Прыводзяцца тэставыя заданні па літаратуры Сярэднявечча і Рэнесансу, узгадваюцца імёны Еўфрасінні Полацкай, Усяслава Чарадзея, Кірылы Тураўскага, Францішка Скарыны і інш

Стариченок, Василий Денисович

Belarusian State Pedagogical University Repository

  Васіль СТАРЫЧОНАК Тэст “Літаратура Сярэднявечча і Ренесансу”  Гэты тэст цікавы і адначасова  складаны для школьнікаў. Ён прадугледжвае веданне не толькі літаратуры, але і гісторыі (гістарычных падзей, вядомых гістарычных дзеячаў, прадстаўнікоў асветы, культуры, навукі і інш.). Крытэрыі ацэнкі гэтага тэста могуць быць рознымі, што залежыць ад перш за ўсё ад спецыфікі групы — узросту яе удзельнікаў, узроўню адукацыі, наяўнасці ці адсутнасці схільнасцяў да літаратуразнаўчых або гістарычных дысцыплін і інш. Тым, хто будзе выконваць тэст, пажадана нагадаць, што гісторыя нашай зямлі багатая на падзеі і імёны, што мінулае — гэта пачатак, без якога немагчыма ні сучаснасць, ні будучыня. І таму кожны культурны чалавек павінен ведаць гісторыю свайго народа, карані нашага тысячагадовага радавога дрэва. 1. Знайдзіце няправільнае меркаванне. а) летапіс — старажытны твор з пагадовымі запісамі найбольш значных падзей грамадскага, палітычнага, культурнага і эканамічнага жыцця; б) хаджэнні — старажытныя творы, у якіх апісваюцца падарожжы ў “святую зямлю” (Палесціну); в) апокрыф — старажытны твор рэлігійна-легендарнага характару.  г) дзённік —  жанр старажытнай літаратуры з храналагічным запісам падзей, у якіх аўтар сам удзельнічаў ці быў іх сведкам. 2. У наступным сцвярджэнні выкрасліце трэцяе лішняе: Летапісамі ХІІ стагоддзя з’яўляюцца: а) “Аповесць мінулых гадоў”; б) Кіеўскі летапіс; в) Беларуска-літоўскі летапіс. 3. Які летапіс заканчваецца апавяданнем аб разгроме татарскіх воінаў пад Клецкам у 1506 г.:   а) ”Летапіс вялікіх князёў літоўскіх”; б) Хроніка Быхаўца”; в)”Хроніка Вялікага Княства Літоўскага і Жамойцкага”? 4. Адкуль дайшлі да нас звесткі пра жыццё і асветніцкую дзейнасць Еўфрасінні Пололацкай : а) “Жыція Еўфрасінні Полацкай”: б) Полацкага летапісу; в) “Аповесці мінулых гадоў”? 5. Назавіце свецкае імя Еўфрасінні Полацкай: а) Еўдакія; б) Прадслава; в) Праміслава. 6. Кім была Еўфрасіння Полацкая:  а) дачкой князя Усяслава Чарадзея; б) унучкай князя Усяслава Чарадзея; в) дачкой Рагвалода? 7. Чым адметная  царква Святога Спаса, пабудаванага па заказе Еўфрасінні Полацкай дойлідам Іванам: а) у яго памерах; б) у яго унікальных іконах; в) у роспісах фрэскамі? 8. Назавіце майстра-ювеліра, аўтара славутага крыжа Еўфрасінні Полацкай: а) Іван; б) Стэфан; в) Лазар Богша. 9. Як вядома, у 1997 г. была выканана копія крыжа Еўфрасінні Полацкай. Назавіцн яе аўтара: а) М. Кузьміч; б) А. Кашкурэвіч; в) А. Марачкін. 10. Дзе цяпер знаходзяцца мошчы Ефрасінні Полацкай? а) у Іерусаліме; б) у Полацку; в) у Кіева-Пячэрскай лаўры? 11. Калі святкуецца дзень памяці святой Еўфрасінні Полацкай: а) 5 чэрвеня; б) 19 чэрвеня; 28 красавіка?   12. Каго з пісьменнікаў-прапаведнікаў нашы продкі называлі Златавустам:  а) Ефрасінню Полацкую;  б) Кірылу Тураўскага; в) Францішка Скарыну?  13. Хто ў пачатку 90-х гг. XVIII ст. адкрыў выдатны помнік старажытнай літаратуры “Слова пра паход Ігараў”: а) Д. Ліхачоў; б) А. Пушкін; в) А. Мусін-Пушкін?  14. Хто з’яўляецца аўтарам  “Слова пра паход Ігараў”: а) аўтар невядомы; б) К. Тураўскі; в) Е. Полацкая? 15. Хто (ці што) прадказвала дружыне князя Ігара дрэнны зыход паходу на полаўцаў: а) Яраслаўна; б) Святаслаў; в) зацьменне сонца; г) дрэннае надвор’е? 16. Хто паказваецца ў “Слове” як чараўнік, казачны, былінны герой, шчыры працаўнік: а) Кірыла Тураўскі; б) Яраслаў Мудры; в) Усяслаў Чарадзей?  17. Па ніжэй прыведзенаму ўрыўку з  “Слова пра паход Ігараў” нагадайце канкрэтную гістарычную падзею: На Нямізе галовы сцелюць снапамі, харалужнымі малоцяць цапамі, жыццё кладуць на таку злюцела, веюць душу ад цела. Нямігі крывавыя берагі не збожжам былі засеяны зноў — засеяны косцьмі рускіх сыноў. а) бітва з полаўцамі ў 1185 г;  б) бітва з полаўцамі ў 1187 г; в) бітва на Нямізе 3 сакавіка 1067 г.?   18. Як вядома, у “Слове” выкарыстоўваюцца шматлікія сродкі мастацкай выразнасці, разнастайныя тропы. Якая іх разнавіднасць выяўляецца ў наступных спалучэннях слоў: светлае сонца, ясныя сокалы, чорныя вораны, жамчужная душа, сярэбраная сівізна: а) персаніфікацыя (увасабленне); б) эпітэт; в) гіпербала? 19. Каму належыць варыянт аднаго з першых перакладаў “Слова” на беларускую мову: а) Янку Купалу; б) Максіму Гарэцкаму; в) Максіму Багдановічу? 20. Чый юбілей па рашэнні ЮНЕСКА адзначаўся ў 1990 г.: а) Ф. Скарыны; б) М. Гусоўскага; в) С. Буднага? 21. У якім горадзе нарадзіўся Францішак Скарына: а) у Вільні; б) у Полацку; г) у Навагрудку? 22. Якія два універсітэты закончыў Францішак Скарына: а) Віленскі і Кракаўскі; б) Кракаўскі і Падуанскі; в) Полацкі і Віленскі? 23. Назавіце год выдання першай кнігі Францішка Скарыны: а) 1517; б) 1522; в) 1525. 24. Якую назву мела першая надрукаваная кніга Францішка Скарыны  а) “Псалтыр”; б) “Апостал”; в) “Юдзіф”? 25. Як з грэцкай мовы перакладаеца на беларускую мову слова біблія: а) навука; б) рэлігія; в) кніга? 26. Па ніжэй прыведзеных радках назавіце прадмову да вядомай кнігі Бібліі, перакладзенай на старабеларускую мову Ф. Скарынам:    Ад нараджэння звяры, што ў чашчобах блукаюць, —  ведаюць ямы свае; Птушкі, паветра свідруючы, —  гнёзды свае не губляюць; Рыбы  ў морах бурлівых —  чуюць свой вір без памылкі; Пчолы і іншая жыўнасць —  вуллі бароняць заўжды. Гэтак і людзі: дзе нарадзіла іх маці, на шчасце ўскарміўшы, — ласку да месца таго  берагуць заўсягды! а) да кнігі “Псалтыр”; б) да кнігі “Юдзіф”; в) да “Малой падарожнай кніігі”? 27. Колькі кніг Бібліі выдаў Францішак Скарына: а) 23; б) 27; в) 20? 28. Дзе правёў апошнія гапды жыцця Францішак Скарына: а) у Вільні; б) у Празе; в) у Полацку? 29. Знайдзіце  няправільнае сцвярджэнне: Прадстаўніком новалацінскай паэзіі з’яўляюцца: а) м. Гусоўскі; б) Я. Вісліцкі; в) С. Будны 30. На чыю просьбу  была напісана “Песня пра зубра” Міколы Гусоўскага? а) папы Льва Х; б) полацкага епіскапа Эразма; в) сяброў М. Гусоўскага? 31. На якой мове нанісана п аэма М. Гусоўскага “Песня пра зубра”: а) на беларускай мове; б) на рускай мове; в) на лацінскай мове?   32. Па наступных радках назавіце аднаго з герояў “Песні пра зубра”: Строга й сурова караў звычкі дурныя людзей. Ён справядлівасць любіў, шанаваў яе нормы святыя,  Не дазваляў, каб махляр дзесьці абходзіў закон... Жорстка ўладар катаваў ілжывых падкупленых сведкаў, З тым, каб ніхто надалей суддзям хлусіць не пасмеў. а)  князь Вітаўт; б) князь Жыгімонт; в) князь Ягайла. 33. Устаўце прапушчанае слова ў вядомы выраз М. Гусоўскага “Кожны народ не без ... роду і племя і мае летапіс свой і гісторыі след на старонках”: а) бацькаўшчыны; б) роду; в) спадчыны.  34. У наступных прыкладах з “Песні пра зубра” ўкажыце разнавіднасці вобразна-выяўленчых сродкаў: а) метафара; б) сінонімы; в) антонімы; г) гіпербала. 34. 1. Пагляд раззлаванага зубра пана Лаўрына забіў. 34. 2. Шаты зялёных дуброў так і вабяць утульным спакоем. 34. 3. Воін удзень і ўначы працай сябе гартаваў. 34. 4. Хмуры, азмрочаны, ён выслухоўваў клятваадступцаў. 34. 5. Сэрца трапеча ў грудзях людзей нават самых моцных. 35. Назавіце кнігу Васіля Цяпінскага, выдадзеную ў 1580 г. на царкоўнаславянскай і беларускай мовах: а) “Евангелле”; б) “Катэхізіс”; в) “Апостал”. 36. Назавіце імя гуманіста, асветніка, прадаўжальніка традыцый Ф. Скарыны, аўтара кніг “Катэхізіс”, “Пра апраўданне грэшнага чалавека перад Богам”: а) Васіль Цяпінскі; б) Сымон Будны; в) Леў Сапега.  Адказы: 1г; 2 в; 3 б;м; 4 а; 5 б; 6 б; 7 в; 8 в; 9а; 10 б; 11 а; 12 б; 13 в; 14 а; 15 в; 16 в; 17 в; 18 б; 19 в; 20 а; 21 б; 22 б; 23 а; 24 а; 25 в; 26 б; 27 а; 28 б;   29 в; 30 а; 31 в; 32 а; 33 б; 34. 1. —  г; 34. 2. — а; 34. 3.  — в; 34. 4. — б; 34. 5. — а; 35 а; 36 б.    

Тэст “Літаратура Сярэднявечча і Рэнесансу”

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Belarusian State Pedagogical University Repository