Tez (Doktora) -- İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, 2003Thesis (PhD) -- İstanbul Technical University, Institute of Science and Technology, 2003Türkiye, geçmişten günümüze uzanan birçok tarihi esere sahip az sayıdaki ülkelerden biridir. Tarih öncesi çağlardan günümüze kadar uzanan, Anadolu toprakları üzerinde zengin uygarlık izleri bırakan, değişik kültürlerden kalan birçok eser, tarihi miras olarak bırakılmıştır. Bu nedenle, miras olarak devraldığımız kültür varlıkları, gelecek kuşaklara da sağlıklı biçimde ulaştırılması gereken bir hazinedir. Bizden öncekilerden devraldığımız bu mirası, sanat ve kültür objeleri olarak, yerli ve yabancı ziyaretçilere sunacağımız gibi, gelecek kuşaklara da sağlıklı ve sağlam biçimde devretme bilinci ve sorumluluğunu taşımak gerekmektedir. Korumaya ait girişimler günümüzdeki mevcut teknolojik araçlar vasıtasıyla desteklenmektedir. Bu araçların kullanılmasıyla şimdiye kadar mümkün olmayan çözümler bulunarak kültürel mirasın korunması daha kolay ve etkin bir şekilde yapılabilmektedir. Mimariden başka disiplinlerden gelen geliştirilmiş teknolojik medyanın kullanımıyla ve farklı disiplinlerde meslek sahipleri arasındaki işbirliği düşünüldüğünde, gelecek nesiller için kültürel mirasın iletimi garanti altına alınabilecektir. Tarihi eser veya alanları koruma; bu eser veya alanlara ait ilk teknik dokümanları üretmeyi ve bu dokümanları oluşturabilmek için gerekli plan ve çalışmaları organize edebilmeyi gerekli kılar. Elde edilen bu dokümanlar yardımıyla tarihi eser veya alanlarda yapılacak herhangi bir çalışma için istenilen her türlü bilgiye kolaylıkla ulaşabilmek olanaklı olacaktır. Digital fotogrametri ve Coğrafi Bilgi Sistemlerinin birlikte kullanılması ile oluşturulacak bir bilgi sistemi, tarihi eser veya alanların korunması konusunda çalışan ve ilgilenen tüm kişilerin ulaşabilecekleri bir ortam sağlayacaktır. Yukarıda da bahsedildiği üzere fotogrametri ve CBS’nin entegrasyonu sonucunda verinin uygun koşullarda ve amaç doğrultusunda kullanılması, analiz edilmesi ve sunulması kültürel mirası koruma çalışmalarında vazgeçilmez bir olanak oluşturmaktadır. Bu çalışmada, tüm bu gelişmelerden yararlanılarak tarihi eserlerin fotogrametrik olarak belgelenmesi ve bu belgelemenin CBS ile en uygun kullanım olanaklarına ulaştırılması amaçlanmıştır.Turkey is one of the rare countries with a rich cultural heritage. We have been left with a historic heritage covering the centuries from pre-historic to modern times, which have left the marks of their civilizations on the lands of Anatolia.. Therefore these riches should be preserved and left to the next generations with the care such treasures deserve. We have to be aware of the responsibility of leaving these treasures to the next generations as well as displaying them to the tourists. The saving methods of these treasures are supported by modern technology. Using these methods enables us to increase the efficiency and impact of the saving process. Using the advanced technologies in the disciplines other than architecture and by cooperation among the different fields, the future of cultural heritage can be guaranteed in order to save the historical objects and areas. It is necessary to organize the plans and works covering the necessary technical documents of the objects and lands to preserve these objects and lands. With the help of these documents, it will be possible to reach the desired information for the works carried on these objects and lands. The information system generated by the use of digital photogrammetry and Geographical Information System together will enable any person interested in saving the cultural heritage to reach the necessary data. As mentioned above, integration of photogrammetry and GIS leads to the efficient use of data, analysis and presentation opportunities, which are very important for saving the cultural heritage. The aim of this study is to use this technology for the photogrammetric documentation of the cultural heritage and to enable the use of the documentation by using GIS.DoktoraPh
