Taha Toros Arşivi, Dosya No: 70-Halit Fahri Ozansoy. Not: Gazetenin "Hafta İçinden Notlar" köşesinde yayımlanmıştır

Ozansoy, Halit Fahri

Istanbul Sehir University Repository

SON POSTA
■MB3B
H¡afta Iiçfiirade n  ra@tllar I
Edebiyat bizde başı
boş bir meslektir
Bizde, aklı erenin ermiyenin burnunu soktuğu, 
hiçbir hazırlığa lüzum görmeden hakkında 
birşeyler söylediği san’attır da
Edebiyatı kastediyorum. Ha­
kikaten bu, bizde, aklı erenin 
ermeyenin burnunu soktuğu, 
hiç bir hazırlığa lüzum görme 
den hakkında söyliyecek eğri 
veya doğru bir şeyler bulduğu, 
her sohbete ve her meclise sal­
lapati girebilen bir sanat ve bir 
meslektir. Bir mühendis hesabı 
yanlış tutup ta binayı yahud 
yolu çarpık yaparsa ayıptır, ma 
zur görülemez. Esasen, bu işin 
ehli olmayan da karışmağa ce­
saret edemez.
Fakat edebiyat öyle değildir. 
Aklına esen, yirmi yıllık dok­
torluğu, otuz yıllık kimyakerli- 
ği, kırk yıllık tüccarlığı veya ta 
pu memurluğu sonunda, gü 
nün birinde, birden, bir Tann 
ilhamUe şair, romancı, tiyatro 
yazarı veya sanat tenkidcisi o- 
luverir!
Ne zaman hazırlanmış nere­
de hazırlanmış, bunca senedir 
kapalı duran yahud kapalı tut 
tuğu bu parlak istidadı, hattâ 
dehâsı nasıl olmuş ta böyle an 
..izin kendisini belli etmiş ve 
meşhur masaldaki şehzade gi­
bi, kırk yıl mı, elli yıl mı, yüz 
yıl mı, hasılı sayısız uzun yıl- 
lardanberi uyuya n güzel ve bâ 
kir sultanı uyandırmağa gelmiş 
tir. Uyanan sanat, edebiyat o 
lacak!. Fakat uyanacak mı?.. 
Ayakları yorgun ve saçları ağar 
mış olan ziyaretçide onu sahi 
den uyandırabiliri eğe kudret 
var mı? Bu, ne geç ziyarettir*
Peki, neden böyledir? Neden 
bazı kimseler, edebiyatın, öyle, 
mektepte öğrenilen üç buçuk 
metinle bütün incelikleri kaT- 
ranabilen bir sanat olduğuna 
inanmışlardır? Neden, gönülle­
re istediği anda şair, carları 
-ukıldığı zaman hikayeci, bir 
hevese kapıldılar mı romancı 
ve bir iddiaya giriştiler mi ti - 
yatıo yazarı olabiliyorlar? Ya­
hud, daha doğrusu, oldum sanı 
yorlar! Gülünç diyeceksiniz. E 
vet, gülünç! Fakat insanlara 
bir takım manyalarından ve 
zaaflarından ancak kuvvetli bir 
irade kurtarabiliyor.
Geçenlerde, tanıdığım bir 
zat, bir fen adamı, beni görme­
ğe geldi. Elinde, ihtimal Haşet 
Kitabevinden alınmış, gayet za 
:if ve büyük siyah clldli, içinde 
yapraklan kaim ve parlak hal 
kalara geçirili mükemmel bir 
dorya-blok vardı.
— Bir roman yazdım da, size 
göstermek isterdim. Ve fikrini­
zi sormak...
Bu başlangıç boşuma gitme­
li. Çünkü böyle meraklıların 
.izden mutlaka hayranlık cüm 
eleri beklediklerini, en ufak bir 
tenkide karşı yüzlerindeki hat 
lann bozulduğunu, kaşlarının 
.latifçe çatıklığını ve dudakla- 
ında henüz ses haline gel mİ . 
yen gizli bir şikâyet titrediğini 
tecrübemle biliyordum.
Romanın ilk sayfasına şöyle 
vaba şaşmamak kabil değildi- 
bir göz attım. Tam klâsik bir
YAZAN
Hatit Fahri Ozansoy
eda İle başlıyordu. Fakat İki 
tabiî ve kısa cümleden sonra, 
birdenbire, uzun ve uzunluğu 
kadar kelimeleri bakımından 
hayret uyandıran bir cümle ile 
karşılaşılıyordu.
Bu cümlede, bir kadının por­
tresi çizilmek istenmişti. Yaza­
rın ifadesile, bu kadın, düzgün 
vücudlu, ateş dudaklı idi, yani 
şu son yılların malûm ve adetâ 
klişeleşmiş vasıflarile bir nevi 
edebiyatın anlattığı kadın! An 
cak, cümlenin bir yerinde, bu 
kadının «kudretli dili» de araya 
karışmıştı.
Sordum:
— Ne demek bu? Kudretli 
dil? Şu cevabı aldım:
— Yani, gayet güzel söz söy 
lüyor.
Cümlede, kudretli dili mey 
dana vuran başka kelimeler ve 
buuu orada icap ettiren bir se
beb te olmadığı cihetle, bu ce-
Fakat umumiyetle, orta bir 
ifade ile ve daha ilk sayfaların 
da can sıkıcı bir takım tafsi­
lâtla dolu olduğunu gördüğüm 
roman İçin!
—  Daha canlı bir üslûp ve ca 
zip bir hikâye şekli bulmalı, dİ 
yecek oldum.
Vay efendim, böyle tenkid o- 
lur mu idi? Yazar bu defa, der­
hal şu cevabı suratıma fırlattı:
—  Efendim, oen ... filân geç 
miş bayatı kaybolmaması için 
yaşatmak istedim.
— İyi amma, daha alâka veri 
ci bir Üslûpla...
— Ben evvelce de çok roman 
lar yazmışımdır. Fakat r.eşret 
medim.
Altık bunun üzerine dayana- 
medim. 
inadım:
— Yazık, dedim, neşretmeli 
idiniz! Keşki on roman yazıp 
da neşretmenin yerine, iyice iş 
liyerek, uğraşarak, herkesin 
zevk alabileceği ve az çok yeni 
sayılabilecek bir tek roman yaz 
sa idiniz ve bunu neşretse idi. 
n iz !
Fakat hayretim daha bitmlye
çekmiş! Dostum bu sefer bana, 
Peyami Safanın bu şık dosya 
içindeki romanın yazısmı dinle 
(Devamı Sayfa 7, Sü. 6 da)
* 0 0 1 5 1 4 9 2 6 0 0 6 *


Edebiyat bizde başı boş bir meslektir

Abstract

Similar works

Full text

Available Versions

Istanbul Sehir University Repository