Адлюстравана істотная тэндэнцыя сучаснай тэорыі – пераход ад нарматыўных установак да фенаменалагічнай дынамікі. Ва ўжытак уводзяцца працы даследчыкаў і творцаў, якія ў свій час актыўна выступалі супраць вульгарызацыі эстэтыкі. Асаблівая ўвага надаецца эстэтычнай канцэпцыі аднаго з заснавальнікаў фенаменалагічнай школы Г.Г. Шпэта. Упершыню разглядаюцца на фоне агульных тэндэнцый тэарэтычныя прынцыпы і падыходы беларускіх аўтараў – Я. Коласа, Ул. Самойлы, І. Канчэўскага. Ва ўмовах фрагментарнасці і дыскрэтнасці такі напрамак дае магчымасць убачыць дыяхронную карціну эстэтычнай дынамікі
