Colman, Charlotte

Dutch

Ghent University Academic Bibliography

Eens een dief, altijd een dief? Stoppen metcriminaliteit en druggebruik“Steelt eens, ende blyft ewelijck een dief”. Al sinds deMiddeleeuwen bestaat het gezegde dat wie eenmaal crimineelgedrag heeft gesteld, dit steeds zal blijven doen. Lange tijdfocusten criminologen voornamelijk op de oorzaken dieiemand ertoe brengt te starten met criminaliteit. Wat iemandertoe brengt te stoppen met criminaliteit werd daarbij uit hetoog verloren.20 verhalen over desistance en recoverySinds 1980 kent het onderzoek naar stoppen met criminaliteit een opmars. Een groepdie lange tijd onderbelicht gebleven is in dit type onderzoek, zijn personen diecriminaliteit plegen die sterk gelinkt is aan hun (problematisch) druggebruik. Hunstopproces bestaat uit twee delen: stoppen met criminaliteit (desistance) en stoppenmet problematisch druggebruik (recovery).Dit artikel is gebaseerd op de levensverhalen van 20 personen die meer dan een jaar(een gemiddelde stoptijd van 28 maanden) in desistance en recovery zijn. Al dezerespondenten hebben een lange carrière van criminaliteit en problematischdruggebruik achter de rug. Ze vertellen hoe hun beide stopprocessen zich tot elkaarverhouden en wat hen ertoe bracht de keuze te maken om te stoppen. We bundelenhun levensverhalen aan de hand van de verhalen van Peter en Rob. 13 respondentensluiten aan bij het verhaal van Peter en 7 respondenten bij het verhaal van Rob. 16/06/2016 OnderzoeksbesprekingPeter: een verhaalover vluchten envolle rugzakjesPeter groeide op in eenproblematische thuissituatiewaar misbruik, verwaarlozingen druggebruikende oudersschering en inslag waren. Hijstartte vroeg met hetgebruiken van heroïne, vooralals een vlucht voor zijngevoelens en zijndestructieve omgeving. Peter raakte snel afhankelijk en kwam in een neerwaartsespiraal terecht waarin dakloosheid, werkloosheid en ónanciële problemen centraalstonden. Door zijn ónanciële problemen en het gebrek aan een job belandde hij in decriminaliteit (hij pleegde o.a. winkeldiefstallen) om zo zijn druggebruik te kunnen blijvenónancieren.Peter benadrukt dat het stoppen met druggebruik centraal stond in zijn stopproces.Eenmaal hij zijn druggebruik onder controle had, volgde onbewust het stoppen metcriminaliteit.Peter had weinig tot geen positieve familiale en vriendschappelijke banden. Er was duszelden een partner of een ouder die hem aanspoorde te stoppen. Net zoals de eersteaankoop van heroïne een persoonlijke motivatie had, benadrukt Peter dat de beslissingen de actie om te stoppen een stap was die alleen hij kon nemen en doen slagen. Dezebeslissing ging vaak gepaard met een point of no return en het besef dat vluchten nietmeer kon.Het contact met de hulpverlening of de justitiële actoren (bijvoorbeeld eenjustitieassistent) waren vaak de enige positieve bindingen in zijn leven. Deze bindingenhebben hem ondersteund in zijn stopproces door het zichtbaar maken van eentoekomstperspectief, het aanleren van vaardigheden, de hulp op het vlak van werk,ónanciën en huisvesting.“Peter benadrukt niet meer de persoon te zijn wie hij voordien was toen hij drugsgebruikte en criminaliteit pleegde. Zo vertelt hij meestal over twee identiteiten ‘ik alsjunk’ versus ‘ik vroeger en nu’. Of hij geeft aan een andere persoon te zijn dan voorheenen een nieuwe identiteit, die nog niet bestond, ontwikkeld te hebben. Hij geeft aanvooral toekomstgericht te kijken, maar weet dat hij de periode van druggebruik encriminaliteit steeds zal meedragen in zijn rugzakje.Rob: een verhaal over twee werelden, huisje, tuintje enboompjeRob startte met druggebruik en criminaliteit binnen het uitgaansmilieu, in een anderesetting en situatie dus dan Peter. Plezier maken stond centraal: overdag ging hij werkenen de nacht bracht hij al feestend door. Een drugsvrij leven betekende voor Rob eenleven zonder uitgaan, zonder plezier en dat typeerde hij als saai. Rob pleegdecriminaliteit binnen de roes en de verdoving van zijn druggebruik, als kick, uit vervelingof als bezigheid. Na enige tijd kon Rob de combinatie druggebruik (plezier) en werk(maatschappij) niet meer de baas. Hij was vaak afwezig op zijn werk, zijn relatie liep opde klippen,…. Waar plezier in het begin centraal stond, nam ellende nu de bovenhand.Dit was dan ook zijn kantelmoment.Net zoals Peter benadrukt Rob dat enkel hij verantwoordelijk was voor zijn stopproces.In tegenstelling tot Peter kon Rob blijvend rekenen op een positief netwerk van niet-druggebruikende personen (familie, vrienden, collega’s). Wanneer er nog weinigpositieve kanten waren aan zijn druggebruik, vergeleek Rob zich met dit positiefnetwerk en besefte hij een achterstand op het vlak van sociale timing opgelopen tehebben (‘iedereen om me heen heeft een huis, een partner, een kind maar ik niet’) ." Ik heb er veel spijt van en dat zalaltijd zo blijven. Ik heb in feite dehelft van mijn leven verspild. Eenmens moet voor hem kijken, nietachter hem, maar het blijft in mijnrugzakje zitten."Peter“Terwijl Peter duidelijk aangeeft een andere persoon te zijn tijdens zijn stopproces,ondergaat Rob geen verandering in zijn identiteit. Hij beschouwt zijn druggebruikendeen criminele periode als een moeilijke periode waaruit hij veel heeft geleerd. Hij geeftaan niet te moeten veranderen van identiteit om terug deel uit te maken van demaatschappij. Hij stelt zichzelf als persoon minder in vraag dan Peter, waardoor eenidentiteitstransformatie volgens hem niet aan de orde is. Dit onderzoek benadrukt het belang van inspraak van druggebruikers in hetontwikkelen van interventiestrategieën. Het stopproces van criminaliteit is geen eenduidig en universeel proces. De verhalenvan Peter en Rob tonen aan dat zelfs binnen eenzelfde groep belangrijke verschillenbestaan in de manier waarop zij hun stopprocessen ervaren. Personen die criminaliteitplegen én problematisch drugs gebruiken, komen vaak in contact met politie, justitie ofhulpverlening, dit laatste vrijwillig of via een justitiële doorverwijzing. De diverseinvulling die Peter en Rob geven aan hun stopproces geeft aan dat deze groep baatheeft bij een individuele aanpak. In tegenstelling tot Rob, wiens prosociaal netwerksteeds aanwezig was in zijn leven, zullen personen als Peter meer ondersteuning nodighebben om terug aansluiting te vinden bij de samenleving. Voor zowel Peter als Robgeldt evenwel dat stoppen met druggebruik primeert op en voorafgaat aan het stoppenmet criminaliteit. Wanneer we het perspectief van de druggebruiker volgen, is het vanbelang om bij de aanpak van druggerelateerde criminaliteit, de focus te verleggen en"Ik denk dat het bij mij echt te makenheeft met veranderen en jaloers zijnop mensen die al samen ietsopgebouwd hebben. Die samen voorhun kind kunnen zorgen en een huishebben, die allebei gaan werken. Ikheb trouwens thuis altijd gezien dathet zo was. Ik heb mij daar altijdtegen verzet. Maar nu zou ik zelf ookwillen.. dat huisje, tuintje …"Rob“Copyright © VAD.beook het probleem van het druggebruik aan te pakken, in combinatie met problemen opandere levensdomeinen. Het belang van herstel in het stopproces en aandacht voorondersteuning op diverse levensdomeinen, zoals tewerkstelling en huisvesting, ishierbij cruciaal.Dit artikel bevat een summiere samenvatting van enkele resultaten. Er is ook eenpublicatie beschikbaar voor wie meer wil lezen.dr. Charlotte Colman Postdoctoral Researcher (IRCP, UGent) 

Eens een dief, altijd een dief? Stoppen met criminaliteit en druggebruik

https://biblio.ugent.be/publication/8520258/file/8520259.pdf

Eens een dief, altijd een dief? Stoppen met criminaliteit en druggebruik

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Ghent University Academic Bibliography