Mijn scriptie ‘Van Normatieve Professionalisering naar een Integraal Kader’ is geschreven voor de
Universiteit voor Humanistiek voor de afstudeerrichting ‘Kritische Organisatie en Interventie Studies
(KOIS).
Ik laat in ‘mijn genese tot mijn probleemstelling’ zien dat ik naast de UvH verschillende opleidingen
gedaan heb die wat mij betreft het makkelijkst samen zijn te vatten onder de noemer: ‘persoonlijke
ontwikkeling’. Ik laat hier zien dat ik al deze facetten van persoonlijke ontwikkeling kan plaatsen
binnen het integrale kader van Ken Wilber én dat dit rust geeft. Tegelijkertijd problematiseer ik zijn
kader wanneer we naar de context van professionals en organisaties kijken. Het kader van
normatieve professionalisering is daar beter voor. Normatieve professionalisering is de plaats waar
aspecten van persoonlijke ontwikkeling maar ook wetenschappelijke en praktische interdisciplinaire
kennis samen komen. Ik probeer in deze scriptie ook zelf niet buiten schot te blijven en in die zin in te
gaan op mijn eigen persoonlijke en wetenschappelijke kennis en anderzijds mijn praktische handelen.
Normatieve professionalisering is een kader dat laat zien dat alhoewel de situaties binnen
organisatorische contexten zeer complex zijn, dat zij in feite nog niet complex genoeg zijn. Er is meer
complexiteit nodig. Deze complexiteit heeft met name te maken met ‘morele’ en ‘existentiële’
vraagstukken. Zelf bepleit ik dat ook existentiële vraagstukken niet genoeg zijn. Want deze vragen
zijn slechts één aspect van de vragen die komen kijken bij het totale spectrum van persoonlijke
ontwikkeling.
Alleen, zoals ik laat zien, is het nú al complex voor zowel de student aan de UvH als de (normatieve)
professional. Wanneer daar meer complexiteit aan toegevoegd wordt dreigt het gevaar van wat ik
‘gefragmenteerde hyperreflectie’ noem. Simpel gezegd betekent ‘gefragmenteerde hyperreflectie’,
dat te veel reflecties elkaar in te hoog tempo opvolgen en waarin geen samenhang in te ontdekken
valt.
Met deze scriptie probeer ik een verbreding en een verdieping aan te brengen in het kader van
normatieve professionalisering. Deze verbreding en verdieping probeer ik te doen aan de hand van
drie theorieën. De eerste is het integrale kader over persoonlijke ontwikkeling van Ken Wilber. De
tweede is Theory U van Otto Scharmer. Deze theorie is in feite een uitgebreide integrale
communicatie en co-creatie theorie voor de context van organisaties. Spiritualiteit en
hoogsensitiviteit hebben beiden een belangrijke plaats in deze Theory U. De twee perspectieven van
Wilber en Scharmer zijn echter niet voldoende voor de context van organisaties. Dr. Martin Hetebrij,
waarbij ik een van mijn twee stages heb gedaan, heeft mij in laten zien dat een perspectief op macht
en besluitvormingprocessen van belangrijk zijn voor het krijgen van goed functionerende
organisaties.
Ik kom in deze scriptie, met behulp van deze drie theorieën tot een conclusie hoe ‘gefragmenteerde
hyperreflectie’ tegen gegaan kan worden. Ik wijs enerzijds naar de voordelen van het hebben van
een (integraal) cognitief organisatiekader en anderzijds het toepassen van postrationele
bewustzijnstaten, zoals mindfullness en het groeien naar een postrationeel ontwikkelingsniveau.
Deze ontwikkelingsniveaus vallen uiteen in pedagogische, psychologische en existentiele niveaus.
Bewustzijnstaten komen en gaan. Je kunt maar één bewustzijnsstaat op hetzelfde moment hebben.
Je kunt bijvoorbeeld niet nuchter en dronken op hetzelfde moment zijn. Een ontwikkelingsniveau
gaat niet weg. Wanneer we bijvoorbeeld onze moeders taal geleerd hebben zal deze onder normale
situaties altijd tot onze beschikking staan.
Ook kom ik in deze scriptie tot de conclusie dat er een onderscheid bestaat tussen een integraal
kader en een integraal handelen in de praktijk. ‘Normatieve professionalisering’ verwijst naar de
noodzaak van het integreren van bestaanskennis in organisatorische contexten. Ik beargumenteer
dat een integraal kader de praktische integratie van bestaanskennis kan voeden en ondersteune
