Recognition of the factors affecting survival in colon and rectal cancer patients referred to RCGLD center of Shahid Beheshti University of Medical Sciences: accelerated failure time parametric survival analysis with frailty

Abstract

زمینه و هدف: عوامل تشخیصی سرطان کولورکتال بر بقای بیماران و تجویز درمان مناسب موثر است. با توجه به افزایش نرخ‌ این سرطان در ایران مخصوصاً در سنین جوانی و اینکه عوامل تشخیصی سرطان کولورکتال به عنوان یک سرطان واحد درک دقیقی از دو سرطان کولون و رکتوم و عوامل موثر بر آن فراهم نمی‌کند، بنابراین مطالعه حاضر به منظور تعیین عوامل خطر اختصاصی سرطان‌های کولون و رکتوم انجام گردید. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی-تحلیلی تعداد 1219 بیمار مبتلا به سرطان‌های کولون و رکتوم طی دی ‌ماه 1383 تا مهرماه 1387 مورد بررسی قرار گرفتند. متغیر‌های دموگرافیک و بالینی در قالب تحلیل‌های یک متغیره و چند متغیره با رویکرد الگوی زمان شکست شتابنده تحلیل بقا و با انجام تصحیح توسط پارامتر شکنندگی توسط نرم‌افزار STATA 10 تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه برای سرطان کولون در زنان، بیماران بدون سابقه‌ی بیماری التهاب روده، بیماران با درجه‌ی تومور ضعیف متمایز شده و بیماران با مرحله‌ی پاتولوژیک I تومور احتمال بقای بالاتری به دست آمد و برای دو عامل سابقه‌ی مصرف الکل و اندازه‌ی تومور رابطه آماری معنی‌داری مشاهده نشد. همچنین برای سرطان رکتوم، بیماران با نوع اولین درمان عمل جراحی احتمال بقای بالاتری داشتند و برای دو عامل سابقه‌ی شخصی ابتلا به سرطان و مرحله‌ی پاتولوژیک تومور رابطه آماری معنی‌داری مشاهده نشد. همچنین برای هر دو نوع سرطان، رده‌‌های با شاخص توده بدنی 9/29–25 و بیشتر از 30 شاخص توده‌ی بدنی به ترتیب احتمال بقای بالاتر و رده‌ی کمتر از 5/18 احتمال بقای پایین‌تری را نشان دادند. در مجموع احتمال بقای بیماران مبتلا به سرطان رکتوم در مقایسه با بیماران مبتلا به سرطان کولون بالاتر بود. نتیجه‌گیری: ارزیابی جداگانه ی کولون و رکتوم، به درک بیشتری از عوامل موثر بر این سرطان‌ها می‌انجامد و می‌تواند در طراحی کارآزمایی‌های بالینی، تشخیص بهتر بیماری و یا تجویز درمان بهینه و اختصاصی کمک نماید