BIM (Bina Bilgi Modellemesi), proje yaşam döngüsü boyunca entegre bir bilgi
yönetimi sistemi içinde yer alan inşaat projesiyle ilgili her şeyi içeren 3D model
tabanlı bir teknolojidir. BIM; tasarım, inşaat ve tesis yönetimine yönelik geleneksel
yöntemlerden radikal olarak farklı yeni ortaya çıkan bir yaklaşımdır. BIM, inşaat
sektöründe proje geliştirme, tasarım, dokümantasyon, planlama ve çizelgeleme
konularında kalite, verimlilik gibi konulardaki ana rolü ile inşaat endüstrisinde dünya
çapında birçok ülke tarafından geniş çapta araştırılmış ve kabul edilmiştir. Bu yeni
sistem bina geliştirme, inşaat ve inşaat sektöründe yer alan tüm faaliyetleri daha fazla
kolaylaştırmayı vaat etmektedir.
Bu araştırma, Türkiye’de yer alan ve BIM’e geçiş yapmak isteyen Mimarlık
firmalarının bu süreçte nasıl bir strateji izleyebilecekleri yönünde bir öneri sunmak
ve bu geçiş sürecini iyileştirmek amacı ile yapılmıştır. BIM uygulamasına geçişi
kolaylaştırmak ve bu süreçte karşılaşılan zorlukların üstesinden gelebilmek amacıyla
Türk inşaat endüstrisinde yer alan profesyonellere yönelik yapılan anket ile mevcut
BIM algısının durumu araştırılmıştır. Anket sonuçları analiz edilerek, BIM
uygulamalarının önündeki engeller ve bu süreci destekleyen kolaylaştırıcılar
belirlenmiştir. Sonuçlar, Türkiye’de yer alan mimarlık şirketlerinin BIM’e geçişte
önündeki en büyük engellerin: BIM eğitim ve öğretiminin eksikliği, tanıtım eksikliği,
müşteri talebinin eksikliği olduğunu göstermiştir. Mimarlık şirketlerinin BIM’e
geçişindeki süreci kolaylaştıran en önemli faktörler şunlardır: personele yeni süreç ve
iş akışı konusunda eğitim vermek, şirketin yeni yazılım ve teknoloji konusunda
farkındalık oranını artırmaya yönelik bilgilendirme süreci başlatmak, Türk inşaat
sektörüne yönelik standartlar ve kılavuzlar oluşturmak, Devlet’in BIM kullanımı
konusunda desteğini (öğrenmek isteyene kurs imkanları sunması- üniversitelere
seçmeli ders olarak yerleştirmesi -projelerde BIM kullanımını zorunlu hale
getirmesi) artırmaktır.
Araştırmalar, firmaların mimari uygulamalar da BIM’i nasıl uygulamaları gerektiği
konusunda rehberliğin eksikliği duyduğunu göstermiştir (ARK, 2012)Bu rehberlik
eksikliği, Mimarlık şirketlerinin BIM’e geçişi kabullenememe sebeplerinden biridir.
BIM teknolojisi ve süreçlerinin nasıl uygulanması gerektiği konusunda daha fazla
bilgiye ihtiyaç duyulmaktadır. Ayrıca bu rehberlik ihtiyacı BIM süreci ile tasarlanmış
incelenebilir pilot projelerin sayısının artması ile zamanla azalacaktır.
BIM’e geçişin uygulanması ile yaşanılabilir sorunları tanımlamak için, sürecin
benzeri, İngiltere örneğinde yer alan John McCall Architects’te yapılan eylem
araştırması incelenerek sonuçlar doğrultusunda öneri yol haritasının ana hatları
belirlenmiştir. Bu, BIM’e geçiş yapmak isteyen mimari firmalarda süreci başlatmayı,
katılmayı ve gözlemlemeyi içermiştir. Örnek adaptasyon sürecinin hem iç hem de dış
faydaları göz önünde bulundurulmuştur. Bu BIM uygulama araştırmasının bulguları
ile elde edilen bilgiler kaydedildi ve gözden geçirildi. Bu gözden geçirme ve analiz
sürecinden Türkiye’de yer alan mimarlık şirketlerinin BIM’e geçişindeki süreç bir
öneri yol haritası haline getirilmiş ve belgelenmiştir.
Bu incelenen BIM uygulama çerçevesi, bu tez tarafından yapılan sunulan geçiş
aşamalarının ana başlıklarını oluştururken, profesyönellere yapılan anket ile elde
edilen mevcut durum ve BIM bilgi analizi birincil katkıyı temsil eder