[Resumen] OBJETIVO Determinar la eficacia de la medición del mon6xido de carbono exhalado (CO) por cooximetría junto con el consejo breve para dejar de fumar a los 12 meses en comparación a un consejo breve aislado en pacientes trasplantados renales fumadores, en fase de precontemplación, contemplación o preparación, en relación a: a) Consumo de tabaco autodeclarado b) Tasas de abandono del tabaco c) Niveles de monóxido de carbono en aire exhalado (CO) por cooximetría d) Test de cotinina en orina negativos e) Grado de dependencia de la nicotina (test de Fagerstrom) f) Motivación al cambio (Etapas Prochaska, DiClemente) g) Motivación para dejar de fumar (test de Richmond) MATERIAL Y MÉTODOS Ámbito: Servicio de Nefrología del Complejo Hospitalario Universitario A Coruña (CHUAC). Período de estudio: Enero2012 - Diciembre2015. Típo de estudio: Ensayo cI [nico aleatorizado, controlado y abierto con evaluación ciega. Criterios de inclusión/exclusión: Adultos (>18años), trasplantados renales con injerto funcionante, fumadores en etapa de precontemplación, contemplación o preparación que den su consentimiento para participar. Intervención: medición de monóxido de carbono (CO) exhalado junto con el consejo breve para dejar de fumar en comparación con consejo breve aislado. Tamaño muestral: Grupo de intervención(n=56), grupo control(n=56) (a=O.05; ~=O.20; diferencia a detectar 13%). Mediciones: Características socio demográficas, factores de riesgo cardiovascular, información autodeelarada del hábito tabáquico, nivel de dependencia (Test de Fagerstrom), fase de abandono (Prochazka y Di Clemente), motivación para dejar de fumar (Test de Richmond), test de cotinina en orina y monóxido de carbono (CO) exhalado por cooximetría. Análisis estadístico Se comparó la tasa de respuesta de los pacientes en 105 dos brazos de estudio mediante un análisis bivariado y multivariante de regresión logística. Se calculó la relevancia el ínica mediante el cálculo del riesgo relativo (RR), reducción relativa del riesgo (RRR), reducción absoluta del riesgo (RAR) Y número necesario de pacientes a tratar para reducir un evento (NNT). RESULTADOS Se han objetivado diferencias significativas a los 12 meses entre el grupo de intervención Y el grupo control en el monóxido de carbono (CO) exhalado por cooximetría (ppm) (6.1±6.8 vs. 9.7±10.2 ppm; p=O.028). Así como en carboxihemoglobina exhalada por cooximetría (% COHb) (1.2±1.2 vs. 2.0±2.4 %; p=O.039). Los valores de cotinina en orina positivos han sido también estadísticamente diferentes al final del estudio entre el grupo de intervención Y el grupo control. En el grupo de intervención la prevalencia de positivos ha sido del 53.4% y en el grupo control del 74.2%. También se han objetivado diferencias estad ísticamente significativas entre el grupo intervención y el grupo control en diferentes momentos en el seguimiento en relación a motivación al cambio (estadios de Prochaska y DiClemente). A los 12 meses, en el grupo de intervención se encuentran más pacientes en estado de abandono del tabaco que en el grupo control (46.6% vs 32.3%). La misma tendencia se objetiva a los 6 meses. No se objetivan diferencias significativas entre ambos grupos en las variables consumo de tabaco autodeelarado (nQ cigarrillos/día), tasa de fumadores (%), dependencia a la nicotina (Test Fagerstrom) Y motivación para dejar de fumar (Test Richmond). Aunque no se objetivan diferencias entre ambos grupos los valores de consumo autodeelarado de tabaco (nQ cigarrillos/día), este valor es discretamente superior en el grupo control que en el grupo intervención a lo largo del seguimiento y la misma tendencia se objetiva en la dependencia a la nicotina (Test Fagerstróm). Existe una alta concordancia entre el consumo de tabaco autodeclarado y el test de cotinina en orina positivo durante el seguimiento, medida por el índice Kappa Los cocientes de probabilidad negativos con valores bajos muestran de cualquier forma que una negación de la exposición al tabaco por parte del paciente no la descarta. Por el contrario, un cociente de probabilidad positivo con valores tan altos como el obtenido a los 6 meses (40.41) Indica que una afirmación positiva prácticamente confirma la exposición. En el análisis multivariado (OR ajustado), tras tener en consideración las variables: edad al inicio del ensayo, consumo autodeclarado de tabaco, dependencia a la nicotina (Test Fagerstróm), motivación para dejar de fumar (Test Richmond), género y grupo se objetiva que las variables que tienen un efecto independiente para predecir positividad son el grupo de asignación al estudio, la motivación para dejar de fumar medida por el test Richmond basalmente y el consumo autodeclarado de tabaco (cigarrillos/día) basal. El estar en el grupo de intervención reduce significativamente el riesgo de test de cotinina en orina positivo (OR 0.39; 95% le: 0.17-0.89); la mayor motivación para dejar de fumar reduce a su vez el riesgo de ser positivo (OR 0.83; 95% le: 0.68-0.99) y el consumo autodeclarado de tabaco (cigarrillos/día) incrementa dicho riesgo (OR 1.09; 95% le: 1.02-1.16), a más cigarrillos de consumo basal mayor riesgo de un resultado positivo. La relevancia clínica de la intervención realizada se ha medido por medio de la confirmación del test de cotinina en orina a lo largo del seguimiento entre ambos grupos. A los 12 meses se objetiva que la intervención reduce un 28% la positividad del test de cotinina en orina en relación al grupo control. Por otra parte, el valor del NNT a los 12 meses, muestra que cada 5 pacientes en los que realizamos una intervención, logramos que uno deje de fumar. CONCLUSIONES La utilización de la cooximetría, en pacientes trasplantados renales fumadores es una intervención clínicamente relevante para reducir la exposición al tabaco.[Resumo]
OBXETIVO
Determinar a eficaza da medición de monóxido de carbono (CO) exhalado por
cooximetría xunto co consello breve para deixar de fumar ós 12 meses en
comparación cun consello breve IIlado en pacientes trasplantados renais fumadores,
en fase de precontemplación, contemplación ou prepraración, en relación a:
a) Consumo de tabaco autodeclarado
b) Tasas de abandono do tabaco
c) Niveis de monóxido de carbono (CO) en aire exhalado por cooximetría
d) Test de cotinina en ouriños negativos
e) Grao de dependencia a nicotina (test de Fagerstriim)
f) Motivación ó cambio (Etapas Prochaska, DiClemente)
g) Motivación para deixar de fumar (test de Richmond)
MATERIAL E MFrODOS
Ámbito: Servizo de Nefroloxía do Complexo Hospitalario Universitario A Coruña
(CHUAC).
Periodo do estudo: Xaneiro2012 - Decembro2015.
Tipo de estudio: Ensaio clínico aleatorizado, controlado e aberto con avaliación
cega.
Criterios de inclusión/exclusión: Adultos (>18anos), trasplantados renais con inxerto
funcionante, fumadores en etapa de precontemplación, contemplación ou
preparación que dean o seu consentemento para participar.
Intervención: Medición do monóxido de carbono (CO) exhalado xunto co consello
breve para deixar de fumar en comparación cun consello breve illado.
Tamaño da mostra: Grupo de intervención(n=56), grupo control(n=S6)(a=O.05;
~=O.20; diferencia a detectar 13%). Medicións: Características sociodemográficas, factores de risco cardiovascular,
información autodeelarada do hábito tabáquico, nivel de dependencia á nicotina
(Test de Fagerstrom), fase de abandono (Prochazka y Di Clemente), motivación para
deixar de fumar (Test de Richmond), test de cotinina en ouriños e monóxido de
carbono (Ca) exhalado por cooximetría.
Análise estatístico: Comparo use a tasa de res posta dos pacientes nos dous brazos
do estudo mediante un análise bivariado e multivariado de regresión loxística.
Calculouse a relevanza el ínica mediante o cálculo do risco relativo (RR), reducción
relativa del risco (RRR), reducción absoluta do risco (RAR) e número necesario de
pacientes a tratar para reducir un evento (NNT).
RESULTADOS
Obxetiváronse diferenzas significativas ós 12 meses entre o grupo da intervención e
o grupo control no monóxido de carbono (Ca) exhalado por cooximetría (ppm)
(6.1±6.8 vs. 9.7±10.2 ppm; p=O.028). Así como na carboxihemoglobina exhalada por
cooximetría (% COHb) (1.2±1.2 vs. 2.0±2.4 %; p=O.039). Os valores de cotinina en
ouriños positivos foron tamén estadísticamente diferentes ó remate do estudo entre
o grupo da intervención e o grupo control. No grupo da intervención a prevalenza de
positivos foi do 53.4% e no grupo control do 74.2%. Tamén se obxetivaron
diferenzas estadísticamente significativas entre o grupo da intervención e o grupo
control en diferentes momentos do seguemento en relación á motivación ó cambio
(estadios de Prochaska e DiClemente). Ós 12 meses, no grupo da intervención
encóntranse máis pacientes no estado de abandono do tabaco que no grupo control
(46.6% vs. 32.3%). A mesma tendencia obxetivase ós 6 meses. Non se obxetivan
diferenzas significativas entre ambos grupos nas variables consumo de tabaco
autodeelarado (nº cigarrillos/d ía), tasa de fumadores (%), dependencia á nicotina
(Test Fagerstrom) e motivación para deixar de fumar (Test Richmond). Aínda que
non se obxetivan diferenzas entre ambos grupos nos valores de consumo
autodeelarado de tabaco (nº cigarrillos/d ía), este valor é discretamente superior no
grupo control que no grupo intervención ó longo do seguemento e a mesma
tendencia objetivase na dependenza á nicotina (Test Fagerstrom). Existe unha alta concordancia entre o consumo de tabaco autodeclarado e o test de
cotinina en ouriños positivo durante o seguemento, medida polo índice Kappa. Os
cocientes de probabilidade negativos con valores baixos mostran de calquera forma
que unha negación da exposición ó tabaco por parte do paciente non a descarta.
Polo contrario, un cociente de probabilidade positivo con valores tan altos como o
obtido ós 6 meses (40.41) indica que unha afirmación positiva prácticamente
confirma a exposición.
No análise multivariado (OR axustado), tras tener en consideración as variables:
idade ó inicio do ensaio, consumo autodeclarado de tabaco, dependencia á nicotina
(Test Fagerstrtim), motivación para deixar de fumar (Test Richmond), xénero e
grupo obxetívase que as variables que teñen un efecto independiente para predecir
positividade son o grupo de asignación ó estudo, a motivación para deixar de fumar
medida por el test Richmond basal mente e o consumo autodeclarado de tabaco
(cigarrillos/día) basal. Estar no grupo da intervención reduce significativamente o
risco de test de cotinina en ouriños positivo (OR 0.39; 95% le: 0.17-0.89). A maior
motivación para deixar de fumar reduce a súa vez o risco de ser positivo (OR 0.83;
95% le: 0.68-0.99) e o consumo autodeclarado de tabaco (cigarrillos/día) incrementa
o dito risco (OR 1.09; 95% le: 1.02-1.16), a máis cigarrillos de consumo basal maior
risco dun resultado positivo
A relevancia clínica da intervención realizada mediuse por medio da confirmación do
test de cotinina en ouri ños ó longo do seguemento entre ambos grupos. Os 12
meses obxetivase que a intervención reduce un 28% a positividade do test de
cotinina en ouriños en relación ó grupo control. Por outra parte, o valor do NNT ós
12 meses, mostra que cada 5 pacientes nos que realizamos una intervención,
logramos que un deixe de fumar.
CONCLUSIÓNS
A utilización da cooximetría en pacientes trasplantados renais fumadores, é unha
intervención cI ínicamente relevante para reducir a exposición ó tabaco.[Abstract] AIM
To determine the efficacy of exhaled carbon monoxide (CO) measurement plus
smoking brief advice, in comparison to brief advice, to reduce smoking exposure and
smoking behaviour in smoking kidney transplant recipients, in the precontemplation,
contemplation or preparation stage of change, in terms of:
a) Pattern of tobacco use (self-reported tobacco use)
b) Smoking cessation rates
c) Carbon monoxide (CO) levels in exhaled air measured by cooximetry
d) Negative urine cotinine test
e) Nicotine dependence (Fagestréim's test)
f) Motivation to stop smoking (Prochaska and DiClemente's Stages of Change
Model)
g) Motivation to quit smoking (Richmond's test)
MATERIAL AND METHODS
Scope: Nephrology Department, Complejo Hospitalario Univesitario A Coruña
(CHUAC).
Study period: January 2012 - December 2015.
Type of study: Randomized, controlled, open clinical trial with blind evaluation.
Inclusion I exclusion criteria: Adults (>18 years), smoking kidney transplant
recipients with a functioning graft, in the precontemplation, contemplation or
preparation stage of change, who give their consent to participate.
Intervention: Exhaled carbon monoxide (CO) measurement plus brief advice to quit
smoking, compared with isolated brief advice.
Sample size: Intervention group (n=56), control group (n=56) (a = 0.05, f3 = 0.20;
minimally clínical relevant difference 13%). Measurements: Socio-demographic characteristics, cardiovascular risk factors, selfreported
tobacco use, level of dependence (Fagerstrom's Test), motivation to quit
smoking (Prochazka and Di Clemente's stage of change), motivation to stop smoking
(Richmond's test), cotinine urine test and exhaled carbon monoxide (CO), measured
by co-oximetry.
Statistical analysis: Patients' response in both study arms was compared using a
bivariate and multivariate logistic regression analysis. Clinical relevance was
calculated by means of the relative risk (RR), relative risk reduction (RRR), absolute
risk reduction (ARR) and the number needed to treat to reduce an event (NNT).
RESUlTS
At 12 months of follow-up, significant differences were found in exhaled CO
measurements between the intervention and the control group (6.1 ± 6.8 vs. 10.2 ±
9.7 ppm; p=0.028). Carboxyhemoglobin (% COHb) levels resulted also significantly
lower in the intervention group (1.2 ± 1.2 vs. 2.0 ± 2.4%; p=0.039). Furthermore,
percentage of patients with a positive cotinine urine at the end of the study was
lower in the intervention than in the control arm (53.4% vs. 74.2%).
At different points in the follow-up, significant differences were also found between
both groups of patients regarding their motivation to quit smoking, according with
the Prochaska and OiClemente's stages of change. Therefore, at 12 months, there
were more patients in the abandonment stage in the intervention than in the
control group (46.6% vs. 32.3%). The same trend was observed at 6 months of
follow-up.
No significant differences between both groups were determined in terms of selfreported
tobacco use (number of cigarettes/day), smoking rate, nicotine
dependence (Fagerstrom's test) nor in the motivation to stop smoking (Richmond's
test). However, the trend was that patients in the intervention arm showed lower
self-reported tobacco use and lower nicotine dependence during all the follow-up.
Agreement between self-reported tobacco use and urine cotinine test results was
high, according to Kappa index results. However, low negative likelihood ratios indicate that a negative self-report does not rule out the smoking status. Conversely,
a high positive likelihood ratio as that obtained at 6 months (40.41) indicates that a
positive self-report almost confirm the exposure.
In the multivariate analysis (adjusted OR), after taking into account the variables:
age at baseline, self-reported tobacco use, nicotine dependence (Fagerstrom's test),
motivation to quit smoking (Richmond's test), gender and treatment group;
variables with an independent effect to predict a positive cotinine urlne test were:
being assigned to the intervention group, motivation to quit smoking at baseline and
baseline self-declared tobacco use. Being in the intervention group significantly
reduces the risk of a positive cotinine urine test (OR=0.39; 95% CI: 0.17 to 0.89). The
highest motivation to quit in turn reduces the risk of a positive result (OR=0.83; 95%
CI: 0.68 to 0.99), whilst the self-declared tobacco consumption (cigarettes/day)
increases the risk (OR 1.09; 95% CI: 1.02-1.16).
Clinical relevance of the intervention has been measured with regard to a negative
cotinine urine test during the follow-up. At 12 months, the intervention reduces by
28% the probability or a positive urine test, in comparison with the control group.
Moreover, the NNT at 12 months shows that in 5 patients where we do an
intervention, get one stop smoking.
CONCLUSIONS
The use of cooximetry, in smoking kidney transplant recipients, is a clinically relevant
intervention to reduce tobacco exposure