زمینه و هدف: بیماری دیابت یکی از شایع ترین اختلالات غدد درون ریز می باشد که سالانه بیش از 100 میلیون نفر را مبتلا می کند که در نتیجه نقص کامل یا نسبی و یا مقاومت به عمل انسولین ایجاد و کنترل نشدن آن موجب بروز عوارض قلبی، عروقی، کلیوی و چشمی می شود. هدف از این مطالعه بررسی اثرات زغال اخته (.Cornus mas L) بر سطح قند خون و هموگلوبین گلیکوزیله (HbA1C) در بیماران مبتلا به دیابت نوع 2 بود. روش بررسی: این مطالعه به صورت یک کارآزمایی بالینی، دو سویه کور، کنترل شده با دارونما به مدت 6 هفته انجام شد. 60 بیمار دیابت با محدوده سنی 65-41 سال در مطالعه شرکت کردند. بیماران به طور تصادفی به دو گروه 30 نفری کنترل (مصرف کننده کپسول پلاسبو یا دارونما به تعداد 2 عدد در روز) و گروه مورد (مصرف کننده کپسول زغال اخته به تعداد 2 عدد، معادل با 50 میلی گرم آنتوسیانین، در روز) تقسیم شدند. در ابتدا و پایان مطالعه میزان قند خون ناشتا (FBS) و هموگلوبین گلیکوزیله اندازه گیری و با کمک آزمون t و ANCOVA در دو گروه مقایسه گردید. یافته ها: در مورد خصوصیات افراد مورد مطالعه (سن، FBS، HbA1c) بین دو گروه در ابتدای مطالعه تفاوت معنی داری وجود نداشت. درگروه دریافت کننده زغال اخته در مقایسه با گروه کنترل در پایان 6 هفته، میزان فاکتورهای FBSو HbA1cکاهش معنی دار داشت (05/0>P). نتیجه گیری: کاهش میزان قند خون ناشتا و هموگلوبین گلیکوزیله در اثر مصرف زغال اخته، به منظور کنترل بیماری دیابت ارزشمند است. بروز این تغییرات احتمالاً ناشی از ترکیبات آنتوسیانینی موجود در زغال اخته است
