buurt of het dorp waar men woont.• Woontevredenheid in het gebied met veel aardbevingsschade is niet significant lager dan in andere delen van de provincie Groningen. De tevredenheid met de buurt of het dorp is dus overal even hoog.• Als we de provincie in vier gebieden opdelen dan zien we verschillen in wat men bijzonder vindt aan de eigen woonomgeving (zie figuur). In de stad Groningen en Haren worden voorzieningen zeer hoog gewaardeerd. In Noord-, Oost- én Zuid- Groningen hecht men waarde aan de Groningse “roots”. Het (cultureel) erfgoed wordt het hoogst gewaardeerd in Noord-Oost Groningen.2 Tussenrapport Gronings Perspectief31 2 3 4 51x schadegeen schadeschademeervoudigeWe vroegen respondenten om één punt te noemen dat het leven in hun buurt of dorp (nog) prettiger zou maken. Voorzieningen en onderlinge saamhorigheid worden in de hele provincie vaak genoemd als verbeterpunt.• 24% denkt dat hun woonomgeving zou verbeteren door meer voorzieningen.• 8% vraagt om meer verbondenheid, participatie en saamhorigheid in de buurt.• In Noord-Oost Groningen noemt 10% van de respondenten als verbeterpunt voor hun woonomgeving de vermindering van aardbevingen en/of gaswinning.•  De vermindering van aardbevingen en/of gaswinning wordt vaker genoemd door bewoners met schade: 6% van de mensen die één keer schade heeft gehad noemt het. Onder bewoners met meervoudige schade noemt 15% het. Voor een respondent in Slochteren is het belangrijkste verbeterpunt: ‘Dat er geen aardbevingen meer komen zodat je niet bij elke beving je huis hoeft te inspecteren op eventuele schade.’ Een inwoner van Delfzijl schrijft ‘als de aardbevingsproblematiek serieus wordt genomen en de kans op aardbevingen verdwenen is, zou dat een rustiger gevoel geven, en daarmee een prettigere leefomgeving creëren.’ Tevredenheid met de woonomgevingPercentage respondenten dat altijd, meestal of vaak last heeft van specifieke gezondheidsklachtenmeervoudigeschade0 3,75 7,5 11,251x schadegeen schade15Tussenrapport Gronings Perspectief4GezondheidDe meerderheid van respondenten geeft aan een goede of zeer goede gezondheid te hebben. Dit percentage is gelijk aan landelijke cijfers. Groningers bezoeken ook niet vaker de huisarts. Maar er is een duidelijk verschil in het aantal bewoners dat kampt met specifieke gezondheidsklachten en met geestelijke (on)gezondheid: bewoners van het getroffen gebied rapporteren meer klachten. De slechtere gezondheid treft met name de bewoners die meerdere keren schade aan hun woning hadden.•  Ervaren gezondheid wordt in landelijk onderzoek gemeten met de vraag: ‘hoe is over het algemeen uw gezondheid?’ De meerderheid van respondenten geeft aan een goede of zeer goede gezondheid te hebben (77%). Dit percentage is gelijk aan landelijke cijfers. De ervaren gezondheid in het gebied met veel aardbevingsschade wijkt niet af. De ervaren gezondheid van bewoners met (meervoudige) schade is even goed als de gezondheid van bewoners zonder schade. •  Het huisartsbezoek verschilt niet van landelijke cijfers: 71% van de respondenten bezocht het afgelopen jaar de huisarts. Bewoners met (meervoudige) schade bezoeken even vaak de huisarts. In het gebied met meer aardbevingsschade ligt huisartsbezoek een fractie hoger, maar er is geen overtuigend statistisch bewijs dat dit significant is.• In postcodegebieden met veel aardbevingsschade rapporteren respondenten meer specifieke gezondheidsklachten en hebben zij een minder goede geestelijke gezondheid. 5meervoudigeschade0 3,5 147 10,501x schadegeen schade• De gezondheid van respondenten die één keer schade hebben gehad (801 personen) verschilt niet statistisch significant van die van respondenten zonder schade (1529 personen).• Onder respondenten met meervoudige schade (1089 personen) heeft een groter deel klachten dan onder respondenten zonder schade (14% tegen 9%): ongeveer anderhalf keer zoveel mensen heeft regelmatig last van prikkelbaarheid of irritatie, moeheid en geheugen- of concentratieproblemen, hoofdpijn, buik- of maagklachten, en overgevoeligheid voor licht of geluid. Ook slaapproblemen, duizeligheid, spier- of gewrichtsklachten en hartkloppingen worden vaker gerapporteerd bij deze groep.• Onder respondenten met meervoudige schade heeft een groter deel een slechte geestelijke gezondheid (13% tegen 9%).• De klachten van mensen met meervoudige schade zijn specifiek. Hoesten of keelklachten komen nauwelijks vaker voor en ook eenzaamheid is niet groter.• De verklaring voor de verschillen in gezondheid tussen gebieden met veel schade en weinig of geen schade is dat met name bewoners met meervoudige schade vaker gezondheidsklachten hebben.Percentage respondenten met een slechte geestelijke gezondheidGroningenVeendamDelfzijlHarenStadskanaalLeekWinschotenTer ApelHoogezandBellingwoldeHoogkerkBedumOude PekelaScheemdaMarumSappemeerAppingedamBlijhamWinsumMusselkanaalWildervankZuidhornZuidbroekUithuizenTolbertNieuwe PekelaMidwoldaTen BoerVlagtweddeMuntendamGrootegast SlochterenSiddeburenWarffumHarkstedeAduardLoppersumUithuizermeedenGrijpskerkMiddelstumGEODIENST1 ­ 1,5 Zeer onveilig1,5 ­ 22,0 ­ 2 ,52,5 ­ 33,0 ­ 3 ,53,5 ­ 44,0 ­ 4 ,54 ,5 ­ 5 Zeer veilig6Veiligheid in verband met gaswinning• Gevoelens van (on)veiligheid en waargenomen risico komen sterk overeen met objectieve cijfers over schade in de omgeving. De beleving van bewoners komt dus overeen met de feiten.• Van de respondenten die geen schade aan hun huis hebben voelt 83% zich veilig. Van de respondenten met één keer schade is dit 61%. Van de mensen met meervoudige schade voelt 40% zich veilig. Schade veroorzaakt door gaswinning reduceert het veiligheidsgevoel in en om huis.•  Groningers met aardbevingsschade hebben een somberder toekomstperspectief: ze verwachten in de toekomst (nog) meer last te hebben van de gevolgen van gaswinning.Tussenrapport Gronings PerspectiefGevoel van veiligheid Hoe veilig heeft u zich de afgelopen vier weken gevoeld op de plek waar u woont - in verband met de gaswinning?Gegevensbronnen: CBS, Kadaster, Gronings PerspectiefBewerking: Geodienst Rijksuniversiteit Groningen7Gronings Perspectief onderzoekt drie onderwerpen: gezondheid, veiligheid en toekomstperspectief. Op 25 februari 2016 werd een vragenlijst uitgezet onder derespondenten. Hierin kwam met name gezondheid uitgebreid aan bod. De onderwerpen veiligheid en toekomst-perspectief kwamen korter aan bod. Dit tussenrapport geeft een overzicht van de belangrijkste resultaten van de eerste onderzoeksfase. Het gaat hier om een eerste analyse van de meest in het oog springende en urgente resultaten. Verdiepende analyses zijn nog niet uitgevoerd. In het najaar 2016 verschijnt een uitgebreide wetenschappelijke rapportage van de onderzoeksresultaten. Hierin gaan we gedetailleerd in op de resultaten van de eerste twee vragenlijsten (februari en juni) en doen we uitgebreid verslag van analyses en statistieken. Voor dit onderzoek hebben zich veel bewoners aangemeld en de respondenten zijn voldoende representatief om een goed beeld te schetsen van de ervaringen van de Groningers en hun perspectief op de toekomst. De respondenten wonen goed gespreid over de hele provincie Groningen. Een uitgebreidere onderzoeksverantwoording staat op groningsperspectief.nl •  Op basis van een steekproef werden 25000 Groningers benaderd.•  Daarvan schreven zich 4562 in (ruim 18%). Van hen retourneerden 3778 de vragenlijst tijdig en compleet: hun antwoorden zijn opgenomen in de analyses voor dit tussenrapport.WetenschappelijkeverantwoordingErvaren veiligheid Waargenomen risico: kans om slachtoffer te worden van een aardbeving1 2 3 4 5meervoudige1x schadegeen schade1 2 3 4 5meervoudige1x schadegeen schadeContactgegevens onderzoeksleiding OpdrachtgeverBezoekadresGrote Kruisstraat 2/19712 TS GroningenProf. Dr. T. Postmes en dr. K. StroebeFaculteit Gedrags- en MaatschappijwetenschappenRijksuniversiteit GroningenTelefoon (050) 363 7610 (op werkdagen tussen 8.30 en 16.30)info@groningsperspectief.nlwww.groningsperspectief.nlTwitter: Gro_PerspectiefOntwerp Dorèl Extra Bold• De informatie in dit tussenrapport is een samenvatting van de meest in het oog springende resultaten van de eerste vragenlijst. Onze taak is nu om nog uitvoeriger analyses uit te voeren en deze te beschrijven in een wetenschappelijke rapportage. In deze rapportage beschrijven we in meer details de onderzoeksuitkomsten en onze interpretatie van de resultaten. Deze rapportage wordt in september verwacht en plaatsen we op onze website  www.groningsperspectief.nl•  De informatie in dit tussenrapport is gebaseerd op de eerste van in totaal zeven vragenlijsten. De tweede vragenlijst wordt eind juni 2016 afgenomen. Deze zal dieper in gaan op onder andere de volgende onderwerpen:• Ten eerste zullen we meer vragen naar het toekomstperspectief wat bewoners voor Groningen hebben. Er zijn bij-voorbeeld meerdere initiatieven van zowel instanties als bewoners: in hoeverre zien de bewoners dit als manieren om de toekomst te verbeteren? En hebben bewoners het gevoel dat ze zelf kunnen bijdragen aan de toekomst?• Ten tweede gaan we kijken naar de beleving van bewoners. We zijn benieuwd naar hoe het leven van Groningers is veranderd door de gaswinningsproblematiek. Ook gaan we specifieker in op bijvoorbeeld afhandelingsprocedures. •  Als laatste besteden we ook aandacht aan de sociale netwerken die iemand heeft: wie helpen elkaar? Hoe belangrijk zijn buren?    Vooruitblik

University of Groningen

   University of GroningenTussenrapport 1Postmes, T.; Stroebe, K.IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite fromit. Please check the document version below.Publication date:2016Link to publication in University of Groningen/UMCG research databaseCitation for published version (APA):Postmes, T., & Stroebe, K. (2016). Tussenrapport 1: Gronings perspectief. Groningen: Heymans Institute,University of Groningen.CopyrightOther than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of theauthor(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).Take-down policyIf you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediatelyand investigate your claim.Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons thenumber of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.Download date: 12-11-2019TussenrapportGronings PerspectiefDe Rijksuniversiteit Groningen onderzoekt gezondheid, veiligheids­gevoelens en toekomstperspectief van Groningers in alle 23 gemeenten. Dit levert veel kennis op over de aardbevingen en over de staat van de Groningers in het algemeen.April2016#1Wat maakt woonomgeving bijzonder?huisvoorzieningennatuursaamhorigheidrootserfgoedPerspectief  op Groningen Groningers zijn (zeer) tevreden met de woonomgeving. Over het geheel genomen is de belangrijkste reden om de eigen woonomgeving ‘bijzonder’ te vinden dat men de eigen woning hoog waardeert. Ook voelt men zich geworteld in Groningen: velen voelen zich Groninger en noemen in hun antwoord de saamhorigheid, nabijheid van familie of afkomst. In het Ommeland roemt men de rust en de Groningse natuur. In de stad Groningen en Haren vindt men de voorzieningen bijzonder goed. Het cultureel erfgoed wordt het meest gewaardeerd in het noorden en noordoosten van de provincie.•  De overgrote meerderheid (86%) is tevreden of zeer tevreden met de buurt of het dorp waar men woont.• Woontevredenheid in het gebied met veel aardbevingsschade is niet significant lager dan in andere delen van de provincie Groningen. De tevredenheid met de buurt of het dorp is dus overal even hoog.• Als we de provincie in vier gebieden opdelen dan zien we verschillen in wat men bijzonder vindt aan de eigen woonomgeving (zie figuur). In de stad Groningen en Haren worden voorzieningen zeer hoog gewaardeerd. In Noord-, Oost- én Zuid- Groningen hecht men waarde aan de Groningse “roots”. Het (cultureel) erfgoed wordt het hoogst gewaardeerd in Noord-Oost Groningen.2 Tussenrapport Gronings Perspectief31 2 3 4 51x schadegeen schadeschademeervoudigeWe vroegen respondenten om één punt te noemen dat het leven in hun buurt of dorp (nog) prettiger zou maken. Voorzieningen en onderlinge saamhorigheid worden in de hele provincie vaak genoemd als verbeterpunt.• 24% denkt dat hun woonomgeving zou verbeteren door meer voorzieningen.• 8% vraagt om meer verbondenheid, participatie en saamhorigheid in de buurt.• In Noord-Oost Groningen noemt 10% van de respondenten als verbeterpunt voor hun woonomgeving de vermindering van aardbevingen en/of gaswinning.•  De vermindering van aardbevingen en/of gaswinning wordt vaker genoemd door bewoners met schade: 6% van de mensen die één keer schade heeft gehad noemt het. Onder bewoners met meervoudige schade noemt 15% het. Voor een respondent in Slochteren is het belangrijkste verbeterpunt: ‘Dat er geen aardbevingen meer komen zodat je niet bij elke beving je huis hoeft te inspecteren op eventuele schade.’ Een inwoner van Delfzijl schrijft ‘als de aardbevingsproblematiek serieus wordt genomen en de kans op aardbevingen verdwenen is, zou dat een rustiger gevoel geven, en daarmee een prettigere leefomgeving creëren.’ Tevredenheid met de woonomgevingPercentage respondenten dat altijd, meestal of vaak last heeft van specifieke gezondheidsklachtenmeervoudigeschade0 3,75 7,5 11,251x schadegeen schade15Tussenrapport Gronings Perspectief4GezondheidDe meerderheid van respondenten geeft aan een goede of zeer goede gezondheid te hebben. Dit percentage is gelijk aan landelijke cijfers. Groningers bezoeken ook niet vaker de huisarts. Maar er is een duidelijk verschil in het aantal bewoners dat kampt met specifieke gezondheidsklachten en met geestelijke (on)gezondheid: bewoners van het getroffen gebied rapporteren meer klachten. De slechtere gezondheid treft met name de bewoners die meerdere keren schade aan hun woning hadden.•  Ervaren gezondheid wordt in landelijk onderzoek gemeten met de vraag: ‘hoe is over het algemeen uw gezondheid?’ De meerderheid van respondenten geeft aan een goede of zeer goede gezondheid te hebben (77%). Dit percentage is gelijk aan landelijke cijfers. De ervaren gezondheid in het gebied met veel aardbevingsschade wijkt niet af. De ervaren gezondheid van bewoners met (meervoudige) schade is even goed als de gezondheid van bewoners zonder schade. •  Het huisartsbezoek verschilt niet van landelijke cijfers: 71% van de respondenten bezocht het afgelopen jaar de huisarts. Bewoners met (meervoudige) schade bezoeken even vaak de huisarts. In het gebied met meer aardbevingsschade ligt huisartsbezoek een fractie hoger, maar er is geen overtuigend statistisch bewijs dat dit significant is.• In postcodegebieden met veel aardbevingsschade rapporteren respondenten meer specifieke gezondheidsklachten en hebben zij een minder goede geestelijke gezondheid. 5meervoudigeschade0 3,5 147 10,501x schadegeen schade• De gezondheid van respondenten die één keer schade hebben gehad (801 personen) verschilt niet statistisch significant van die van respondenten zonder schade (1529 personen).• Onder respondenten met meervoudige schade (1089 personen) heeft een groter deel klachten dan onder respondenten zonder schade (14% tegen 9%): ongeveer anderhalf keer zoveel mensen heeft regelmatig last van prikkelbaarheid of irritatie, moeheid en geheugen- of concentratieproblemen, hoofdpijn, buik- of maagklachten, en overgevoeligheid voor licht of geluid. Ook slaapproblemen, duizeligheid, spier- of gewrichtsklachten en hartkloppingen worden vaker gerapporteerd bij deze groep.• Onder respondenten met meervoudige schade heeft een groter deel een slechte geestelijke gezondheid (13% tegen 9%).• De klachten van mensen met meervoudige schade zijn specifiek. Hoesten of keelklachten komen nauwelijks vaker voor en ook eenzaamheid is niet groter.• De verklaring voor de verschillen in gezondheid tussen gebieden met veel schade en weinig of geen schade is dat met name bewoners met meervoudige schade vaker gezondheidsklachten hebben.Percentage respondenten met een slechte geestelijke gezondheidGroningenVeendamDelfzijlHarenStadskanaalLeekWinschotenTer ApelHoogezandBellingwoldeHoogkerkBedumOude PekelaScheemdaMarumSappemeerAppingedamBlijhamWinsumMusselkanaalWildervankZuidhornZuidbroekUithuizenTolbertNieuwe PekelaMidwoldaTen BoerVlagtweddeMuntendamGrootegast SlochterenSiddeburenWarffumHarkstedeAduardLoppersumUithuizermeedenGrijpskerkMiddelstumGEODIENST1 ­ 1,5 Zeer onveilig1,5 ­ 22,0 ­ 2 ,52,5 ­ 33,0 ­ 3 ,53,5 ­ 44,0 ­ 4 ,54 ,5 ­ 5 Zeer veilig6Veiligheid in verband met gaswinning• Gevoelens van (on)veiligheid en waargenomen risico komen sterk overeen met objectieve cijfers over schade in de omgeving. De beleving van bewoners komt dus overeen met de feiten.• Van de respondenten die geen schade aan hun huis hebben voelt 83% zich veilig. Van de respondenten met één keer schade is dit 61%. Van de mensen met meervoudige schade voelt 40% zich veilig. Schade veroorzaakt door gaswinning reduceert het veiligheidsgevoel in en om huis.•  Groningers met aardbevingsschade hebben een somberder toekomstperspectief: ze verwachten in de toekomst (nog) meer last te hebben van de gevolgen van gaswinning.Tussenrapport Gronings PerspectiefGevoel van veiligheid Hoe veilig heeft u zich de afgelopen vier weken gevoeld op de plek waar u woont - in verband met de gaswinning?Gegevensbronnen: CBS, Kadaster, Gronings PerspectiefBewerking: Geodienst Rijksuniversiteit Groningen7Gronings Perspectief onderzoekt drie onderwerpen: gezondheid, veiligheid en toekomstperspectief. Op 25 februari 2016 werd een vragenlijst uitgezet onder derespondenten. Hierin kwam met name gezondheid uitgebreid aan bod. De onderwerpen veiligheid en toekomst-perspectief kwamen korter aan bod. Dit tussenrapport geeft een overzicht van de belangrijkste resultaten van de eerste onderzoeksfase. Het gaat hier om een eerste analyse van de meest in het oog springende en urgente resultaten. Verdiepende analyses zijn nog niet uitgevoerd. In het najaar 2016 verschijnt een uitgebreide wetenschappelijke rapportage van de onderzoeksresultaten. Hierin gaan we gedetailleerd in op de resultaten van de eerste twee vragenlijsten (februari en juni) en doen we uitgebreid verslag van analyses en statistieken. Voor dit onderzoek hebben zich veel bewoners aangemeld en de respondenten zijn voldoende representatief om een goed beeld te schetsen van de ervaringen van de Groningers en hun perspectief op de toekomst. De respondenten wonen goed gespreid over de hele provincie Groningen. Een uitgebreidere onderzoeksverantwoording staat op groningsperspectief.nl •  Op basis van een steekproef werden 25000 Groningers benaderd.•  Daarvan schreven zich 4562 in (ruim 18%). Van hen retourneerden 3778 de vragenlijst tijdig en compleet: hun antwoorden zijn opgenomen in de analyses voor dit tussenrapport.WetenschappelijkeverantwoordingErvaren veiligheid Waargenomen risico: kans om slachtoffer te worden van een aardbeving1 2 3 4 5meervoudige1x schadegeen schade1 2 3 4 5meervoudige1x schadegeen schadeContactgegevens onderzoeksleiding OpdrachtgeverBezoekadresGrote Kruisstraat 2/19712 TS GroningenProf. Dr. T. Postmes en dr. K. StroebeFaculteit Gedrags- en MaatschappijwetenschappenRijksuniversiteit GroningenTelefoon (050) 363 7610 (op werkdagen tussen 8.30 en 16.30)info@groningsperspectief.nlwww.groningsperspectief.nlTwitter: Gro_PerspectiefOntwerp Dorèl Extra Bold• De informatie in dit tussenrapport is een samenvatting van de meest in het oog springende resultaten van de eerste vragenlijst. Onze taak is nu om nog uitvoeriger analyses uit te voeren en deze te beschrijven in een wetenschappelijke rapportage. In deze rapportage beschrijven we in meer details de onderzoeksuitkomsten en onze interpretatie van de resultaten. Deze rapportage wordt in september verwacht en plaatsen we op onze website  www.groningsperspectief.nl•  De informatie in dit tussenrapport is gebaseerd op de eerste van in totaal zeven vragenlijsten. De tweede vragenlijst wordt eind juni 2016 afgenomen. Deze zal dieper in gaan op onder andere de volgende onderwerpen:• Ten eerste zullen we meer vragen naar het toekomstperspectief wat bewoners voor Groningen hebben. Er zijn bij-voorbeeld meerdere initiatieven van zowel instanties als bewoners: in hoeverre zien de bewoners dit als manieren om de toekomst te verbeteren? En hebben bewoners het gevoel dat ze zelf kunnen bijdragen aan de toekomst?• Ten tweede gaan we kijken naar de beleving van bewoners. We zijn benieuwd naar hoe het leven van Groningers is veranderd door de gaswinningsproblematiek. Ook gaan we specifieker in op bijvoorbeeld afhandelingsprocedures. •  Als laatste besteden we ook aandacht aan de sociale netwerken die iemand heeft: wie helpen elkaar? Hoe belangrijk zijn buren?    Vooruitblik

   University of GroningenTussenrapport 1Postmes, T.; Stroebe, K.IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite fromit. Please check the document version below.Publication date:2016Link to publication in University of Groningen/UMCG research databaseCitation for published version (APA):Postmes, T., & Stroebe, K. (2016). Tussenrapport 1: Gronings perspectief. Heymans Institute, University ofGroningen.CopyrightOther than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of theauthor(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).The publication may also be distributed here under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license.More information can be found on the University of Groningen website: https://www.rug.nl/library/open-access/self-archiving-pure/taverne-amendment.Take-down policyIf you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediatelyand investigate your claim.Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons thenumber of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.Download date: 05-12-2023TussenrapportGronings PerspectiefDe Rijksuniversiteit Groningen onderzoekt gezondheid, veiligheids­gevoelens en toekomstperspectief van Groningers in alle 23 gemeenten. Dit levert veel kennis op over de aardbevingen en over de staat van de Groningers in het algemeen.April2016#1Wat maakt woonomgeving bijzonder?huisvoorzieningennatuursaamhorigheidrootserfgoedPerspectief  op Groningen Groningers zijn (zeer) tevreden met de woonomgeving. Over het geheel genomen is de belangrijkste reden om de eigen woonomgeving ‘bijzonder’ te vinden dat men de eigen woning hoog waardeert. Ook voelt men zich geworteld in Groningen: velen voelen zich Groninger en noemen in hun antwoord de saamhorigheid, nabijheid van familie of afkomst. In het Ommeland roemt men de rust en de Groningse natuur. In de stad Groningen en Haren vindt men de voorzieningen bijzonder goed. Het cultureel erfgoed wordt het meest gewaardeerd in het noorden en noordoosten van de provincie.•  De overgrote meerderheid (86%) is tevreden of zeer tevreden met de buurt of het dorp waar men woont.• Woontevredenheid in het gebied met veel aardbevingsschade is niet significant lager dan in andere delen van de provincie Groningen. De tevredenheid met de buurt of het dorp is dus overal even hoog.• Als we de provincie in vier gebieden opdelen dan zien we verschillen in wat men bijzonder vindt aan de eigen woonomgeving (zie figuur). In de stad Groningen en Haren worden voorzieningen zeer hoog gewaardeerd. In Noord-, Oost- én Zuid- Groningen hecht men waarde aan de Groningse “roots”. Het (cultureel) erfgoed wordt het hoogst gewaardeerd in Noord-Oost Groningen.2 Tussenrapport Gronings Perspectief31 2 3 4 51x schadegeen schadeschademeervoudigeWe vroegen respondenten om één punt te noemen dat het leven in hun buurt of dorp (nog) prettiger zou maken. Voorzieningen en onderlinge saamhorigheid worden in de hele provincie vaak genoemd als verbeterpunt.• 24% denkt dat hun woonomgeving zou verbeteren door meer voorzieningen.• 8% vraagt om meer verbondenheid, participatie en saamhorigheid in de buurt.• In Noord-Oost Groningen noemt 10% van de respondenten als verbeterpunt voor hun woonomgeving de vermindering van aardbevingen en/of gaswinning.•  De vermindering van aardbevingen en/of gaswinning wordt vaker genoemd door bewoners met schade: 6% van de mensen die één keer schade heeft gehad noemt het. Onder bewoners met meervoudige schade noemt 15% het. Voor een respondent in Slochteren is het belangrijkste verbeterpunt: ‘Dat er geen aardbevingen meer komen zodat je niet bij elke beving je huis hoeft te inspecteren op eventuele schade.’ Een inwoner van Delfzijl schrijft ‘als de aardbevingsproblematiek serieus wordt genomen en de kans op aardbevingen verdwenen is, zou dat een rustiger gevoel geven, en daarmee een prettigere leefomgeving creëren.’ Tevredenheid met de woonomgevingPercentage respondenten dat altijd, meestal of vaak last heeft van specifieke gezondheidsklachtenmeervoudigeschade0 3,75 7,5 11,251x schadegeen schade15Tussenrapport Gronings Perspectief4GezondheidDe meerderheid van respondenten geeft aan een goede of zeer goede gezondheid te hebben. Dit percentage is gelijk aan landelijke cijfers. Groningers bezoeken ook niet vaker de huisarts. Maar er is een duidelijk verschil in het aantal bewoners dat kampt met specifieke gezondheidsklachten en met geestelijke (on)gezondheid: bewoners van het getroffen gebied rapporteren meer klachten. De slechtere gezondheid treft met name de bewoners die meerdere keren schade aan hun woning hadden.•  Ervaren gezondheid wordt in landelijk onderzoek gemeten met de vraag: ‘hoe is over het algemeen uw gezondheid?’ De meerderheid van respondenten geeft aan een goede of zeer goede gezondheid te hebben (77%). Dit percentage is gelijk aan landelijke cijfers. De ervaren gezondheid in het gebied met veel aardbevingsschade wijkt niet af. De ervaren gezondheid van bewoners met (meervoudige) schade is even goed als de gezondheid van bewoners zonder schade. •  Het huisartsbezoek verschilt niet van landelijke cijfers: 71% van de respondenten bezocht het afgelopen jaar de huisarts. Bewoners met (meervoudige) schade bezoeken even vaak de huisarts. In het gebied met meer aardbevingsschade ligt huisartsbezoek een fractie hoger, maar er is geen overtuigend statistisch bewijs dat dit significant is.• In postcodegebieden met veel aardbevingsschade rapporteren respondenten meer specifieke gezondheidsklachten en hebben zij een minder goede geestelijke gezondheid. 5meervoudigeschade0 3,5 147 10,501x schadegeen schade• De gezondheid van respondenten die één keer schade hebben gehad (801 personen) verschilt niet statistisch significant van die van respondenten zonder schade (1529 personen).• Onder respondenten met meervoudige schade (1089 personen) heeft een groter deel klachten dan onder respondenten zonder schade (14% tegen 9%): ongeveer anderhalf keer zoveel mensen heeft regelmatig last van prikkelbaarheid of irritatie, moeheid en geheugen- of concentratieproblemen, hoofdpijn, buik- of maagklachten, en overgevoeligheid voor licht of geluid. Ook slaapproblemen, duizeligheid, spier- of gewrichtsklachten en hartkloppingen worden vaker gerapporteerd bij deze groep.• Onder respondenten met meervoudige schade heeft een groter deel een slechte geestelijke gezondheid (13% tegen 9%).• De klachten van mensen met meervoudige schade zijn specifiek. Hoesten of keelklachten komen nauwelijks vaker voor en ook eenzaamheid is niet groter.• De verklaring voor de verschillen in gezondheid tussen gebieden met veel schade en weinig of geen schade is dat met name bewoners met meervoudige schade vaker gezondheidsklachten hebben.Percentage respondenten met een slechte geestelijke gezondheidGroningenVeendamDelfzijlHarenStadskanaalLeekWinschotenTer ApelHoogezandBellingwoldeHoogkerkBedumOude PekelaScheemdaMarumSappemeerAppingedamBlijhamWinsumMusselkanaalWildervankZuidhornZuidbroekUithuizenTolbertNieuwe PekelaMidwoldaTen BoerVlagtweddeMuntendamGrootegast SlochterenSiddeburenWarffumHarkstedeAduardLoppersumUithuizermeedenGrijpskerkMiddelstumGEODIENST1 ­ 1,5 Zeer onveilig1,5 ­ 22,0 ­ 2 ,52,5 ­ 33,0 ­ 3 ,53,5 ­ 44,0 ­ 4 ,54 ,5 ­ 5 Zeer veilig6Veiligheid in verband met gaswinning• Gevoelens van (on)veiligheid en waargenomen risico komen sterk overeen met objectieve cijfers over schade in de omgeving. De beleving van bewoners komt dus overeen met de feiten.• Van de respondenten die geen schade aan hun huis hebben voelt 83% zich veilig. Van de respondenten met één keer schade is dit 61%. Van de mensen met meervoudige schade voelt 40% zich veilig. Schade veroorzaakt door gaswinning reduceert het veiligheidsgevoel in en om huis.•  Groningers met aardbevingsschade hebben een somberder toekomstperspectief: ze verwachten in de toekomst (nog) meer last te hebben van de gevolgen van gaswinning.Tussenrapport Gronings PerspectiefGevoel van veiligheid Hoe veilig heeft u zich de afgelopen vier weken gevoeld op de plek waar u woont - in verband met de gaswinning?Gegevensbronnen: CBS, Kadaster, Gronings PerspectiefBewerking: Geodienst Rijksuniversiteit Groningen7Gronings Perspectief onderzoekt drie onderwerpen: gezondheid, veiligheid en toekomstperspectief. Op 25 februari 2016 werd een vragenlijst uitgezet onder derespondenten. Hierin kwam met name gezondheid uitgebreid aan bod. De onderwerpen veiligheid en toekomst-perspectief kwamen korter aan bod. Dit tussenrapport geeft een overzicht van de belangrijkste resultaten van de eerste onderzoeksfase. Het gaat hier om een eerste analyse van de meest in het oog springende en urgente resultaten. Verdiepende analyses zijn nog niet uitgevoerd. In het najaar 2016 verschijnt een uitgebreide wetenschappelijke rapportage van de onderzoeksresultaten. Hierin gaan we gedetailleerd in op de resultaten van de eerste twee vragenlijsten (februari en juni) en doen we uitgebreid verslag van analyses en statistieken. Voor dit onderzoek hebben zich veel bewoners aangemeld en de respondenten zijn voldoende representatief om een goed beeld te schetsen van de ervaringen van de Groningers en hun perspectief op de toekomst. De respondenten wonen goed gespreid over de hele provincie Groningen. Een uitgebreidere onderzoeksverantwoording staat op groningsperspectief.nl •  Op basis van een steekproef werden 25000 Groningers benaderd.•  Daarvan schreven zich 4562 in (ruim 18%). Van hen retourneerden 3778 de vragenlijst tijdig en compleet: hun antwoorden zijn opgenomen in de analyses voor dit tussenrapport.WetenschappelijkeverantwoordingErvaren veiligheid Waargenomen risico: kans om slachtoffer te worden van een aardbeving1 2 3 4 5meervoudige1x schadegeen schade1 2 3 4 5meervoudige1x schadegeen schadeContactgegevens onderzoeksleiding OpdrachtgeverBezoekadresGrote Kruisstraat 2/19712 TS GroningenProf. Dr. T. Postmes en dr. K. StroebeFaculteit Gedrags- en MaatschappijwetenschappenRijksuniversiteit GroningenTelefoon (050) 363 7610 (op werkdagen tussen 8.30 en 16.30)info@groningsperspectief.nlwww.groningsperspectief.nlTwitter: Gro_PerspectiefOntwerp Dorèl Extra Bold• De informatie in dit tussenrapport is een samenvatting van de meest in het oog springende resultaten van de eerste vragenlijst. Onze taak is nu om nog uitvoeriger analyses uit te voeren en deze te beschrijven in een wetenschappelijke rapportage. In deze rapportage beschrijven we in meer details de onderzoeksuitkomsten en onze interpretatie van de resultaten. Deze rapportage wordt in september verwacht en plaatsen we op onze website  www.groningsperspectief.nl•  De informatie in dit tussenrapport is gebaseerd op de eerste van in totaal zeven vragenlijsten. De tweede vragenlijst wordt eind juni 2016 afgenomen. Deze zal dieper in gaan op onder andere de volgende onderwerpen:• Ten eerste zullen we meer vragen naar het toekomstperspectief wat bewoners voor Groningen hebben. Er zijn bij-voorbeeld meerdere initiatieven van zowel instanties als bewoners: in hoeverre zien de bewoners dit als manieren om de toekomst te verbeteren? En hebben bewoners het gevoel dat ze zelf kunnen bijdragen aan de toekomst?• Ten tweede gaan we kijken naar de beleving van bewoners. We zijn benieuwd naar hoe het leven van Groningers is veranderd door de gaswinningsproblematiek. Ook gaan we specifieker in op bijvoorbeeld afhandelingsprocedures. •  Als laatste besteden we ook aandacht aan de sociale netwerken die iemand heeft: wie helpen elkaar? Hoe belangrijk zijn buren?    Vooruitblik

Tussenrapport 1:Gronings perspectief

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

NARCIS

ARTS repository - University of Groningen

Proceedings - University of Groningen

Dissertations of the University of Groningen

University of Groningen Research Database

Dissertations of the University of Groningen

ARTS repository - University of Groningen

University of Groningen

Proceedings - University of Groningen