Murgul yalancı akasya ağaçlandırmalarının ve bitişiğindeki otlak alanların yüzeysel akış, infiltrasyon kapasitesi ve erozyonu önleme bakımından karşılaştırılması

Abstract

Yüzeysel akış ve infiltrasyon kapasitesi, erozyonla taşınan sediment miktarını, havzaların su verimini, toprakta depolanan su miktarını ve taşkın ve sellerin oluşmasını doğrudan etkileyen, hidrolojik döngünün önemli bileşenlerinden biridir. Bu çalışmada, Artvin-Murgul yöresinde asit zararına maruz kalmış sahalarda yapılan yalancı akasya ağaçlandırmalarının yüzeysel akış ve sediment taşınmasını önlemedeki etkileri hemen bitişiğindeki otlak alanları ile karşılaştırmak suretiyle araştırılmıştır. Bu amaçla, 6 adet yüzeysel akış parseli akasya sahasında ve 6 adet de bitişiğindeki yoğun otlatmaya maruz kalmış otlak alanlarında alınmıştır. Yüzeysel akış parsellerinin uzunluğu 4 m, genişliği 1,5m ve toplam büyüklüğü ise 6,9 m2 olarak alınmıştır. Çalışma sonucunda akasyalık sahaların yüzeysel akış ve erozyonu önlemede çayırlık (kontrol) alanlara göre 5 kat daha etkili olduğu saptanmıştır. Akasya alanları, çayırlık alanlara kıyasla daha yüksek infiltirasyon kapasitesi ve kümülatif infiltirasyon göstermiştir. İlkbahar ve sonbahar mevsimlerindeki infiltirasyon yaz mevsimindekinden daha fazladır. Elde olunan sonuçlar akasya ağaçlandırmasının erozyonu ve yüzeysel akışı önlemede çayır alanlarına göre çok daha etkili olduğunu göstermektedir.Surface runoff and infiltration capacity are two important parts of the hydrological cycle that directly influence sediment removal, water flux of watershed, water stored in soil and flooding. In this study, black locust plantations, subjected to acid rain, in Artvin-Murgul (established in 1996) have been investigated for the purposes of surface runoff and sediment removal compared to adjacent grasslands. For these purposes, six runoff plots in black locust stands and the other six in heavily grazed grasslands were established. The length of the surface runoff plot was 4 m and the width was 1.5 m, the total area of it was 6.9 m2 . Surface runoff and sediment removal were five-fold lower in black locust stands compared to controls (grasslands). Black locust stands had relatively higher infiltration capacity and cumulative infiltration rate compared to grasslands. Infiltration rate was lower in summer than in spring and fall. Our results indicate that black locust stands have better ability to prevent erosion and surface runoff compared to adjacent grasslands