106 σ.Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο--Μεταπτυχιακή Εργασία. Διεπιστημονικό-Διατμηματικό Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Δ.Π.Μ.Σ.) “Περιβάλλον και Ανάπτυξη”Αντικείμενο της παρούσας διπλωματικής εργασίας, αποτελεί η εκτίμηση της οικονομικής αξίας των υπογείων νερών της λεκάνης του Ασωπού, με τη Μέθοδο Υποθετικής Αξιολόγησης. Η συγκεκριμένη περιοχή επιλέχτηκε λόγω της ποιοτικής υποβάθμισης των υπόγειων νερών, η οποία έχει οδηγήσει σε σειρά περιβαλλοντικών, κοινωνικών και οικονομικών προβλημάτων.
Η οικονομική αποτίμηση της αξίας των υπόγειων νερών στηρίχτηκε στην προθυμία εθελοντικής οικονομικής συνεισφοράς των νοικοκυριών της Αττικής για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Συγκεκριμένα, η έρευνα πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 400 νοικοκυριών του Λεκανοπεδίου Αττικής που επιλέχθηκαν με τυχαία δειγματοληψία. Η συλλογή των δεδομένων έγινε με χρήση ερωτηματολογίων, τα οποία συμπληρώθηκαν μέσω τηλεφωνικής συνέντευξης το διάστημα Νοέμβριος 2011 - Απρίλιος 2012. Το υποθετικό σενάριο αποτίμησης πρότεινε τη δημιουργία ενός φορέα ειδικού σκοπού, ο οποίος θα έχει ως αντικείμενο το σχεδιασμό και την υλοποίηση όλων των σχετικών ενεργειών και δράσεων για την αποκατάσταση του υπόγειου υδροφορέα της περιοχής μελέτης σε χρονικό διάστημα δέκα ετών. Οι απαιτούμενοι πόροι για τη δημιουργία και λειτουργία του ανωτέρω φορέα θα προέλθουν από την εθελοντική συνεισφορά των νοικοκυριών, μέσω ετήσιων συνδρομών για μια δεκαετή περίοδο.
Τα αποτελέσματα της έρευνας αναδεικνύουν την οικονομική διάσταση της περιβαλλοντικής ζημιάς που έχουν υποστεί τα υπόγεια νερά του Ασωπού ποταμού από την χρόνια ανεξέλεγκτη διάθεση των βιομηχανικών, κυρίως, αποβλήτων. Η εκτίμηση της προθυμίας πληρωμής έγινε με διαφορετικές προσεγγίσεις. Σύμφωνα με τη μη παραμετρική εκτίμηση της κατώτερης μέσης τιμής, τα νοικοκυριά της Αττικής προτίθενται να πληρώσουν 51,7 € ανά έτος για τα επόμενα δέκα έτη. Με βάση την προσέγγιση της παρεμβολής, η μέση προθυμία πληρωμής υπολογίστηκε σε 67,3 € ανά νοικοκυριό και έτος. Τέλος, η μέση ετήσια προθυμία πληρωμής, με βάση τα αποτελέσματα της παραμετρικής ανάλυσης, εκτιμήθηκε σε 69,2 €. Λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό των νοικοκυριών του Λεκανοπεδίου Αττικής, η ετήσια αθροιστική αξία κυμαίνεται μεταξύ 68 και 92 εκατ. € περίπου. Συνεπώς, για τη συνολική διάρκεια του συγκεκριμένου σχεδίου δράσης (10 χρόνια), η παρούσα αξία (με πραγματικό επιτόκιο 5%) κυμαίνεται μεταξύ 530 και 710 εκατ. €.The present thesis aims at estimating the economic value of groundwater of the Asopos River basin aquifer by means of the Contingent Valuation Method. The study was conducted in the wider area of Athens, and the economic valuation of groundwater resources was based on households’ willingness to pay a yearly voluntary contribution for the creation of an independent organization that will take the responsibility to restore the affected groundwater in the next 10 years. CVM answers were collected from a sample of 400 households by means of telephone interviews. The campaign took place in November 2011 – April 2012.
The survey reveals the economic value of groundwater resources and, consequently, the economic damage caused by the uncontrolled discharge of liquid waste in the area of interest. More specifically, the results indicate that households are willing to pay a voluntary contribution that ranges between 51.7 € per year and 69.2 € per year. Considering the population of interest, the annual aggregated value is estimated between 68 and 92 million €. Given that the hypothetical scenario provides for a ten-year contribution, the present value of the stream of payments lies between 530 and 710 million €, assuming a social discount rate of 5%. This value could be seen as the amount of money that the local society, as a whole, is willing to pay in order to restore the groundwater resources under investigation.Ιωάννης Α. Σακελλάρη