Artykuł z numeru 4/2013 internetowego czasopisma edukacyjnego ORE "Trendy

Agnieszka Pietryka

Polish

ORE Digital Library

54/2013Rozmowa z ...Marcin Zaród Agnieszka Pietryka: Proszę przyjąć gra-tulacje od Czytelników i zespołu redakcyj-nego TRENDÓW z okazji uzyskania tytułu Nauczyciela Roku.Marcin Zaród: Dziękuję bardzo. AP: Jakie czynniki zadecydowały, że wy-brał Pan zawód nauczyciela? Był to przy-padek czy świadomy wybór?MZ: Uwielbiam angielski, to po pierwsze. Kie-dy zdawałem maturę, w Tarnowie było Na-uczycielskie Kolegium Języków Obcych, a ja chciałem zostać w mieście, bo tu tańczyłem i ćwiczyłem taniec towarzyski – to po drugie. A po trzecie, w czwartej klasie liceum zacząłem prowadzić dziecięcą formację taneczną w pod-tarnowskich Wierzchosławicach oraz pary taneczne w klubie tanecznym i taki kontakt z drugim człowiekiem przypadł mi do gustu.AP: Jest Pan nauczycielem V LO w Tarno-wie, którego motto to słowa Janusza Kor-czaka – „Być człowiekiem znaczy posiadać kryształową moralność, nieograniczoną tolerancyjność, do pasji posuniętą praco-witość, dążyć do ciągłego uzupełniania, pomagać innym”. Która z tych wartości jest dla Pana najważniejsza i dlaczego?MZ: Powiem inaczej: nauczyciel pozbawio-ny którejkolwiek z tych cech – moralności, tolerancyjności, pracowitości, chęci rozwoju i pomocy innym – nie będzie po prostu dobrze wykonywał swojego zawodu. Dlatego zamiast dyskutować nad oczywistościami, przytoczę moje życiowe Korczakowskie motto, które staram się stosować i do siebie, i do swoich uczniów: „Nie najłatwiejszą drogą prowadź ich, ale najpiękniejszą”. To wystarcza. AP: Proszę o przedstawienie krótkiej cha-rakterystyki Pana Szkoły. Co wyróżnia V LO spośród innych szkół ponadgimnazjalnych w Tarnowie? Czy praca w tej szkole pomo-gła Panu zostać laureatem tego prestiżo-wego konkursu?MZ: Jesteśmy szkołą w miarę małą, słyniemy w Tarnowie z rodzinnej atmosfery. Niemal wszyscy się tu znają z imienia i nazwiska, a nie tylko z widzenia. Nauczyciele nie skupiają się tylko na dobrym przygotowaniu do matury, Rozmowa z ... Marcinem Zarodem, Nauczycielem Roku 201364/2013Marcin Zaród Zdobywca tytułu Nauczyciel Roku 2013 w kon-kursie organizowanym przez „Głos Nauczyciel-ski” i Ministerstwo Edukacji Narodowej. Anglista z kilkunastoletnim doświadczeniem. Od grudnia zeszłego roku wraz z uczniami V Liceum Ogólno-kształcącego im. Janusza Korczaka – Latarnikami Polski Cyfrowej – prowadzi zajęcia wprowadzające w świat internetu dla pokolenia 50+. Od kilkuna-stu lat jest jednym z organizatorów szkolnych raj-dów, wyjazdów rowerowych i wyjazdów na narty. Należy do grupy internetowej Superbelfrzy RP. Jest jednym z twórców tarnowskiej Fabryki Przy-szłości oraz ekspertem w programie Laborato-rium Dydaktyki Cyfrowej realizowanym przez Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli. Szkoli nauczycieli języka angielskiego w ramach tarnowskiej inicjatywy edukacyjnej e-ducaTIO. Nagrywa dla uczniów filmiki z poradami do matu-ry z angielskiego. W szkolnej pracy wykorzystuje nowoczesne technologie, z uczniami pracuje w grupach facebookowych i w tzw. chmurze. Rozmowa z ...ale mają czas na tzw. ludzkie podejście do ucznia. Co roku wyłapujemy nowe talenty: a to muzyczne, a to fotograficzne, a to poetyckie.V Liceum Ogólnokształcące w Tarnowie ma za patrona Janusza Korczaka, a to przecież niedościgniony wzór tego, jak powinniśmy do uczniów podchodzić. Myślę, że uczniowie to czują. Jesteśmy jedyną w Tarnowie szkołą ponadgimnazjalną z certyfikatem Szkoła z Klasą 2.0, bo nowe technologie to dla nas nie tylko sposób na ciekawe prowadzenie lek-cji, ale i na przygotowanie uczniów do życia w dzisiejszym świecie pełnym cyfrowych na-rzędzi. Z drugiej strony wraz ze szkolnym kołem Pol-skiego Towarzystwa Tatrzańskiego jeździmy z uczniami na rajdy w góry, na rowery. Próbuje-my utrzymać, ale i pokazywać młodym ludziom (i sobie) równowagę pomiędzy światem tech-niki a światem otaczającego nas piękna, które wystarczy tylko zauważyć. Krótko mówiąc, czu-ję się w tej szkole jak ryba w wodzie już od 16 lat. Bez tej niezwykłej atmosfery, zarówno wśród uczniów, jak i wśród grona nauczycielskiego – moich koleżanek i kolegów – nie byłoby też właśnie takiego Nauczyciela Roku.AP: Kompetencje językowe są ważne w funkcjonowaniu młodych ludzi w global-nej wiosce. Jaka jest Europa, a także cały świat, czy zauważył Pan zmianę w podej-ściu do uczenia się języków obcych wśród uczniów, ich rodziców, innych nauczycieli? Po co będzie potrzebna uczniom w doro-słym życiu umiejętność porozumiewania się w języku obcym?MZ: Przede wszystkim ta umiejętność nie „bę-dzie”, a „już jest” potrzebna. To właśnie ucznio-wie często działają jako tłumacze dla swoich rodziców podczas zagranicznych wakacji. To oni oglądają filmy i seriale w oryginale – w końcu wtedy mogą posłuchać prawdziwe-go głosu świetnych aktorów, a nie smutnego pana czytającego listę dialogową. Takie rzeczy warto docenić. Ciekawe aplikacje czy nawet gry na tablety lub smartfony są właśnie po angielsku, a przecież to te urządzenia często są dla uczniów drugim życiem. Jako tłumacz pracujący na międzynarodo-wych konferencjach widzę także, że w życiu pozaszkolnym, czyli choćby w życiu zawo-dowym, biznesowym, angielski stał się stan-dardem, którego nikt nie próbuje nawet podważać. Uczniowie najczęściej to dostrze-gają, ale są i tacy, którym trzeba to pokazać na konkretnych przykładach. Teraz już nie tylko po to musimy znać angielski, żeby doga-dać się z Anglikiem, będąc w Londynie. Teraz uczniowie, dzięki internetowi i Facebookowi, dyskutują z ludźmi z całego świata. Internet daje dostęp do ogromnych pokładów informacji – często jest tak, że te najświeższe i najbardziej wartościowe informacje z danej dziedziny znaleźć można właśnie w języku angielskim. Kto zna angielski, ten może się doskonalić, wyszukiwać najnowsze trendy. Kto nie zna, zdany jest na tłumaczenia, które poja-wiają się z opóźnieniem lub wcale. I to dotyczy w równym stopniu uczniów, jak i nauczycieli. „Niejęzykowcy”, jeśli nie znają angielskiego, to zaczynają się go uczyć. To się po prostu przy-daje na każdym kroku – można by napisać książkę zawierającą mnóstwo przykładów.AP: Jednym z obszarów pracy w szkole, któremu poświęca Pan wiele czasu, są nowe technologie. Co jest przedmiotem szczególnych działań w tym obszarze? MZ: Nowe technologie staram się wykorzy-stywać tam, gdzie ich użycie jest uzasadnione jakąś konkretną korzyścią. Nie da się bez nich nakręcić filmiku o naszym mieście. Bez pracy w chmurze nie da się edytować jednego doku-mentu czy prezentacji w kilkanaście osób, tak-że po zakończeniu lekcji. A przecież właśnie na tego typu zadaniach będzie kiedyś polegała codzienna praca dzisiejszych uczniów.AP: Czy Pana zdaniem jest to sposób na nawiązanie kontaktu z młodzieżą, zainte-resowanie przedmiotem?74/2013Rozmowa z ...MZ: Oczywiście. A najważniejsze, że w ten spo-sób w szkole zachowujemy się podobnie jak poza nią. Po prostu korzystamy z tego, co jest pod ręką. Uczniowie potrafią docenić to, że na lekcjach daje się im możliwość wyboru: mogą zrobić prezentację „analogowo”, np. w formie plakatu czy papierowej mapy myśli, lub „cyfro- wo” – choćby w Prezi czy w jakimkolwiek in-nym podobnym programie. AP: Jest Pan pomysłodawcą współpracy międzynarodowej, w którą zaangażował Pan swoich podopiecznych. Jakie znacze-nie dla polskich uczniów mają kontakty z rówieśnikami z innych krajów?MZ: Kontaktując się ze swoimi rówieśnikami, uczniowie z naszej szkoły i z Harel High School z Izraela poznają inne tradycje i kulturę. Wska-zują sobie różnice, które ich dzielą, ale często ze zdziwieniem zauważają wiele podobieństw. Kontakt odbywa się na co dzień w zamkniętej grupie facebookowej, do której należą zarów-no uczniowie, jak i nauczyciele obydwu szkół. Raz do roku spotykamy się podczas wizyty na-szych znajomych w Tarnowie, ale może uda się wreszcie zorganizować także rewizytę. Już nie-długo mają być tanie loty do Tel Awiwu...AP: Kolejnym obszarem Pana aktywno-ści jest udział w projekcie „Latarnicy”. Czy młodzieży licealnej potrzebny jest kon-takt z osobami starszymi, jakie powinny to być relacje?MZ: Kilkunastu uczniów i absolwentów V LO w Tarnowie zostało certyfikowanymi trenera-mi kompetencji cyfrowych, czyli właśnie Latar-nikami Polski Cyfrowej w ramach programu „Polska Cyfrowa Równych Szans”. Po lekcjach organizujemy w szkole zajęcia dla osób z poko-lenia 50+ i wprowadzamy je w świat internetu. Nasze kursy ukończyło już znacznie więcej niż 100 osób. W czasie tych zajęć nasi uczniowie pomagają osobom w wieku ich rodziców czy dziadków poruszać się w internecie, ale przy okazji two-rzą się okazje do rozmów, wspomnień, wymia-ny zdań na tematy niekoniecznie związane z cyfrowością. Patrząc na jednych i drugich, mam 100% pewności, że z takich zajęć obie strony naprawdę wiele wynoszą.AP: Czy współczesną młodzież łatwo za-razić aktywnością społeczną? Czy młodzi ludzie chętnie działają na rzecz swojej szkoły, swojego miasta? Jak ich skutecznie do tego zachęcić?MZ: Czasami wystarczy rzucić pomysł – jeśli ten pomysł jest dobry, to sam się obroni. Wie o tym doskonale choćby Jurek Owsiak. Zda-rza się, że młodzi ludzie mają duży problem ze znalezieniem sposobu wyrażenia samych sie-bie, a często mogą go odkryć właśnie w przed-sięwzięciach obywatelskich czy wolontariacie. AP: ORE jest jedną z placówek doskonale-nia nauczycieli, stąd moje kolejne pytanie. Jak Pan rozumie wsparcie nauczyciela, ja-kiego wsparcia potrzebuje dzisiejszy na-uczyciel, aby podnosić jakość swojej pracy zawodowej, lepiej pracować z młodzieżą?MZ: Przede wszystkim musi czuć, że ktoś sza-nuje jego czas. Dlatego jest ogromna potrzeba szkoleń prowadzonych przez profesjonalistów, ale i praktyków, którzy dzięki własnemu do-świadczeniu w nauczanej dziedzinie potrafią przekazać konkretne umiejętności. To nie mogą być teoretycy, którzy wiedzę czerpią głównie z książek i publikacji. Książkę można przeczytać samemu, ale wymiana doświad-czeń to jest to, na co często się czeka i co się docenia. Przerażają mnie szkolenia prowadzone przez osoby czytające po prostu zawartość power-pointowych slajdów. Brałem kiedyś udział w szkoleniu z metody problemowej (PBL), gdzie ewidentnie było widać, że osoba prowa-dząca nigdy sama jej nie stosowała. To było pięć straconych godzin z życia. Co więcej, pod-czas szkoleń rzadko mówi się o tym, że wpro-wadzenie danego proponowanego pomysłu 84/2013Superbelfrzy•  Od kiedy działają – od kwietnia 2011 roku.•  Kim są – magiczną grupą 150 nauczycieli, dzielących się wiedzą i umiejętnościami z za-kresu TIK i ich wykorzystania na lekcjach róż-nych przedmiotów.•  Jak działają – cenią sobie aktywność, kreatyw-ność w trakcie pracy w chmurze, a także spo-tkań w realu.•  Co osiągnęli – stworzyli blog, moodle, skrzynki pocztowe, uruchomili fanpage, na którym są dostępne najciekawsze wątki z dyskusji w grupie, belforinki (spis adresów polecanych narzędzi i miejsc inspirujacych w sieci, popularyzujący ciekawe wydarzenia edukacyjne), kalendarz Superbelfra, własny kanał issuu, gdzie można poczytać wywiady i artykuły publikowane przez członków grupy, czekają na aktywację kanału You Tube.•  Sukcesy – Marcin Zaród (laureat konkursu Na-uczyciel Roku 2013), Lech Mankiewicz (Przyja-ciel Szkoły).Więcej na stronie Superbelfrów Rozmowa z ...da konkretne korzyści nie tylko uczniowi, ale i nauczycielowi. A przecież tak jest choćby z nowymi technologiami.AP: Jedną z możliwości wymiany doświad-czeń i dzielenia się nowymi pomysłami są fora społecznościowe skupiające grupy na-uczycieli o podobnych zainteresowaniach, jak np. Superbelfrzy. Jakie korzyści z takiej formy współpracy mają skupieni tam na-uczyciele?MZ: Myślę, że siła Superbelfrów tkwi po pierw-sze w różnorodności, bo wśród 150 osób two-rzących grupę są nauczyciele z całej Polski, uczący różnych przedmiotów, ale i dzienni-karze specjalizujący się w tematyce szkolnej. Po drugie – w profesjonalizmie, bo mamy wśród nas uznane polskie autorytety w wielu dziedzinach, choćby w astronomii, dydaktyce, nowych technologiach, otwartych zasobach, informatyce. Wzajemnie wymieniamy się nie tylko linkami do ciekawych zasobów i stron internetowych, ale i pomysłami oraz inspira-cjami, a w końcu, co bardzo ważne, po pro-stu wspieramy się duchowo, bo często takie wsparcie jest najważniejsze i bardzo potrzeb-ne. Jedni członkowie grupy uczą się od innych. Podstawowa zasada to wymiana doświadczeń i aktywne dzielenie się z innymi, także spoza grupy. Dlatego mamy własnego bloga oraz ogólnie dostępny fanpage na Facebooku – na-uczyciele z całej Polski mogą tam znaleźć naj-ciekawsze wątki z dyskusji pojawiających się w grupie, a także zasoby i pomysły na cieka-we lekcje.AP: Tematem przewodnim bieżącego nu-meru TRENDÓW są działania zapewniające zdrowy i bezpieczny rozwój uczniów. Ja-kie zadania ma w tym zakresie nauczyciel, który promuje nowe technologie, korzy-stanie z zasobów internetu?MZ: Doskonałe pytanie. Często powtarzam, że każdy, kto promuje korzystanie z internetu, np. z Facebooka, bierze jednocześnie na siebie ogromną odpowiedzialność za to, żeby poka-zywać uczniom, że ograniczenie życia tylko do aspektu wirtualnego może być po prostu groźne. Że współczesny człowiek MUSI stąpać twardo po ziemi obiema nogami – tą cyfro-wą i tą „w realu” – sportową lub turystyczną, opartą na bezpośrednich kontaktach z innymi ludźmi i pięknie otaczającego świata. Właśnie dlatego staram się nie tylko zachę-cać do nowych technologii, ale też wyciągać młodzież w góry, na rajdy piesze i rowerowe, na narty. Nie może być jednego bez drugiego. Z drugiej strony udawanie, że Facebook nie ist-nieje, czy zakazywanie korzystania z niego też nic nie daje, bo młodzi ludzie po prostu będą w nim buszować i bez nauczycieli. Porównam to z górami – można uznać, że Tatry nie istnie-ją, i zostawić uczniów, żeby pociągnięci ich pięknem zbadali je sami, ale można zorgani-zować rajd szkolny z przewodnikiem, podczas którego będziemy im towarzyszyć i w razie potrzeby służyć pomocą. Kiedy rok temu w szkole zorganizowaliśmy de-batę na temat Facebooka, z udziałem psycho-logów, polityków, księdza, prezesa szkolnego klubu turystycznego i przedstawicieli samorzą-du szkolnego, okazało się, że młodzież jest nie-zwykle zainteresowana rozmową o mediach społecznościowych i ma w tej kwestii ciekawe własne przemyślenia. Jednym z efektów deba-ty był wniosek, że istnieje ogromna potrzeba wprowadzenia w szkołach zajęć, już od pierw-szych klas podstawówki, podczas których uczniowie będą zaznajamiani zarówno z pozy-tywnymi, jak i negatywnymi stronami nowych technologii. Tak jak mamy wiedzę o ruchu dro-gowym (czy jak nazywają się te lekcje). Obecnie na przykład dochodzi do tego, że już w pierwszej klasie podstawówki koledzy mo-jego syna mają profil na Facebooku, mimo że jest to oczywistym złamaniem zasady korzy-stania z tego portalu – konta mogą zakładać wyłącznie osoby powyżej 13. roku życia. Rodzi-ce po prostu nie są świadomi, że dla tak mło-dego człowieka może to być po prostu groźne. 94/2013Rozmowa z ...A nauczycielom się wydaje, że można z takimi tematami poczekać na przykład do szóstej klasy, bo dzieci przecież są jeszcze „za młode”.AP: Na zakończenie mam takie przewrotne pytanie – czy tytuł Nauczyciela Roku jest potwierdzeniem Pana umiejętności zawo-dowych, realizowanych pasji? Co zmienił w Pana życiu osobistym, zawodowym?MZ: Jeśli ten tytuł cokolwiek potwierdza, to raczej to, że kierunek, w którym idę wraz z uczniami, jest dobry i na razie nie trzeba szu-kać innego azymutu. Z drugiej strony trzeba zachować czujność, żeby szlaku nie zgubić. Takie potwierdzenie jest wbrew pozorom dla nauczyciela bardzo ważne, bo czasami są chwile zwątpienia, czy to, co się robi, ma sens. Tytuł Nauczyciela Roku to raczej dopalacz do lepszej pracy, bo w końcu teraz nie wypa-da, żeby Nauczyciel Roku nie zdążył uczniom poprawić szybko kartkówki. Fajnie, że ucznio-wie teraz tak jakby bardziej chcą się uczyć. A z drugiej strony pewne rzeczy się nie zmie-niają – ostatnio sprawdzian z okresów wa-runkowych poszedł bardzo słabo i musimy coś z tym zrobić… Cóż, wywiady wywiadami, a tu po prostu do okna szkolnej sali nr 6 na parte-rze puka proza życia. To przecież uczniowie są najważniejsi, a nie moje tytuły.AP: Dziękuję za rozmowę.Joanna Kluzik-Rostkowska Ministrem Edukacji Narodowej Joanna Kluzik-Rostkowska, na wniosek Prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska, została powołana na urząd Ministra Edukacji Narodowej. 27 listopada złożyła przysięgę przed Prezydentem Rzeczypospolitej Polskiej Bronisławem Komorowskim.Biogram Joanny Kluzik-RostkowskiejZespół redakcyjny TRENDÓW życzy Pani Minister wielu sukcesów w pracy na rzecz polskiej szkoły, a także radości ze współpracy ze środowiskiem edukacyjnym – rodzicami, uczniami i na-uczycielami. 

Rozmowa z ... Marcinem Zarodem, Nauczycielem Roku 2013

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

ORE Digital Library