Efst á síðunni er hægt að nálgast greinina í heild sinni með því að smella á hlekkin

Ellen Flosadóttir,

Kristín Telma Halldórsdóttir

Tannlæknablaðið

Landspítali University Hospital Research Archive

62 PARTAGERÐInngangurSjúklingurinn, 51 árs karlmaður, kom til skoðunar á Tann-læknadeild Háskóla Íslands í febrúar 2013 (Myndir 1-6). Hann var í yfirmannsstöðu og fannst hann vanta fleiri tennur og þurfa að laga útlit þeirra tanna sem til staðar voru. SjúkrasagaSjúklingurinn var almennt heilsuhraustur og tók engin lyf. Hann reykti og hafði gert lengi og meðan á meðferð stóð reyndi hann að hætta í nokkur skipti. Hann mundi ekki hvenær hann hafði síðast farið til tannlæknis en það var mjög langt síðan að hans sögn.SkoðunEkkert óeðlilegt kom í ljós við skoðun utan munns. Við skoðun munnhols mátti sjá fistilop við framtennur neðri góms (Mynd 7). Í efri gómi voru eftirfarandi tennur til staðar: #17, #15 - #24 og #28 (Mynd 5). Lekar og/eða brotnar fyllingar reyndust vera í tönnum #15-#13 og #24. Tennur #12, #21 og #23 höfðu eldri PFM krónur. Við tannholdsskoðun Sjúklingatilfelli frá Tannlæknadeild Háskóla Íslands PartagerðKRISTÍN TELMA HALLDÓRSDÓTTIR, ELLEN FLOSADÓTTIRMynd 1: Kjálkabreiðmynd (OPG) við upphaf meðferðar.Mynd 2: Frammynd við upphaf meðferðar.PARTAGERÐ 63Mynd 3: Hliðarmynd af hægri hlið við upphaf meðferðar.kom í ljós 9 mm poki við tönn #17 og þriðju gráðu rótar-klofs vandamál. Hún hafði lítinn beinstuðning, var að mestu byggð upp af amalgami og var dæmd vonlaus. Tennur #21 og #22 höfðu sýkingu við rótarenda, höfðu áður verið rótfylltar og breitt málmstifti var í þeim. Þær voru dæmdar vonlausar. Tönn #28 hafði lítinn bein-stuðning og var dæmd varasöm. Á kjálkabreiðmynd (OPG) sást einnig þykknun í kinnholu undir tönn #28. Aðrar tennur í efri gómi voru taldar öruggar. Í neðri gómi voru tennur: #34 - #32 og #41 – #45 til staðar (Mynd 6). Einnig var tannplanti í stæði #46 sem hafði verið settur niður nokkrum árum áður en aldrei verið smíðað á. Tannáta greindist í tönn #32. Við tann-holds skoðun kom í ljós 6 mm poki við tönn #41 og 7 mm poki við tönn #45 og mikið beintap við báðar tennur. Tönn #32 hafði tannátu niður í rótargang og mikið tap á tannvef sökum tannátu. Auk þess var sýking við rótarenda tanna #32, #41 og #45. Tennur #32, #41 og #45 voru því metnar vonlausar. Við tannplantann mátti sjá mikið beintap og sýkingu (e. peri-implantitis). Vonlaust var talið að smíða á tannplantann og var því tekin ákvörðun um að fjarlægja hann. Aðrar tennur í neðri gómi voru taldar öruggar.Tannlæknablaðið 1. tbl. 34. árg. 2016 SjúklingatilfelliMynd 4: Hliðarmynd af vinstri hlið við upphaf meðferðar.Mynd 5: Occlusal mynd af efri gómi fyrir meðferð.Mynd 6: Occlusal mynd af neðri gómi fyrir meðferð.Horfur einstakra tanna18 17 16 15 14 13 12 11 21 22 23 24 25 26 27 28Vonlaus + + +Varasöm +Öruggar + + + + + + +Öruggar + + + + +VarasamarVonlausar + + + +48 47 46 45 44 43 42 41 31 32 33 34 35 36 37 3864 PARTAGERÐSjúklingatilfelli Tannlæknablaðið 1. tbl. 34. árg. 2016GreiningMunn- og tanngervagreining:Efri gómur: Kennedy class II mod. 1.Neðri gómur: Kennedy class I mod. 1.Tannvegur: Langvinn almenn tannvegsbólga (e. general-ized chronic periodontitis). Tannskemmdir: Tennur #15, #14, #13, #24 og #32.Tannhol: Rótarendasýkingar #21, #22, #32, #41, #45.Mynd 9: Occlusal mynd af neðri gómi eftir meðferð.Mynd 7: Fistilop við framtennur neðri góms. Mynd 8: Occlusal mynd af efri gómi eftir meðferð.OrsakavaldurTannsýkla og bakteríur ofan og neðan við tannholds brún. Meðvirkandi þáttur: Reykingar.MeðferðaráætlunHeilbrigðisfasi:Hvetja sjúkling í átt að reyklausu líferni.Undirbúningsfasi:Tannhreinsun og rótarheflun á þeim tönnum sem þurfa og hvatning til betri munnhirðu. Úrdráttur á tönnum #17, #21, #22, #32, #41 og #45 og tannplanta í stæði #46. Gerð á bráðabirgðaparti í efri og neðri góm. Plastblendi-uppbyggingar undir krónur á tönnum #15, #14, #13 og #24. Skipta út amalgam fyllingum í tönnum #28 og #34.Uppbyggingarfasi:Ábrennd postulínsbrú (e. PFM) á tennur #13 - #24. Stakar PFM krónur á tennur #15 og #14. Stálgrindarpartar í efri og neðri góm (class II mod 1 í efri góm og class I mod 1 í neðri góm).ViðhaldsfasiEndurkoma á sex mánaða fresti til að meta ástand tann-holds, tanna og tanngerva. Tannhreinsun og flúorlökkun stoðtanna. Áframhaldandi hvatning á reyklausu líferni.MeðferðHeilbrigðis- og hreinsifasa var fylgt eftir eins og að ofan greinir. Meðferð var fylgt eftir samkvæmt meðferð ar-áætlun að því undanskildu að fyllingum í tönn #11 var einnig skipt út fyrir nýjar plastblendi-fyllingar. Gerð var PFM brú frá tönn #13 yfir á tönn #24 með tennur #21 og #22 sem milliliði þar sem tennur #12 og #23 höfðu þykk köstuð stifti og því talið traustara að tengja tennur saman. Munn- og kjálkaskurðlæknadeild mat það svo að þykknun í kinnholu undir tönn #28 væri sinus polyp sem þarfnaðist ekki meðferðar þar sem engin einkenni voru til staðar. Ákveðið var að leyfa tönn #28 að vera sem stoð-tönn fyrir stálgrindarpartinn þrátt fyrir beintap en hanna partinn með það í huga að hún gæti tapast síðar. Ákveðið var að gera tann vegsaðgerð og loka fyrir fistilop eftir að stál grindar partinum hafði verið skilað. Stálgrindin og krónurnar voru smíðaðar á Tannsmíða-verkstæðinu. Sjúklingurinn er mjög ánægður með tann-gervin og hefur gengið vel að aðlagast pörtunum (Myndir 8-11). Tannlæknablaðið 1. tbl. 34. árg. 2016 SjúklingatilfelliPARTAGERÐ 65Hönnun partaEfri gómur:Aðaltenging (Major connector): Anterior og posterior palatal strap.Stýriplön (Guiding planes): Distalt á #15 og #24, mesialt á #28.Restarsæti: MO rest á #15, #24 og #28, cingulum rest á #13 og #23.Viðhald (Reciprocation): Kemur frá restarsæti og stýriplani á #15 (RPI krókakerfi) og #24, palatinalt á tönn #28.Hald (Retention): Dreginn gull i-bar í 0,02” undirskurð buccalt á #15 og #24. Hringlaga kastaður krókur í 0,01” undirskurð DB á #28.Óbeint hald (Indirect retainer): Restarsæti á #23 og #24.Mynd 10: Brosmynd við lok meðferðar Mynd 11: Frammynd við lok meðferðar.Neðri gómur:Aðaltenging (Major connector): LinguoplateStýriplön (Guiding plön): Distalt á #34 og #44, mesialt á #33 og #42.Restarsæti: MO rest á #34 og #44, cingulum rest á #33, #42 og #43.Viðhald (Reciprocation): Kemur frá linguoplate á #34 og #44.Hald (Retention): Dreginn gull i-bar í 0,02” undirskurði buccalt á #34 og #44.Óbeint hald (Indirect retainer): Restarsæti á #33, #42, #43.Lesið blaðið og fáið VEIT-punktaNú er möguleiki á að vinna sér inn VEIT-punkta með því að lesa Tannlæknablaðið og svara síðan nokkrum spurningum úr greinum sem eru birtar eru í blaðinu. Sendur verður tölvupóstur með hlekk þar sem birtast krossaspurningar úr nokkrum greinum og hægt verður að svara með réttu eða röngu.

Sjúklingatilfelli frá Tannlæknadeild Háskóla Íslands – Partagerð

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Landspítali University Hospital Research Archive