Analysis of the spatial distribution of health care centers of Shahrekord by geographical information system

Abstract

زمینه و هدف: توسعه فیزیکی نامتناسب شهرها و عدم تخصیص مناسب امکانات شهری از جمله توزیع نامتناسب مراکز بهداشتی درمانی سبب هدر رفت منابع مادی و انسانی شده و مشکلات شهر نشینی شهروندان را به دنبال داشته است. هدف از این پژوهش شناسایی مناطق فاقد دسترسی مناسب خدمات بهداشتی جهت توزیع بهینه امکانات بهداشتی بر اساس عدالت در سلامت در تمام مناطق شهری شهرکرد بوده است. روش بررسی: پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی مبتنی بر روش‌های پژوهش اسنادی بود. پس از تلفیق دادهای تمام ده مرکز و پایگاه‌های بهداشتی درمانی سطح شهر شهرکرد، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی با تعیین شعاع عملکردی و دسترسی در سال 1390، پراکنش فضایی این مراکز پس از تجزیه و تحلیل با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی داده‌ها رتبه بندی مناطق انجام گردید. یافته ها: داده‌های مراکز و پایگاه‌های بهداشتی درمانی شهر شهرکرد نشان داد که اختلاف زیادی در تمام مراکز و پایگاه‌های بهداشتی شهر شهرکرد از نظر بیشترین به کم‌ترین وسعت تحت پوشش(4/4 برابر)، تعداد جمعیت (3/2 برابر) و تراکم جمعیتی (6/2 برابر) وجود دارد. مناطق حاشیه شمال و جنوب و شرق سطح دسترسی نامناسبی نسبت به مرکز شهر داشته و70 تراکم مراکز و پایگاه‌های بهداشتی شهر شهرکرد فاقد توزیع مناسب می‌باشند. نتیجه گیری: نتایج نشان می‌دهد که تراکم مراکز و پایگاه‌های بهداشتی شهر شهرکرد فاقد توزیع مناسب بوده و پراکنش مناسبی مشاهده نگردید. توزیع غیرمنطقی و محدوده بندی نامتناسب واحدهای بهداشتی منجر به کاهش سطح دسترسی مطلوب می‌شود که احتمال افت سطح شاخص‌های عدالت در سلامت را به دنبال خواهد داشت