Vürtheim, A.

Dutch

Wageningen Yield 

RIJKSLANDBOUWPROEFSTATION TE 
MAASTRICHT. 
Nogmaals over het verwerken van perchloraatresten 
verkregen bij de kalibepalingen. 
DOOR 
A. VÜRTHEIM. 
(Ingezonden 25 Maart 1918). 
B e gebruikeli jke wijze om de resten, verkregen bij de kali-
bepaling volgens de overchloorzuurmethode, wee r op overchloor-
zuur te verwerken is : omzetten van al de resten in liet door 
omkristall iseeren gemakkeli jk te zuiveren kal iumperchloraat en 
dit in vacuum met een overmaat zwavelzuur af te desti l leeren *). 
Ofschoon aldus werkende een zekere hoeveelheid overchloor-
zuur wordt teruggewonnen, kleeft aan de methode, behalve het 
gevaar voor ontploffing, het bezwaar , da t slechts 25 procent van 
de oorspronkelijk gebruikte hoeveelheid overchloorzuur wordt 
teruggewonnen. Bovendien moet men beschikken over een krach-
&• l t ige zuiginrichtin Toen, mede als gevolg de r abnormale t i jdsomstandigheden, de 
water leiding in ons laboratorium geen voldoenden d r u k meer gaf, 
waren wij genoodzaakt na te gaan of de mogelijkheid niet 
bestond om : 
1°. een grootere opbrengst aan overchloorzuur te verkr i jgen; 
2°. een werkwijze toe te passen, waarbij wij onafhankelijk 
van den wate rdruk waren. 
Wij meenen hierin geslaagd te zijn indien op de volgende 
wijze gewerk t wordt, ui tgaande van de alkoholische filtraten 
verkregen bij het affiltreeren en ui twasschen met overchloorzuur-
houdenden alkohol van de met eene overmaat overchloorzuur in-
gedampte sulfaatvrije kalizouten. 
Genoemde alkoholische filtraten, welke onder toevoeging van 
ongebluschte kalk verzameld worden, bevat ten ongeveer 70 pro-
cent van de oorspronkelijk gebruikte hoeveelheid overchloorzuur, 
1) Zie: Verslagen der Landbouwkundige onderzoeking-en der Rijlislftndnouwproefstfttions 
1917, No. x x r . 
*Zà>*\ S ^ 7 
172 
dat hierin hoofdzakelijk als calciumperchloraat, natriumperchlo-
raat en magnesiumperchloraat voorkomt. Na door een zuigtrechter 
de alkoholische vloeistof van de kalk gescheiden te hebben, waarbij 
eenige malen met alkohol wordt uitgewasschen, wordt de alkohol 
afgedestilleerd. De Perchloraten, die in de destillatiekolf achter-
blijven, worden in een.porceleinen schaal gebracht, waarna onder 
verwarming zooveel natriumcarbonaat-oplossing van 50 % wordt 
toegevoegd, tot alle calcium en magnesium als carbonaten zijn 
neergeslagen. Nadat de inhoud in de schaal eenigen tijd heeft 
doorgekookt, waardoor de neerslagen van calciumcarbonaat en 
magnesiumcarbonaat zich beter laten filtreeren, wordt door een 
zuigfilter scherp afgefiltreerd. Het filtraat, dat nu het overchloor-
zuur alleen als natriumperchloraat bevat, wordt in een porceleinen 
schaal op een waterbad uitgedampt tot de massa begint te kristal-
liseeren. Na afkoeling wordt aan de geconcentreerde oplossing 
van natriumperchloraat en natriumcarbonaat een groote hoeveel-
heid zoo sterk mogelijk zoutzuur (+ 40 %) toegevoegd. Daar 
de oplosbaarheid van keukenzout in sterk zoutzuur gering is 
— volgens DlTTE <•) is keukenzout in geconcentreerd zoutzuur 
onoplosbaar — zal eerstens het natrium van het natriumcarbonaat 
als . natriumchloride neerslaaan en zal bovendien een groote hoe-
veelheid natriumperchloraat omgezet worden in natriumchlorido 
en vrij overchloorzuur. Wij zien dan ook bij genoegzame toevoe-
ging van zoutzuur een neerslag van keukenzout ontstaan. Met 
de toevoeging van zoutzuur wordt zoolang doorgegaan tot geen 
neerslag meer ontstaat. In een weinig van de vloeistof wordt 
zulks in een reageerbuisje nagegaan. Na bekoeling en bezinking 
wordt de heldere vloeistof in een andere porceleinen schaal afge-
schonken, het neerslag in een zuigtrechter met asbestfilter afge-
zogen, het filtraat daarvan bij de afgeschonken vloeistof gevoegd 
en vervolgens op een waterbad verdampt. 
Is de scherpe reuk naar zoutzuur verdwenen, zoo wordt nog 
een paar maal met gedestilleerd wrater uitgedampt en vervolgens 
de tot 15° C. afgekoelde vloeistof, indien vrij van zwavelzuur, 
met water op een soortelijk gewicht 1,125 gebracht. Bevat de 
vloeistof wel zwavelzuur dan iwordt dit met de berekende hoe-
veelheid chloorbarium verwijderd, waarbij het bariumsulfaat na 
minstens 24 uur wrordt afgefiltreerd. Het filtraat wordt daarna 
eveneens met water op een soortelijk gewicht. 1,125 gebracht. 
Op deze wijze de alkoholische perchloraatresten verwerkend, 
wordt ongeveer 90 % van het daarin aanwezige overchloorzuur 
teruggewonnen. 
Bij duplo-bepalingen van eenzelfde kalihoudende oplossing met 
gewoon zuiver overchloorzuur en het uit de resten bereide, bleek 
dat laatstgenoemd overchloorzuur uitkomsten gaf, die regelmatig 
1 tot 3 milligrammen hooger waren, zie tabel I. 
') Annales de Chemie et de physique (5) 23. bSi. 
173 
TABEL I. 
. 
No. 
B 142 
„ 1 4 3 
„ 1 4 4 
„ 1 * 5 
„ 1 4 6 
„ 1 4 7 
„ 1 4 8 
„ 1 4 9 
„ 150 . . . . . 
„ 151 
„ 1 5 6 
„ 1 5 7 
„ 1 5 8 
„ 1 6 4 
„ 1 6 6 
„ 1 7 1 
„ 2 0 8 
Aantal milligrammen kaliumperchloraat. 
zuiver 
overchloorzuur. 
293,4 
322,2 
297,6 
275,2 
275,6 
306,2 
285,4 
281,0 
314,2 
299,6 
284,8 
289,4 
285,2 
294,2 
299,0 
290,2 
212,0 
Uit resten bereid. 
296,4 
324,8 
300,2 
276,8 
277,0 
307.2 
286,6 
283,8 
315,2 
301,0 
286,4 
292,2 
286,0 
296,2 
301,0 
292,0 • 
241,6 
Verschil 
in milligrammen. 
3,0 
2,6 
2,6 
1,8 
1,* 
1,0 
1,2 
2,8 
1,0 
1,4 
M 
2,8 
0,8 
2,0 
2,0 
1,8 
2,6 
! 
Waar hier in alle gevallen het uit resten bereide overchloorzuur 
een iets hoogere uitkomst gaf, terwijl er bij uitdamping van dit 
zuur alleen, en opneming met alkohol geen weegbare resten over-
bleven, hebben wij nagegaan wat hiervan de reden was, met 
het resultaat, dat afdoende gebleken is, dat het door verwerking 
verkregen overchloorzuur*, dat een weinig natriumperchloraat be-
vat, minder oplossend werkt op kaliumperchloraat dan het zuivere 
zuur, m. a. w. het zuivere zuur geeft een iets te lage uitkomst. 
Uitgegaan werd hierbij van chemisch zuiver bij 1.20° C. ge-
droogd kaliumperchloraat, hetwelk in heet water werd opgelost 
en na toevoeging van 6 c.M3. overchloorzuur uitgedampt, zooals 
dit bij de kalibepaling geschiedt. Daarna werd uitgewaisschen 
met overchloorzuurhoudenden alkohol ; gevonden werd : zie tabel II. 
TABEL II. 
Gebruikte hoeveelheid 
zuiver KCl O4. 
Teruggekregen na 
uitdamping met G c.M:i 
zuiver HCl 0 4 . 
Teruggekregen na 
uitdamping met 6 c.Ms. 
van het teruggewonnen 
HCl O4, dat een weinig 
Na Cl 0 4 bevat. 
300 m Gr 
500 „ 
600 „ 
500 „ 
299,2 m.Gr 
*97,2 „ 
*97,4 „ 
497,4 „ 
300 m.Gr. 
500,2 „ 
499,2 „ 
500 
Tenslotte volgen hieronder in tabel III de analyseresultaten 
verkregen in een willekeurige serie ingekomen monsters, wer-
kende met het teruggewonnen overchloorzuur met chemisch zuiver 
overchloorzuur en met platinachloride. 
No. 
B 220 
„ 221 
„ 222 
„ 223 
„ 224 
„ 225 
„ 226 
„ 227 
„ 228 
„ 229 
„ 230 
„ 231 
„ 232 
„ 238 
„ 239 
„ 240 
„ 241 
„ 242 
« 233 
C 771 
„ 810 
„ 815 
„ 831 
„ 835 
„ 821 
„ 822 
„ 881 
„ 861 
» 875 
„ 8(17 
B 236 
„ 243 
„ 244 
„ 245 
„ 247 
„ 248 
' 
S o o r t . 
Kalizout 
„ 
Pateutkali . . . . 
Samengestelde mest. 
n n • 
i i i i • 
i i i i • 
i i i i • 
i i i i • 
i i i i • 
Afval 
Samengestelde meat. 
H M • 
i* i i • 
174 
TABEL III. 
Pe t K » 0 
met nieuw 
HCl Oi 
20,4 
20,7 
19,9 
20,1 
20,7 
19,4 
19,6 
18,8 
20.8 
28,6 
28,4 
19,4 
19,8 
19,9 
20,6 
19.5 
19,7 
19,8 
9,5 
11,9 
8,1 
8,1 
8,2 
8,7 
5,2 
5,2 
0,3 
8,4 
8,1 
12,7 
21,2 
19,5 
18,9 
20,2 
20,0 
19,1 
Pet. K 2 0 
met zuiver 
HCl 0 4 . 
— 
— 
— 
-
-
19,7 
— 
— 
— 
— 
— 
— 
— 
— 
-
— 
— 
— 
— 
-
— 
— 
— 
5,4 
5,2 
0,2 
8,3 
8,1 
12,4 
21,2 
19,4 
18,8 
20,1 
19,9 
18,9 
Pet . K s O 
met Platina 
20,5 
20,6 
20,0 
20,1 
20,6 
19,3 
— 
19,1 
20,7 
28,4 
28,3 
19,1 
19,9 
19,8 
20,6 
19,4 
19,8 
19,7 
9,7 
12,0 
7,9 
8,0 
8,5 
8,5 
— 
— 
— 
-
— 
-
— 
— 
— 
— 
— 
— 
Verschil. 
- 0,1 
+ 0,1 
- 0 , 1 
0 
+ 0,1 
+ 0,1 
- 0.1 
— 0,3 
+ 0,1 
+ 0,2 
+ 0,1 
+ 0,3 
— 0,1 
+ 0,1 
0 
+ 0,1 
— 0,1 
+ 0,1 
- 0 , 2 
— 0,1 
+ 0,3 
+ 0,1 
- 0,3 
+ 0,2 
— 0,2 
0 
+ 0,1 
+ 0,1 
0 
+ 0,3 
0 
+ 0,1 
+ 0,1 
+ 0,1 
+ 0,1 
+ 0,2 
176 
Herstellung von Ueberchlorsäure aus Perchloratresten. 
(Kurze Zusammenfassung obiger Ausführungen,) 
Da die Ausbeute an Ueberchlorsäure bei der Destillation von 
Ueberchlorsauremkali mit Schwefelsäure nur gering ist, haben 
wir eine Methode ausgearbeitet wobei die alkoholische Perchlo-
ratresten, welche hauptsächlich aus Calcium-, Magnesium- und 
Natriumperchlorat bestehen, gleich in Ueberchlorsäure überge-
führt werden. 
Mittels Natriumcarbonaat werden, nach abdestillieren vom Al-
kohol, Calcium und Magnesium als Carbonaten getrennt durch 
welchen nur Natriumperchlorat in Lösung bleibt. Nach filtrieren 
und eintrocknen wird durch zusetzen von einem groszen Ueber-
schuss Salzsäure die gröszte Menge Natrium als Kochsalz nieder-
geschlagen, wodurch nach filtrieren ein Gemenge von Ueber-
chlorsäure, Natriumperchlorat und Salzsäure restet. Durch ein-
trocknen wird die Salzsäure verjagt und erhaltet man eine für 
die Kalibestimmung brauchbare Ueberchlorsäure, welche mit 
Wasser auf eine Dichte von 1,125 gebracht wird. 
Diese Natriumperchlorat haltet Ueberchlorsäure wirkt weniger 
lösend auf Kaliumperchlorat als die reine Ueberchlorsäure. 


Nogmaals over het verwerken van perchloraatresten verkregen bij de kalibepalingen

NARCIS 

http://library.wur.nl/WebQuery/wurpubs/fulltext/355654

Nogmaals over het verwerken van perchloraatresten verkregen bij de kalibepalingen

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Wageningen Yield

NARCIS