Inevitable plagiatorism : copyright in modern literary discourse

Abstract

"Nieuchronny plagiat" to książka niezwykle potrzebna. Historyczność pozostaje w niej w służbie współczesności i przyszłości, a dzięki autorskiej rekonstrukcji debat o prawie autorskim rozumiemy lepiej problemy naszej kultury literackiej oraz dostajemy projekt innej historii nowoczesnego literaturoznawstwa. Maciej Jakubowiak wytycza nowe pole badawcze dla współpracy literaturoznawców i prawoznawców, wypełniając dotkliwą lukę w polskich badaniach odwiecznego sąsiedztwa prawa i literatury (prof. dr hab. Ryszard Koziołek). "Nieuchronny plagiat" to rozprawa pionierska, oferująca odkrywcze spojrzenie na literaturę nowoczesną. W ujęciu autora literatura ta była - i jest nadal - ściśle powiązana z prawem autorskim i kategorią własności. Powiązana na śmierć i życie: literaturę nowoczesną ożywia dążenie twórców do oryginalności, uśmierca - prawo, które stawia znak równości między autorskim tworem i rynkowym towarem. Oryginalność chroniona przez prawo staje się oryginalnością wycenianą przez rynek. Maciej Jakubowiak omawia genezę tego zjawiska, sięgając do oświeceniowych koncepcji plagiatu, a potem interpretuje modernistyczne polemiki dotyczące prawa autorskiego. A kiedy już wydaje się, że książka dobiega końca, autor podbija stawkę. Pyta mianowicie, czy można wyplątać literaturę z tego uścisku prawa i ekonomii. Pyta więc, czy literatura może być wspólna (prof. dr hab. Przemysław Czapliński)