زمینه و هدف: مهم ترین علل عدم فعال شدن تخمک پس از تکنیک های کمک باروری، عدم رهایش فاکتورهای اسپرمی فعال کننده تخمک و آسیب به DNA اسپرم است. PLCζ یکی از فاکتورهای اسپرمی است که در فعال شدن تخمک نقش دارد. هدف از این مطالعه مقایسه PLCζ، کمبود پروتامین (مارکر بلوغ کروماتین اسپرم) و آسیب DNA اسپرم در 2 گروه افراد بارور و نابارور الیگوآستنوتراتوزواسپرمی است. روش بررسی: در این مطالعه شاهد کنترل، نمونه مایع منی از 10 فرد نابارور الیگوآستنوتراتوزواسپرمی و 10 فرد بارور جمع آوری گردید. پارامترهای اسپرمی (غلظت، تحرک و مورفولوژی)، بیان پروتئین PLCζ، آسیب DNA و کمبود پروتامین به ترتیب بر اساس پروتکل سازمان بهداشت جهانی، فلوسایتومتری، رنگ آمیزی TUNEL و کرومایسین A3 مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: درصد اسپرم های PLCζ مثبت، سلامت DNA و محتوی پروتامین در افراد نابارور الیگوآستنوتراتوزواسپرمی نسبت به افراد بارور، به طور معنی داری کمتر بود؛ همچنین ارتباط معنی داری بین درصد اسپرم های PLCζ مثبت با پارامترهای اسپرمی و درصد کمبود پروتامین مشاهده گردید. ارتباط معنی داری نیز بین درصد آسیب DNA اسپرم و کمبود پروتامین مشاهده شد. نتیجه گیری: در این افراد نابارور، سلامت کروماتین اسپرم و درصد اسپرم ها با PLCζ مثبت به شدت کاهش یافته است که می تواند یکی از دلایل عدم لقاح در این افراد باشد؛ لذا روش فعال سازی مصنوعی تخمک برای این نوع ناباروران پیشنهاد می شود
