زمینه و هدف: نفت خام ترکیبی بسیار پیچیده بوده که حاوی هزاران هیدروکربن با اثرات مضری مثل سرطان زایی و اثرات خونی می باشد. به دلیل حجم نسبتاً زیاد ورود آن به محیط های آبی، انجام تصفیه موثر روی پساب های حاوی نفت خام بسیار مهم می باشد. این مطالعه با هدف بررسی حذف ترکیبات عامل سمیت نفت خام در آب به وسیله جذب سطحی با کربن فعال پودری انجام شد. روش بررسی: در این مطالعه تجربی نمونه استاندارد قسمت محلول نفت خام با اختلاط یک قسمت نفت خام با 9 قسمت آب تهیه گردید. جهت آزمون سمیت از غلظت های مختلف قسمت محلول نفت خام و لارو ماهی قزل آلا استفاده شد. قبل و بعد از اضافه کردن 10، 20، 40 و 60 میلی گرم بر میلی لیتر کربن فعال پودری، آزمون سمیت و کربن آلی کل روی نمونه ها انجام گردید. غلضت کشنده 50 (LC50) نمونه ها توسط برنامه آماری پروبیت محاسبه شده و نتایج مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: غلظت کشنده 50 محلول نفت خام قبل از استفاده از کربن فعال در زمان های 24، 48 و 96 ساعت به ترتیب 5/129، 5/69 و 6 به دست آمد. این غلظت با افزودن کربن فعال افزایش داشت که این افزایش وابسته به غلظت بود. به طوری که غلظت کشنده 50 96 ساعته بعد از اضافه کردن کربن فعال با غلظت های 10، 20، 40، 50، 60 میلی گرم بر لیتر به ترتیب 8/94، 6/106، 8/117، 3/138 و 5/181 میلی گرم بر لیتر اندازه گیری شد. مقادیر کربن آلی کل در غلظت های 0، 10، 20، 40، 50 و 60 میلی گرم بر لیتر کربن فعال به ترتیب 89/54، 81/44، 88/43، 16/38، 62/36 و 14/35 میلی گرم بر لیتر بود. نتیجه‌گیری: کربن فعال باعث کاهش سمیت و کربن آلی کل نمونه ها گردید. با افزایش میزان کربن فعال مورد استفاده، سمیت کاهش بیشتری را نشان داده اما کربن آلی کل با شدت سمیت کاهش نیافت. در صورت بروز حوادث و ورود نفت خام به منابع آب آشامیدنی استفاده از روش کربن فعال پودری می تواند مورد نظر قرار گیرد
